آیا قیمت هر اونس طلا ظرف یک یا دو سال آینده 800 دلار خواهد بود؟
زماني که قیمت طلا همانند دو هفته گذشته (قبل از ثبات اندک اخیر) سر به فلك میكشد، احتمالا آمیزهای از حرص، ترس و عدم اطمینان بر بازار حاکم میشود. هم اکنون بهتر از هر زمان دیگری میتوان به خاطر آورد که آنچه واقعا قیمتها را در بلند مدت تغییر میدهد، اصول بنیادین حاکم بر بازار است. اگر از این منظر به قضیه نگاه کنیم، درمییابیم که سرمایهگذاری در طلا به آن اندازه که به نظر میرسد، سوددهی ندارد.
تاریخ: ۲۶/خرداد/۸۹ ساعت ۱۳:۴۰ | اخبار صنفی شناسه خبر: ۱۱۱۰
بازار طلا به میزان بسیار زیادی مشابه تمام بازارهای دیگر عمل میکند. عرضه و تقاضا نهایتا آن را به تعادل میرسانند و قیمتهای عنانگسیخته و گریزپا را به مقادیر متوسط بلندمدت بازميگردانند. از سال 1980 به این سو متوسط قیمت هر اونس طلا نزديك به 440دلار آمریکا بوده است. اما همانند آنچه که طی دهه گذشته در رابطه با قیمت مسکن شاهد بودیم، ممکن است مدتی به طول انجامد تا قیمتها دوباره به سطح عادی خود بازگردند.
پیشبینی موسسه بارکلیز ولث در لندن آن است که قیمت هر اونس طلا در سال 2012 به رقم عادلانه 800دلار خواهد رسید، چرا که سرمایهگذاران نهایتا آن را رها کرده و به کسبوکارهای دارای ریسک بیشتر رو خواهند آورد. بانک فرانسوی سوسیته جنرال اطمینان دارد که تصحیح قیمت طلا سریعتر از این رخ خواهد داد و پیشبینی میکند که قیمت هر اونس طلا تا آخر سال 2010 به اين مقدار خواهد رسید.
استدلال این بانک ساده است: درست همان موقع که تقاضا از سوی افراد غیرسرمایهگذار به بالاترین مقدار خود میرسد، سرمایهگذارها قیمت را بالا نگه میدارند.
جواهرآلات و طلا که بیش از نیمی از بازار طلای دنیا را تشکیل میدهند را در نظر بگیرید. تقاضا در این بخش از بازار در سه ماه آخر سال گذشته 8درصد کاهش پیدا کرد و احتمالا با وجود قیمتهای بالايي که برای فروشندگان طلا خوشایند نیستند، به این روند کاهشی خود ادامه خواهد داد. مثلا در هند که بزرگترین کشور خریدار طلا است، قیمتهای بالا در هفته گذشته مانع از خرید اين فلز از سوی هندیها برای استفاده در جشنواره آکشایا تریتیا (جشنواره خرید طلا) شد و به نوبه خود قیمت آن را کاهش داد.
فشاری نیز از جانب عرضه بر قیمت طلا وجود دارد. بالاتر رفتن قیمت اين كالا بدان معنا است که کارگران معادن، ساعات کار خود را زياد ميكنند. در سال گذشته عرضه طلا از سوی معادن سراسر دنیا 7درصد افزایش یافت– دومین افزایش بزرگ تاریخ – و به 2572 تن رسید.
طبق گفته کیتکو، شرکت معاملهکننده شمش طلا، مکانهایی مانند چین و روسیه به افزایش 4 تا 6درصدی عرضه طلای معادن در سال 2014 کمک خواهند کرد. از آن جا که استخراج هر اونس طلا به طور متوسط نزدیک به 480دلار برای صاحبان معادن هزینه دارد، در هنگام افزایش قیمتها عرضه طلا را به شدت زیاد میکنند که در نهایت به اضافه عرضه منجر خواهد شد.
طلای 1200دلاری، فروشندگان و بازفروشندگان را به صحنه وارد خواهد کرد. عرضه قطعات کوچک طلا – تمام آویزها، گردنبندها و سکههای طلایی که مردم به طور پراکنده در اختیار دارند – به رقم بیسابقه 1700 تن رسید. آیا آن همه تابلو با مضمون «ما طلا میخریم»، تبلیغات اینترنتی و برنامههای تبلیغاتی تلویزیون در ساعات آخر شب را به خاطر میآورید؟ اثرگذاری آنها هم اکنون شروع شده است.
آن گونه که کیتکو میگوید، این حداکثر مقدار عرضه قطعات کوچک طلا در واقع افزایشی 27درصدی را نسبت به سال 2008 نشان میدهد. جان نادلر از تحلیلگران کیتکو میگوید: «تا زمانی که قیمت هر اونس طلا بالاتر از 1000 یا 1100دلار باقی بماند، شاهد رقابت جریانی از طلای درجه دو با طلای تولید معادن خواهیم بود.»
دلیل واقعی کاهش قیمتها: ثبات در بازارهای دیگر
این به معنای پيشبینی سقوط بلافاصله طلا نیست. «اضافه ترس»ی که توسط اين فلز به عنوان كالايي براي ذخيره ارزش در شرايط نامطمئن مالي از ميان ميرود، ميتواند به طرز نامحدودي از افزايش قيمت آن پشتيباني كند.
در همان زمان كه بازرگانان، اثرات بسته نجات 1000ميليارددلاري اروپا و امكان افزايش يا كاهش قيمتها را در آمريكا مورد بررسي قرار ميدهند، سرمايهگذاران احتمالا تا حد امكان به سرمايهگذاري در طلا ادامه ميدهند. با بروز نشانههايي از بازگشت ثبات به بازارهاي اروپا، قيمت طلا اندكي افت كرده است.
اما برخي از سرمايهگذاران باهوش بر اساس پيشبيني ادامه روند افزايش قيمت طلا عمل ميكنند. بر پايه دادههاي كميسيون معاملات آتيهاي كالايي آمريكا، صندوقهاي احتياطي و ديگر بورسبازهاي بزرگ در هفته گذشته شرطبنديهاي خود روي طلا را 2درصد افزايش دادند.
مساله اين است كه هيچ كس نميداند اين شرطبنديها براي چه مدت زماني انجام ميشوند. هر چند قيمتها بالا هستند، اما پول بورسبازها و صندوقهاي احتياطي ميتواند از بازار خارج شود. در غالب موارد، مالكيت بورسبازها بر طلا در قراردادهاي آتي نهفته است و هيچ گاه شكل تحويل فيزيكي اين ماده زردرنگ را به خود نميگيرد.
در اصل، اين ربيت آنگسترومهاي دنيا (و حالا ناظران گلن بك) هستند كه بايد نگران باشند كه كروگراندهايي (سكههاي طلاي آفريقاي جنوبي) كه در جعبههاي سپرده امن آنها قرار دارند، ميتوانند به آرامي تمام ارزشي كه طي سال گذشته به دست آوردهاند را از دست بدهند.
دنيس گارتمن، سردبير خبرنامه و مدير يك صندوق احتياطي كه روي طلا شرطبندي ميكند، هفته گذشته نوشته بود كه «عامه مردم در حال فروش طلا هستند، نه خريد آن، زيرا آن طور كه شواهد نشان ميدهند، تبليغات تلويزيوني كه براي فرصتهاي موجود در فروش طلا مشتري جمع ميكنند، بهاندازه تبليغاتي هستند كه روي سرمايهگذاري در طلا انجام ميشوند.»
«تا زماني كه اين گروه دوم تبليغات، گروه اول را تحتشعاع قرار ندهند، مطمئن خواهيم بود كه حباب هنوز نتركيده است.»
به بيان ديگر، حبابها و شبه حبابها به ندرت دوام مييابند. اصول بنيادين بازار آنقدر قدرتمند هستند كه نميتوان از آنها چشم پوشيد.