به گزارش موبوایران، وقتی در رابطه با امنیت گوشی‌های هوشمند صحبت می‌کنیم، همیشه دو نام در ذهنمان تداعی می‌شود؛ iOS و اندروید که از زمان رونمایی تاکنون همیشه در یک جنگ بی‌پایان در زمینه‌های مختلف بودند. از لحاظ قابلیت، اندروید و از لحاظ امنیت هم iOS غالبا پیروز این میدان بود. اپل هم در گزارش اخیر خود روی مورد دوم تاکید خاصی داشت.
اپل همیشه روی حفظ امنیت و حریم خصوصی اکوسیستم خود تاکید زیادی دارد. در نتیجه‌ی این سیاست سختگیرانه بود که اکنون گوشی‌های این شرکت مانند یک فضای بزرگ اما سربسته‌ای هستند که کاربرانش در همان فضا باید نیازهای خود را برطرف کنند و هرآنچه که قرار باشد وارد این فضا شود باید از فیلترهای فوق‌العاده دشواری عبور کند.
در اندروید دقیقا برعکس این موضوع صدق می‌کند. کاربر در یک فضای کاملا بازی حضور دارد که شاید بتواند به همه چیز به‌راحتی دسترسی داشته باشد اما باید بپذیرد این سهولت به معنای امنیت بیشتر نیست و به هر اندازه که کاربر برای انجام کارهای مختلف دستش باز است به همان اندازه خطرات بیشتری هم او را تهدید می‌کنند.
اما اپل در گزارشی که اخیرا منتشر کرد به این موضوع اشاره داشت. این گزارش که شرکت آمریکایی آن را بررسی خطرات سایدلودینگ نام‌گذاری کرده است در واقع «ساخت اکوسیستمی امن برای میلیون‌ها اپلیکیشن» نام دارد و به این منظور نوشته شده است که خطرات و ریسک بالای سایدلود اپلیکیشن‌ها را گوشزد کند. اگر با کلمه‌ی سایدلود آشنایی ندارید باید بگوییم یعنی نصب یک اپلیکیشن خاص روی گوشی از منبعی غیر از منابع تایید شده توسط سازنده‌ی سیستم‌عامل.
برای مثال اپل نمی‌گذارد کاربرانش، چه کاربران آیفون و چه کاربران آیپد از منبعی غیر از اپ استور اپلیکیشن دانلود کنند. اما در آن طرف گوگل این اجازه را به کاربر می‌دهد تا علاوه بر نصب اپلیکیشن از طریق خود فروشگاه، آن را از هر منبعی که مد نظر خود کاربر است دانلود کند و نهایت تلاشی که در راستای توقف این فرایند انجام می‌دهد این است که به کاربر هشدار می‌دهد ممکن است دانلود فایل مورد نظر از این وب‌سایت خطرناک باشد. در نتیجه خود شخص تصمیم می‌گیرد به کار خود ادامه دهد یا خیر. اما با توجه به فشارهای وارد شده به اپل از سوی کمیسیون اتحادیه‌ی اروپا، ظاهرا این شرکت مجبور خواهد شد به کاربران محصولاتش اجازه‌ی سایدلود اپلیکیشن‌ها را بدهد.
بسیاری از کاربران معتقدند امنیت نباید به قیمت از دست رفتن آزادی بدست بیاید و کاربر باید خود تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد گوشی یا فضای امنی داشته باشد یا خیر. آن‌ها می‌گویند همینکه گوشی بتواند آن‌ها را از خطر آگاه سازد کافی است تا به امنیت آن پی ببریم. حال اینکه بخواهیم خودمان با دست خودمان امنیت‌مان را به خطر بیندازیم تصمیمی است که توسط ما گرفته می‌شود. برخی دیگر اما دقیقا برعکس این دسته فکر می‌کنند. آن‌ها معتقدند برای حفظ امنیت باید در فضایی بسته زندگی کرد و امنیت هم جز با محدود شدن آزادی بدست نمی‌آید. نمی‌خواهیم بررسی کنیم ببینیم حق با کدام دسته است چرا که به نظر می‌رسد کاربران در انتخاب بین هر کدام از این دو روش هم آزادی عمل دارند.
اپل می‌گوید سایدلود اپلیکیشن‌ها پلتفرم مورد نظر را به خطر می‌اندازد
اما اپل به صراحت اعلام کرد گوشی یک وسیله‌ی شخصی است و کاربران هم درون آن فایل‌های شخصی و مهم زیادی را ذخیره و از آن‌ها نگه‌داری می‌کنند. این یعنی حفظ امنیت و حریم خصوصی آن‌ها در آن اکوسیستم مورد نظر یکی از حیاتی‌ترین اقداماتی است که باید انجام داد. اپل می‌گوید برخی‌ها می‌خواهند این شرکت اجازه‌ی سایدلود اپلیکیشن‌ها را در فضایی خارج از اپ استور صادر کند. فرایندی که باعث می‌شود کاربر از هر فضایی که بخواهد بتواند به نصب اپلیکیشن اقدام کند.
اپل در بیانیه‌ی خود اعلام کرد که اگر اجازه‌ی سایدلود اپلیکیشن‌ها و دانلود آن‌ها از فضایی غیر از اپ استور را صادی کند، حریم خصوصی و امنیت کاربران را که سال‌هاست حفظه شده است به خطر می‌اندازد و آن‌ها را با مشکلاتی جدی روبرو می‌کند. طبق گفته‌های این شرکت، بدافزارها و ویروس‌های خطرناک همیشه برای امنیت و حریم خصوصی کاربران یک تهدید جدی به حساب می‌آیند و هیچوقت هم در اکوسیستمی که اجازه‌ی سایدلود اپلیکیشن‌ها را می‌دهد از بین نمی‌روند که این بخش دقیقا به اندروید اشاره داشت.
البته در بخش دیگر این بیانیه‌ی به صراحت به نام اندروید هم اشاره شد. اپل گفت که طی چهار سال گذشته، تعداد بدافزارهایی که اندروید و کاربران این سیستم‌عامل را تهدید کرده است به نسبت iOS حدودا ۱۵ تا ۴۷ درصد بیشتر بوده است. علاوه بر این‌ها، یک شرکت بزرگ فعال در زمینه‌ی امنیت هم گفته بود که در مجموع بیش از ۶ میلیون حمله‌ی نرم‌افزاری در هر ماه برای گوشی‌های اندرویدی اتفاق می‌افتد.
اما پرسش اینجاست که چرا و چگونه بدافزار تا این اندازه بد و خطرناک است که اپل چنین قوانین سخت‌گیرانه‌ای را در زمینه‌ی دانلود اپلیکیشن اعمال می‌کند؟ به اعتقاد شرکت آمریکایی، بدافزارها کار تمامی بخش‌ها از خود کاربر گرفته تا شرکت سازنده، توسعه‌دهندگان و تبلیغ‌کنندگان را دچار مشکل می‌کند. حمله به گوشی‌ها یا لوازم هوشمند دیگرام از روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی صورت می‌گیرد. بدترین نوع بدافزارها هم Adware (بدافزارهای تبلیغاتی)، ransomware (بدافزارهایی که فایل‌ها را رمزنگاری و از دسترس خارج می‌سازند، spyware (بدافزارهای جاسوسی و بدافزارهای بانکی هستند که برای خالی کردن حساب کاربری کاربران طراحی شده‌اند و جالب اینجاست که هیچ راه خاصی هم برای شناسایی آن‌ها وجود ندارد.
برای اینکه کاربران در دام حمله‌کنندگان بیفتند، شبکه‌های اجتماعی بهترین فرصت را فراهم می‌کند چرا که مخاطبین زیادی دارد و کاربران هم بدون اطلاع از چیزی، روی هرآنچه که نباید کلیک می‌کنند. به صورت کلی بدافزارها نه فقط به کاربران بلکه به تمامی بخش‌های دخیل در ساخت و استفاده از یک گوشی هوشمند صدمه می‌زنند.
اپل می‌گوید اگر مجبور شود به کاربران اجازه‌ی سایدلود اپلیکیشن‌ها را بدهد، فرایند نفوذ به حریم خصوصی کاربران و به خطر انداختن امنیت آن‌ها برای افرادی که قصد انجام کارهای مخرب دارند بسیار راحت‌تر می‌شود. چرا که بسیاری از فروشگاه‌های شخص ثالث از هیچ‌گونه بازبینی امنیتی برخوردار نیستند. اپل گفت اگر سایدلود اپلیکیشن‌ها از iOS پشتیبانی شود، نرم‌افزارهای مخرب زیادی که در فروشگاه‌های شخص ثالثث وجود دارند به گوشی‌های آیفون می‌آیند و کاربران را با مشکل مواجه می‌کنند.
انواع مختلف بدافزار طبق گفته‌های اپل
وابستگی کاربران به گوشی‌های هوشمند بیشتر از قبل شده است
یکی از دلایلی که اپل با تشخیص خود حفظ امنیت و حریم خصوصی را اجباری کرد این است که کاربران این روزها بیش از حد در انجام کارهای مختلف به گوشی‌های خود وابسته شده‌اند. فروشگاه‌های شخص ثالث هیچوقت توسعه‌دهندگان را به آن اندازه که اپل آن‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد مجبور نمی‌کنند که اطلاعات موزد نیاز در رابطه با آن اپلیکیشن را منتشر کنند. حتی از طریق دانلود مستقیم هم کاربران قادر نخواهند بود از قابلیت‌هایی نظیر کنترل والدین و ردیاب اپلیکیشن برای کنترل داده‌های آیفون، سخت‌افزار و سرویس‌هایی که آن اپلکییشن باید به آن‌ها دسترسی داشته باشد بهره ببرند.
اپل می‌گوید صدور مجوز دانلود اپلیکیشن از منابعی غیر از اپ استور یا به عبارتی همان سایدلود اپلیکیشن‌ها، هسته‌ی امنیتی مرکزی iOS را به خطر می‌اندارد و آنچه که سال‌های سال از آن به عنوان نقطه قوت این اکوسیستم محبوب یاد می‌شود دیگر ارزش خود را از دست می‌دهد. بدتر اینکه دیگر هیچ اقدامی جهت حفاظت از گوشی در مقابل بدافزار، رخنه‌های امنیتی و مواردی از این دست وجود نخواهد داشت و دستگاهی که کاربر در اختیار دارد دیگر قابل اعتماد نخواهد بود. در نتیجه ممکن است مشکلات غیرقابل جبرانی از قبیل از کار افتادن گوشی یا از دست رفتن اطلاعات و مواردی مثل این برای کاربران رخ دهد.
طبق گفته‌های شرکت آمریکایی، حتی آن دسته از کاربرانی که به سایدلود اپلیکیشن‌ها علاقه‌ای ندارند هم مجاب می‌شوند برای دانلود یک سری از اپلیکیشن‌هایی که در اپ استور وجود ندارد، به فروشگاه‌های شخص ثالث متوسل شوند که در این صورت همیشه ترس از دست رفتن امنیت وجود دارد چرا که حمله‌کنندگان ممکن است به روش‌های مختلف از قبیل فیشینگ یا وعده‌های دروغین نظیر استفاده‌ی رایگان از تمام قابلیت‌های خوب یک اپلیکیشن، آن‌ها را فریب دهند.
اپل در نهایت به این موضوع اشاره کرد که به خاطر شیوع ویروس کرونا، کاربران به شدت به گوشی‌های خود وابسته شده‌اند و بسیار سخت است از آن فاصله بگیرند. نتیجه‌ی این موضوع هم این شد که در حال حاضر میلیون‌ها کاربر آیفون وجود دارند که تمام زندگی‌شان درون گوشی ذخیره شده است و به هیچ قیمتی این اطلاعات نباید از دست برود. اما اپل می‌گوید با اجباری شدن سایدلود اپلیکیشن‌ها، هیچ تضمینی در رابطه با حفظ ماندن این اطلاعات وجود ندارد چرا که همین حالا هم آمار فریب کاربران از طرق مختلف تا ۷۳ درصد رشد داشته است و به نظر هم نمی‌رسد که این روند به این زودی‌ها ی اصلا متوقف شود.
نظر شما در این رابطه چیست؟ آیا اپل برای نگه‌داشتن کاربران در اپ استور چنین ادعاهایی را مطرح می‌کند یا گوشی‌های اندرویدی واقعا تا این اندازه ناامین هستند و ما از این موضوع بی‌خبر بودیم؟ به نظر شما، آیا حفظ امنیت باید به قیمت از دست رفتن آزادی باشد (جوری که در iOS وجود دارد) یا رویه‌ای را که اندروید تاکنون در پیش گرفته است را بهتر و مفیدتر می‌دانید؟