در سال ۲۰۲۱ میلادی دانشمندان موفق شدند به ثبت رکوردهای علمی شگفت انگیزی همچون قدیمیترین سیاهچاله و قدیمیترین DNA جانوری شدند.
فرارو نوشت: دستاوردهای علمی بشر ابعاد گوناگونی دارد، اما یکی از ابعاد جالب توجه برای عموم، رکوردهایی است که علم به ثبت میرساند. این رکوردها در هر زمان ممکن است به ثبت برسند، اما ما در اینجا قصد داریم تا شما را با ۶ رکورد جالب توجهی که علم در سال ۲۰۲۱ میلادی به ثبت رسانده آشنا سازیم. رکوردهایی که جدای از ماهیت علمی آنها میتواند برای بسیاری از افراد جنبه سرگرم کننده داشته باشند. در ادامه میتواند این ۶ رکورد علمی را به صورت اجمالی مشاهده کنید.
۱. قدیمیترین سیاهچاله غول پیکر
بیش از ۱۳ میلیارد سال پیش، زمانی که جهان تنها ۶۷۰ میلیون سال سن داشت، یک سیاهچاله با جرمی برابر با ۱.۶ میلیارد خورشید، متولد شد. این سیاهچاله کلان جرم تازه کشف شده که J0313-1806 نام دارد، دو برابر سنگینتر و ۲۰ میلیون سال قدیمیتر از رکورددار قبلی قدیمیترین سیاهچاله شناخته شده بود. ستاره شناسان میگویند این غول باستانی آنقدر بزرگ است که تصورات مربوط به چگونگی شکل گیری سیاهچالههای غول پیکر پرجرم را به چالش میکشد.
۲. گرانش در کوچکترین مقیاس
به گفته اسحاق نیوتن و آلبرت انیشتین، هر جسم دارای جرم، گرانش نیز دارد، حتی اگر به سختی قابل مشاهده باشد. اکنون دانشمندان گرانش یک توپ طلا را با عرض ۲ میلیمتر و وزن حدود ۹۰ میلیگرم اندازهگیری کردهاند. کشش کوچک نشان داد که گرانش حتی برای تودههای بسیار کوچک، همان طور که پیش بینی شده بود رفتار میکند. البته این پایان راه نیست و محققان هنوز میخواهند بدانند که گرانش در مقیاس کوانتومی کوچکتر چگونه رفتار میکند، جایی که قوانین مختلف فیزیک ممکن است اعمال شوند.
۳. قدیمیترین شستهای مخالف
یک پتروسور ۱۶۰ میلیون ساله با نام مستعار Monkeydactyl اکنون اولین حیوان شناخته شده با شست مخالف است. شست مخالف بدین معناست که انگشت شست بر خلاف جایگاه کنونی آن، در سمت مخالف باشد. این خزنده پرنده که رسما Kunpengopterus antipollicatus نام دارد، ممکن است از انگشتان شست مخالف و مفاصل انعطاف پذیر خود برای بالا رفتن و یا گذر از میان درختان در شمال شرقی چین فعلی استفاده کرده باشد. دانشمندان میگویند که این نوع از قرار گیری انگشت شست میتوانست به آنها کمک کند تا حشرات و طعمههای دیگر را بگیرند.
۴. اولین رصد بلعیده شدن یک ستاره توسط سیاهچاله
برای اولین بار در سال ۲۰۲۱، سیاهچالهای دیده شده است که یک ستاره نوترونی را میبلعد. ستاره شناسان این رویداد را با اندازه گیری امواج گرانشی که از برخورد ساطع شده و در نهایت به زمین رسیدند، شناسایی کردند. قابل ذکر است که همه منابع شناسایی شده قبلی این امواج در فضا تاکنون مربوط به دو جرم مشابه در حال برخورد مانند دو ستاره نوترونی یا دو سیاهچاله بودند و هرگز چنین امواجی از بلعیده شدن یک ستاره توسط سیاهچاله دریافت نشده بود.
۵. قدیمیترین DNA حیوانی کشف شده
دندان یک ماموت سیبری که بیش از یک میلیون سال پیش زندگی میکرد، قدیمیترین DNA کشف شده از یک حیوان را ارائه کرده است. رکورد قبلی مربوط به DNA یک اسب فسیل شده ۷۰۰۰۰۰ ساله بود. دانشمندان میگویند که یافته جدید احتمالاً ما را به مرز ماندگاری DNA نزدیک میکند. علاوه بر این، ژنهای ماموت یافت شده نشان میدهند که احتمالاً متعلق به گونهای ناشناخته بوده است.
۶. بازماندگان انسان نماها
در تقسیم بندی شجره انسان، گروه مرموزی با نام دنیسووانها Denisovans وجود داشت که به شاخه بزرگتر انساننماها یا hominid تعلق داشت. دنیسووانها احتمالاً میلیونها سال پیش از بین رفته اند، اما متأسفانه دادههای کمی از خود بجا گذاشته اند و اطلاعات بشر امروزی درباره آنها بسیار اندک است. با این همه، یک تجزیه و تحلیل ژنتیکی جدید نشان داد که مردم بومی Ayta Magbukon فیلیپین حدود ۵ درصد از DNA خود را از Denisovans دریافت کرده اند. این بالاترین سطح از مشابهت با دنیسووان است که تاکنون در سراسر جهان یافت شده است. محققان از این نتیجه به همراه سرنخهای ژنتیکی از گروههای دیگر حامل DNA دنیسووانها، برای ردیابی حرکت این اجداد قدیمی بشر در جنوب شرقی آسیا، پاپوآ گینه نو و استرالیا استفاده میکنند.
۷. لمس کردن خورشید
برای اولین بار در تاریخ، کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا اکنون از اتمسفر بالای خورشید موسوم به تاج خورشیدی عبور کرده و از ذرات و میدانهای مغناطیسی آنجا نمونه برداری کرد. این گام مهم کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا ۱۴ دسامبر در یک کنفرانس مطبوعاتی در نشست پاییز اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا ۲۰۲۱ در نیواورلئان اعلام شد. کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا رسما اولین فضاپیمایی است که از جو بیرونی خورشید یا تاج خورشیدی عبور کرده است.