واکنش سازمان برنامه و بودجه به ادعاهای مطرح شده درباره لایحه بودجه
دبیرستاد بودجه در لایحه بودجه ۱۴۰۱ در واکنش به ادعای برخی از رسانهها درباره لایحه بودجه جهت تنویر افکار عمومی مواردی را مطرح کرد.
به گزارش سایت طلا از سازمان برنامه و بودجه؛ براساس جدول شماره یک لایحه بودجه ترکیب منابع و مصارف بودجه مشخص شده است در مبحث منبع و در راستای بهبود تراز عملیاتی بودجه سهم درآمدها از جمله درآمدهای مالیاتی از ۳۵ درصد منابع عمومی در سال ۱۴۰۰ به ۴۸ در صد درسال ۱۴۰۱ افزایش داده شده است.
بعلاوه در احکام تبصرههای لایحه بودجه ۱۴۰۱، ۵ واحد از مالیات واحدهای تولیدی و واحدهای صنفی کاهش داده شده است، در حوزه حقوق و دستمزد نیز میزان معافیت از مالیات برای حقوقهای تا سطح ۵ میلیون تومان در ماه معاف از مالیات است، اینها علاوه بر بخشودگی مالیات واحدهای تولیدی مناطق محروم که قانون خاص دارد، در مبحث سهم فروش نفت نسبت به سال ۱۴۰۰ از ۳ درصد رشد برخوردار است و در مبحث منابع مالی یعنی چاپ اوراق بالغ بر ۳۰ درصد کاهش داده شده است، لذا رویکرد بودجه ۱۴۰۱ در مبحث منابع، توجه به تولید، حقوقهای سطح پایین و مناطق محروم است.
۲- در مبحث مصارف نیز اعتبارات هزینهای در سال ۱۴۰۱ تنها ۵ درصد رشد دارد و اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای و عمرانی ۴۳ درصد افزایش و مبحث مالی ۱۵ درصد کاهش دارد، لذا توجه دولت به کاهش هزینهها، افزایش سرمایهگذاری برای آبادانی کشور و رفع محرومیتهای مناطق کمتر برخوردار میباشد، منابع لازم برای ایجاد اشتغال در تبصره ۱۸ قانون بودجه پیش بینی شده است.
دولت در راستای شفافیت، پاسخگو نمودن و قابل فهم و کنترل بودن بودجه عمومی و حذف ردیفهای زاید و تجمیع ردیفهای موازی و واگذاری اختیار به مسئولین ذیربط، مبادرت به تجمیع ردیفهایی که بیشتر مراکز هزینه بودن اند، در قالب برنامههای مشخص و قابل فهم و اندازه گیری، ذیل وزارتخانهها و دستگاههای اصلی نموده است، لذا برنامه محور شدن بودجه سال ۱۴۰۱ یکی از اقدامات اساسی و بارز بودجه ۱۴۰۱ برای قابل فهم شدن، و قابل ارزیابی نمودن فعالیتهای دستگاههای اجرایی و پاسخگو نمودن وزارتخانه در قبال بودجهای که میگیرند میباشد.
این به عنوان یک نقطه قوت باید تلقی گردد نه به عنوان ضعف بودجه ۱۴۰۱، در برنامهها و اهداف مشخص اعتبار مشخص، شاخص وضع موجود مشخص و اهداف برنامه در سال ۱۴۰۱ نیز مشخص شده است لذا این بهترین شکل بودجه نویسی برای رصد و ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی توسط دولت و مردم میباشد.
۳- منطق توزیع و اولویتبندی در تخصیص منابع بر اساس ماموریتهای اصلی هر دستگاه و رفع نارسایی سطح جامعه میباشد، مثلا وقتی برای آب شرب اعتبار آن بیش از دو برابر افزایش داده میشود یا اینکه برای رشد اقتصادی بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اختصاص داده میشود، یعنی دولت بر اساس منطق رفع نیازهای اساسی کشور توزیع شده است.
۴- اگر عدالت به معنی هر چیزی سر جای خودش قرار گرفتن و با پشتوانه کارشناسی و عقلانی تصمیم گرفتن تلقی شود لذا مالیات بر خودروهای لوکس و خانههای لوکس امری عقلایی و منطقی و در راستای عدالت است.
اینکه سن بازنشستگی را ۲ سال افزایش دادهاند اولا اختیاری است، دوما برای کاهش فشار به صندوقهای بازنشستگی و استفاده از کارشناس مجرب و با تجربه میباشد که یک اقدام عقلایی است.
جسارت این دولت در اصلاح ساختار بودجه، کاهش ردیفهای موازی و هزینههای زاید و برنامه محور کردن بودجه به عنوان یکی از ویژگیهای اصل بودجه است. معلوم است که این اقدام قدرت چانه زنی را کاهش میدهد و باید برای استفاده از بودجه، برنامه مشخص که به رفع نیازهای اساسی کشور بپردازد، ارائه دهد لذا حتما گروهی که منافعشان به خطر افتد صدای وا مصیبتا سر میدهند، چون جلوی رانت و زیاده خواهی آنها گرفته میشود.
تبصره ۱۴-متن و جدول منابع و مصارف تبصره ۱۴ به طور شفاف مطابق قانون، سهم هر یک از ردیفهای ذیربط و ذینفعان را به طور دقیق و شفاف مشخص نموده است، حتی یک نکته مبهم در آن دیده نمیشود.
با توجه به شرایط بحرانی و خشکسالی در کشور باید به بخش آب و برق کمک شود. در عمل داریم میبینیم که به دلیل خشکسالی، هم بخش برق و هم آب شرب با مشکل مواجه شده است. این دو کالا در زمره کالاهای اساسی و مصارف مردم است، لذا اصلا به صلاح نمیباشد و عقل سلیم هم حکم میکند از این دو بخش حمایت شود، نه اینکه این دو بخش را تضعیف نمود لذا این عین عدالت است که دو بخش حساس و تاثیرگذار در مصرف خانوادهها و آحاد جامعه که دچار یک حادثه مثل خشکسالی شده است، بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ این دو بخش هم در منابع هدفمندی و هم منابع عمومی بودجه به طور ویژه مورد توجه واقع شده است.
درخصوص بند ۵ تبصره ۱۴ اولاً، در ماده ۱۱ قانون هدفمندسازی یارانه که ۲۰ درصد منابع هدفمندی برای آثار جبرانی آن به بودجه عمومی اجازه داده شده است، دوماً یکی از ویژگیهای بودجه کل کشور انعطافپذیری آن میباشد که بتوان کل کشور را با آن اداره کرد مضاف بر این، برداشت موقتی و حداکثر تا هفت ماه در طی سال بازپرداخت خواهد شد.
در مورد حذف یارانه ثروتمندان در بند ب تبصره ۱۴ حکم و تکلیف لازم پیش بینی شده است که یارانه خانوارهای پردرآمد حذف شود.
- افزایش نرخ فروش داخلی گاز طبیعی با احتساب عوارض و مالیات ارزش افزوده برای برخی از شبه فعالیتهای صنعتی و مقایسه قیمت آن در سال ۱۴۰۱ کمتر از نصف قیمتهای جهانی است لذا در راستای حذف یارانههای پنهان، لاجرم باید در چندین مرحله این اتفاق بیفتد این هم حکم قانون هدفمندی یارانهها است که قیمت حاملهای انرژی باید به سطح فوب خلیج فارس برسد.
- مصارف تبصره ۱۴ دقیقا بر اساس احکام قانون هدفمند کردن یارانهها است. علی الخصوص مواد ۷ تا ۱۱قانون مذکور، لذا اینکه ادعا میشود خارج از قانون و یا هزینههای خرج از قانون در این تبصره کذب محض است.
با توجه به اینکه رشد اقتصادی ۸ درصد یکی از اهداف بودجه ۱۴۰۱می باشد که با اهرم کردن بخشی از منابع عمومی و تسهیلات بانکها، صندوق توسعه ملی، منابع سرمایهگذاری شرکتهای دولتی و سرمایه گذاری نهادهای عمومی و منابع محلی در استانها باید صرف طرحهای تولیدی برای افزایش تولید در کشور بشود لذا در راستای افزایش اختیار استانها و صندوق پیشرفت و عدالت استانها میتواند کمک شایان توجهی به تأمین منابع مالی طرحهای اولویت دار استانها بکند.
- در خصوص بودجه حمل و نقل بخشی از آن ذیل وزارت راه و شهرسازی و بخش درون شهری آن نیز ذیل وزارت کشور تجمیع شده است.
-در خصوص حذف ارز ترجیحی (۴۲۰۰) باید بپذیریم حذف این گونه تخصیص یارانهای موجب فساد، رانت و سودجویی برخی دلالها و... میشد و کمتر نصیب ارتقا و باعث افزایش مطلوبیت خانوار میشد؛ لذا دولت در راستای مبارزه با فساد باید چشمههای فساد خیز را بخشکاند و شکل پرداخت یارانهها به خانوارها را به طور شفاف و در قالب ردیفهای بودجه که قابل کنترل و نظارت است در آورد.
-لذا در ردیفهای تبصره ۱۴ برای یارانه دارو، نان و خرید گندم و نهادههای کشاورزی و هر انچه که به معیشت مردم است پیش بینی لازم را بعمل آورد و فقط دست دلالان و رانت خواران را از خزانه مردم از طریق حذف ارز ترجیحی قطع کرده است.
-لذا اعتبارات تبصره ۱۴ در قالب ردیفهای مشخص با عناوین معین و مبالغ مشخص به شفافیت مصرف اعتبارات هدفمندی کمک کرده است و این ناشی از عدم آگاهی از شیوه بودجه نویسی است که میگویند بودجه در سایه، چون هم توسط نهادهای نظارتی کنترلهای لازم بعمل میآید و هم هر قلم هزینههای آن در جدول مربوط مشخص شده و هم کل منابع از طریق حسابهای هدفمندسازی نزد خزانه وصول و با نظارت حین خروج توسط ذیحساب مربوطه به مصرف میرسد.