چاره رفع نگرانی غربی‌ها از برنامه هسته‌ای ایران چیست؟
رفع نگرانی تروئیکای اروپایی و آمریکا از فعالیت‌های هسته‌ای ایران در دستان خود این کشورهاست. اگر این کشورها اراده جدی برای عمل به تعهدات بر زمین مانده خود داشته باشند، احیای توافق هسته‌ای کاملا در دسترس است.
به گزارش سایت طلا، تحریم و تهدید بخشی از ابزارهای سیاست خارجی ایالات متحده است. مقامات آمریکایی همواره در مواجهه با کوچکترین اختلاف نظرها با کشورهای دیگر از ابزار تهدید استفاده می‌کنند.
چند ماه پیش در جریان مذاکرات وین دیپلمات‌های آمریکایی بارها تکرار کردند که در صورتی که مذاکرات با منافع آنها همخوانی نداشته باشد میز مذاکره را ترک خواهند کرد یا اینکه اگر مذاکرات شکست بخورد، آماده بررسی گزینه‌های دیگر هستند. اکنون هم در حالی که دولت سیزدهم در حال بررسی نحوه ورود به مذاکرات است و برای این امر برنامه ریزی می‌کند، مقامات آمریکایی تهدید می‌کنند که پنجره مذاکرات در حال بسته شدن است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید اخیرا طی اظهاراتی گفته که دولت آمریکا به دنبال هماهنگی با سه کشور اروپایی برای تشکیل یک جبهه متحد در مقابل ایران است. این اظهارات مقام آمریکایی هم متضمن و حاوی نوعی تهدید از شکل گیری اجماع علیه تهران است.
نگاهی اجمالی به تحولات سال‌های اخیر نشان می‌دهد که ذهنیات و چهارچوب فکری مقامات‌آمریکایی همچنان در مدار تفکرات تهدیدمحور شکل گرفته و حرکت می‌کند. این در حالی است که جمهوری اسلامی نشان داده که در سایه زور و تهدید هرگز با آمریکا مذاکره نخواهد کرد که اگر چنین بود این رویکرد در دولت پیشین آمریکا و با سیاست فشار حداکثری ترامپ جواب می‌داد.
بر اساس گزارش رویترز، جیک سالیوان در پاسخ به پرسشی در خصوص سفر اروپایی رئیس جمهوری آمریکا گفت، جو بایدن با شرکای اروپایی یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشور حاضر در توافق هسته‌ای برجام، درباره ایران گفت‌وگو خواهد کرد. مشاور امنیت ملی کاخ سفید اضافه کرده است، بخشی از دلایلی که رئیس جمهوری می‌خواهد از فرصت برای هماهنگی نزدیک با شرکای اروپایی خود، به ویژه با سه کشور اروپایی که بخشی از مذاکرات هستند، استفاده کند، این است که ما پس از چهار سال اختلاف در سیاست ایران در دولت گذشته آمریکا، یک جبهه متحد داشته باشیم.
نکته مهمی که در ادبیات این مقام آمریکایی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که طی چهار سال اخیر هرچند به لحاظ لفظ و کلام اختلاف نظرهایی میان آمریکا و اروپایی‌ها وجود داشت با این حال دولت‌های اروپایی در اجرای سیاست‌های تحریمی به طور کامل از آمریکا تبعیت کردند.
مردم ایران در چهارسال اخیر بی‌سابقه ترین فشارهای تحریمی آمریکا را در سایه بی عملی و انفعال محض دولت‌های اروپایی متحمل شدند و حتی در جریان شیوع گسترده کرونا و نیاز مبرم ایران به کمک‌های بهداشتی و درمانی، نهادهای بین المللی تحت نفوذ و فشار این دولت‌ها از اعطای وام برای تامین اقلام مورد نیاز خودداری کردند.
ایران در چهار سال اخیر توانست با بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی این فشارها را بی‌اثر کند به طوری که حتی به اذعان مقامات غربی کارزار تحریم نتوانست اهداف پیش بینی شده آمریکایی‌ها مبنی بر فروپاشی ایران را محقق سازد. از این جهت تهدید ضمنی نهفته در اظهارات سالیوان مبنی بر شکل‌گیری اتفاق نظر بین آمریکا و تروئیکای اروپایی موضوعی است که در چهار سال اخیر هم وجود داشته است.
بخش دیگری از اظهارات و ادعاهای غربی‌ها عبور ایران از محدودیت‌های پیش بینی شده در توافق هسته‌ای است. طبیعی است که هر توافقی دو بخش دارد و عمل به تعهدات نمی‌تواند یکطرفه باشد. اتفاقا ابزار و راهکار رفع نگرانی دست خود شرکای توافق هسته ای است. این دولت‌ها با رفع تحریم‌های ظالمانه هسته‌ای ایران و عمل به تعهدات خود خواهند دید که تهران چقدر در اجرای تعهداتش جدی و راسخ است و ۱۵ گزارش آژانس در سال‌های گذشته هم موید پایبندی ایران به تعهداتش بوده است. از این جهت صرف ابراز نگرانی مقامات غربی از وضعیت صنعت هسته‌ای ایران بلاوجه هست.
وزیر امور خارجه اعلام کرده است که مذاکرات برای رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران ماه نوامبر برگزار خواهد شد. از سوی دیگر طی هفته‌های اخیر دیدارهایی بین علی باقری معاون وزیر امور خارجه و انریکه مورا هماهنگ کننده اروپایی کمیسیون مشترک برگزار شده است.
اظهار نظرهای رسانه‌ای و تبلیغاتی از سوی غربی‌ها و ارائه ژست گفت و گو و دیپلماسی و همزمان ارائه تصویری گریزان از دیپلماسی از ایران کمک چندانی به رفع نگرانی‌های ادعایی مقامات اروپایی وآمریکایی نخواهد کرد. شرکای توافق هسته ای باید به دور از هرگونه نگاه طمع ورزانه به ابزارهای تحریم و تهدید در پی اجرای واقعی و قابل راستی آزمایی تعهدات خود باشند. اگر اراده جدی برای عمل به تعهدات این کشورها وجود داشته باشد احیای توافق هسته ای کاملا در دسترس است.
