در صورتی که نیروی کار به هر دلیلی ( در طی فعالیت کاری یا خارج از آن ) با بیماری مواجه شده باشد ، میتواند تا اتمام دوره بیماری و بازیابی توان خود ، در مرخصی ای که به آن استعلاجی میگویند ، به سر برده و پس از بازیابی سلامت ، به محل کار بازگردد . نکته مهم این است که در طول دوره این مرخصی ، حقوق نیروی کار باید پرداخت شود و زمان آن از مرخصی استحقاقی فرد کسر نخواهد شد .
حقوق و دستمزد بر اساس ماده ۶۲ قانون تامین اجتماعی ، حقوق و مزایای افراد در زمان مرخصی استعلاجی به این شکل محاسبه خواهد شد : در حالت اول برای تمام نیروهایی که تحت پوشش بیمه بـوده و افرادی ( همسر ، فرزندان ، پدر و مادر ) تحت تکفل آنها قرار دارند سه چهارم آخریـن مـزد و یا مزد روزانه آنها محاسبه و به آنها پرداخت خواهد شد.
در حالت دوم در صورتی که هیچ کسی تحـت تـكـفـل فـرد نـبـوده و البتـه از خدمات درمانی سازمان استفاده نکرده باشد ، دو سوم آخرین مزد و یا حقوق روزانه به او تعلق می گیرد . در صورتی که این گروه از خدمات سازمان استفاده کنند و در صورت بستری شدن ، تنها نصف آخریـن مـزد و یا حقوق روزانـه بـه آنها پرداخت خواهد شد .
از سوی قانون هیچ محدودیتی برای دفعه های استفاده از مرخصی استعلاجی تعیین نشده است و تا زمانی که نیروی شاغل به عنوان از کار افتاده تشخیص داده نشود ، فرد می تواند تا بازیابی کامل سلامت خود و به میزان لازم ، از این مرخصی استفاده کند . مدت زمان استفاده از این مرخصی ، همانند سایر دوران کاری فرد بوده و بخشی از سوابق کار او خواهد بود .
برای انجام این کار فقط باید گواهی پزشکی مرخصی استعلاجی را به شعبه تامین اجتماعی ارائه دهید . البته تایید گواهی پزشکی با توجه به روزهای مرخصی استعلاجی ، در ۳ حالت کلی در نظر گرفته شده است .
در این مرحله ، اگر مدت زمان مرخصی شما کمتر از ۷ روز و در طی یک سال حداکثر تا ۱۵ روز باشد ، توسط مراجع مرتبط تایید خواهد شد و همان گواهی پزشک معالج کافی است؛
در صورتی که مجموع مرخصی های استعلاجی شما در طول یک سال از ۱۵ روز بیشتر ولی در مجموع کمتر از ۶۰ روز باشند ، باید به پزشک معتمد سازمان مراجعه کرده و همان پزشک ، گواهی مرخصی شما را تایید کند
در حالت آخر ، اگر مجموع مرخصی های شما بیش از ۶۰ روز در طی یک سال باشند ، یک شورای پزشکی تشکیل شده و گواهی شما باید در آن شورا تایید شود .