پیشرفت‌های علم پزشکی در سال ۲۰۲۱

در مطلب زیر مروری بر پیشرفت‌های بزرگ علم پزشکی در سال ۲۰۲۱ داشته‌ایم.

خبر را برای من بخوان

به گزارش سایت طلا، برای دومین سال متوالی در سال ۲۰۲۱، همه‌گیری کرونا سرخط بسیاری از اخبار و خبرگزاری‌های سرتاسر جهان بود؛ اما در میان اخبار مختلف در مورد انواع ویروس‌ها و ساخت انواع واکسن ها، ممکن است خبر برخی از شگفت‌انگیزترین پیشرفت‌های پزشکی امسال را از دست داده باشید. در سال ۲۰۲۱، دانشمندان در دنیای پیوند اعضا، درمان سرطان و تحقیقات میکروبیوم روده پیشرفت‌های زیادی کردند و پزشکان داستان‌های موفقیت آمیز خود را در این باره به اشتراک گذاشتند. از این رو با ما همراه باشید تا مروری بر پیشرفت‌های بزرگ علم پزشکی در سال ۲۰۲۱ داشته باشیم.

نوزادی که در هفته ۲۱ ام بارداری به دنیا آمد و در عین شگفتی زنده ماند

کورتیس مینز و دوقلویش، کاسیا، در ۲۱ هفته و ۱ روزگی از بارداری به دنیا آمدند. این بدین معناست که آن‌ها حدود ۱۹ هفته نارس بودند. کاسیا به درمان پاسخ نداد و اندکی پس از تولد درگذشت، اما وضعیت حیاتی کورتیس به طور پیوسته شروع به بهبودی کرد. با این حال، پزشکان تخمین زدند که او تنها ۱ درصد شانس زنده ماندن دارد. در ماه‌های بعد، او مراقبت‌های مداومی را دریافت کرد تا تنفس و دمای بدن خود را حفظ کند و تغذیه کافی نیز داشته باشد. او در ۳ ماهگی توانست از دستگاه تنفس مصنوعی خود جدا شود و در ۹ ماهگی از بیمارستان مرخص شد. پس از شش ماه اقامت در خانه، کورتیس و خانواده‌اش یک گواهی رکورد گینس دریافت کردند که کورتیس نارس‌ترین نوزاد دنیاست که زنده مانده است.

پیوند مدفوع، درمان بیماران سرطان پوست را تقویت کرد

از نظر تئوری، ایمونوتراپی سیستم ایمنی را در برابر سلول‌های سرطانی تقویت می‌کنند، اما این رویکرد برای همه بیماران سرطانی کارایی ندارند. به عنوان مثال، تنها حدود ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به ملانوم پیشرفته، از مزایای طولانی مدت دارو‌های ایمونوتراپی بهره مند می‌شوند. اما یک مطالعه کوچک که در ماه فوریه در مجله Science منتشر شد، اشاره می‌کند که اصلاح باکتری‌های روده بیماران سرطانی می‌تواند به افزایش اثربخشی دارو‌ها کمک کند.

در این مطالعه، دانشمندان مدفوع بیماران ملانوما را که به خوبی به ایمونوتراپی پاسخ دادند، جمع آوری کردند و سپس مدفوع بیماران را - که مملو از میکروب بود - به روده ۱۵ بیمار که هرگز به دارو‌ها پاسخ نداده بودند، پیوند زدند. پس از پیوند، شش بیمار از ۱۵ بیمار برای اولین بار به ایمونوتراپی پاسخ دادند که کاهش تومور یا تثبیت بیماری را نشان داد که بیش از یک سال طول کشید. دانشمندان قصد دارند دقیقاً بررسی کنند که چرا پیوند مدفوع به این ۶ بیمار کمک کرد و چرا به نظر می‌رسد که درمان ۹ بیمار دیگر به نتیجه‌ای دست نیافته است.

سلاح بالقوه‌ای برای مبارزه با اَبَر میکروب‌های باکتریایی کشف شد

در یکی از مطالعت صورت گرفته در محیط پتری دیش (ظرف آزمایشگاهی) و نیز در بدن موش‌ها به عنوان یک مدل حیوانی، روش جدیدی برای از بین بردن باکتری‌های مقاوم به دارو یافت شد. این رویکرد جدید می‌تواند آنتی بیوتیک‌های موجود را موثرتر کند، بنابراین نیاز به فرموله کردن دارو‌های آنتی بیوتیک جدید را کاهش می‌دهد. در این مطالعه که در ژوئن سال ۲۰۲۱ در ژورنال Science منتشر شد، دانشمندان آزمایشاتی را با استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا، دو باکتری که مقاومت فراگیر در برابر چندین دارو نشان می‌دهند و در میان علل اصلی عفونت‌های اکتسابی بیمارستانی قرار دارند، انجام دادند. این به اصطلاح اَبَر میکروب‌ها از یک آنزیم خاص برای محافظت از خود در برابر آسیب آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند، بنابراین این تیم تحقیقاتی به دنبال مولکول‌هایی بودند که می‌توانند این آنزیم را مسدود کرده و باکتری را بی دفاع نگه دارد. مولکول‌هایی که دانشمندان شناسایی کردند بسته به آنتی بیوتیک مورد استفاده و سویه باکتریایی مورد هدف، آنتی بیوتیک‌ها را ۲ تا ۱۵ برابر علیه میکروب‌ها قوی‌تر می‌کنند. اکنون، آن‌ها باید ببینند که آیا این استراتژی در انسان‌ها نیز کارآمد است یا خیر.

فردی مبتلا به HIV به عنوان دومین شخص در جهان به طور طبیعی درمان شد

زنی که اکنون به نام بیمار اسپرانزا شناخته می‌شود، در سال ۲۰۱۳ به اچ آی وی، ویروسی که می‌تواند باعث ایدز شود، مبتلا شد. اما از امسال، پزشکان نمی‌توانند اثری از این ویروس در بدن او پیدا کنند. این زن نه پیوند مغز استخوان و نه هیچ مداخله دارویی دریافت کرده بود. سیستم ایمنی بدن او ظاهراً اچ آی وی را به تنهایی و بدون هیچ کمکی از بدن او حذف کرده است. این اتفاق پیش از این نیز برای یک زن کالیفرنیایی به نام لورین ویلنبرگ اتفاق افتاده بود. اگرچه بدن این دو زن به صورت عجیبی برخلاف قواعد علم پزشکی واکنش دادند، اما موارد مرتبط با آنها، دانشمندان را به یافتن درمانی برای HIV/AIDS امیدوار می‌کند.

واکسن سرطان در آزمایشات کوچک نویدبخش بوده است

یک واکسن سرطان آزمایشی با آموزش دادن به سلول‌های ایمنی بدن به منظور شناسایی بهتر و حمله به سلول‌های سرطانی در بدن، آن هم بدون آسیب رساندن به سلول‌های سالم با موفقیت عمل کرد. در یک آزمایش کوچک که بر روی ۸ بیمار مبتلا به ملانوم پیشرفته انجام شد، این واکسن به جلوگیری از رشد تومور‌های بیماران تا سال‌ها پس از واکسیناسیون کمک کرد. در پایان دوره چهار ساله پیگیری، هر ۸ بیمار زنده بودند و از هر ۸ بیمار، ۶ بیمار هیچ نشانه‌ای از بیماری فعال نشان ندادند. ۲ نفر عود سرطان را تجربه کرده بودند که درمان‌های دیگری به نام «checkpoint blockades» دریافت کردند که اساساً توقف تکثیر سلول‌های ایمنی تحت عنوان سلول‌های T را از بین می‌برد. این رویکرد درمانی در ترکیب با واکسن‌های سرطان، بسیار موثر بود. این امر نشان می‌دهد که چنین واکسن‌هایی می‌توانند به‌عنوان یک درمان بسیارمهم همراه با سایر درمان‌های سرطان مورد استفاده قرار گیرند. با این حال همچنان به آزمایشات بیشتر و بزرگتری نیاز است تا به اثر درمانی این واکسن‌ها پی برد.

مکمل‌های غذایی با بازیابی میکروارگانیسم‌های روده، به رشد کودکان دارای سوء تغذیه کمک می‌کند

یک مکمل غذایی جدید به کودکان مبتلا به سوءتغذیه کمک کرد تا با سرعت بیشتری نسبت به کودکانی که غذای مکمل آماده دریافت می‌کردند رشد یابند. اما چه چیزی باعث تفاوت شد؟ مکمل جدید با بازیابی باکتری‌های روده به کودکان کمک کرد تا باکتری‌های روده آن‌ها بیشتر به باکتری‌های روده کودکان سالم شباهت یابند.

سوءتغذیه باعث می‌شود که رشد میکروب‌های روده کودکان با اختلال روبه رو شود، زیرا میکروب‌ها سوخت کافی برای رشد و تکثیر ندارند. تیمی از دانشمندان از طریق مطالعات جامع حیوانی و یک آزمایش کوچک در کودکان انسان، فرمولی به دست آوردند که علاوه بر تامین کالری موردنیاز کودکان، به بازیابی باکتری‌های روده آن‌ها کمک کند. در یک آزمایش بزرگتر که در آوریل در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شد، دانشمندان دریافتند که این مکمل نه تنها به رشد سریع‌تر بچه‌ها کمک می‌کند، بلکه غلظت پروتئین‌های کلیدی خون را نیز افزایش می‌دهد که از میان آن‌ها می‌توان به پروتئین‌هایی که در رشد استخوان‌ها و رشد اعصاب و مغز نقش دارند، اشاره کرد.

واکسن آزمایشی HIV با موفقیت سلول‌های ایمنی کمیاب را تحریک می‌کند

اولین آزمایش انسانی یک واکسن جدید HIV نتایج شگفت انگیزی را به همراه داشت. در کمال تعجب، این واکسن موفقیت ۹۷ درصدی را در تحریک مجموعه نادری از سلول‌های ایمنی که نقش کلیدی در مبارزه با ویروس دارند، نشان داد. ویروس نقص ایمنی انسان، چالش بزرگی برای توسعه دهندگان واکسن ایجاد می‌کند؛ زیرا این ویروس می‌تواند به سرعت جهش یابد، اما در این مورد، محققان با استفاده از یک رویکرد منحصر به فرد پاتوژن را مورد هدف قرار دادند. آن‌ها واکسن خود را برای هدف قرار دادن زیرمجموعه خاصی از سلول‌های B (نوعی سلول ایمنی) طراحی کردند که «آنتی بادی‌های خنثی‌کننده گسترده» (پروتئین‌هایی که می‌توانند روی یک پروتئین کلیدی در HIV بچسبند و از آلوده کردن سلول‌ها به ویروس جلوگیری کنند) را تولید می‌کند. در آزمایشی روی ۴۸ نفر، واکسن بی خطر بود و باعث تولید آنتی بادی خنثی کننده در ۹۷ درصد از شرکت کنندگان شد. اگرچه این نشان می‌دهد که واکسن ممکن است عملکرد موثری داشته باشد، اما آزمایشات نشان ندادند که آیا این واکسن از عفونت HIV جلوگیری می‌کند یا خیرکه این امردر گام بعدی توسعه واکسن مورد آزمایش قرار خواهد گرفت.

عمر طولانی افراد صدساله احتمالا به باکتری‌های روده آن‌ها مرتبط باشد

بر اساس مطالعه‌ای که در ماه ژوئیه در مجله Nature منتشر شد، افرادی که تا ۱۰۰ سال وحتی تا سنین بالاتر زندگی می‌کنند ممکن است عمر طولانی خود را مدیون باکتری‌های روده خود باشند. در این مطالعه، محققان جوامع میکروب‌های روده یا میکروبیوتا ۱۶۰ فرد، بررسی کردند. محققان میکروبیوتای روده یک فرد ۱۰۰ ساله را با ۱۱۲ فرد ۸۵ تا ۸۹ ساله و ۴۷ نفر در رده سنی ۲۱ تا ۵۵ مقایسه کردند. مطالعات حاکی از آن بود که در روده افراد صد ساله یک میکروب مشخصی وجود دارد. علاوه بر این، افراد صد ساله به طور قابل توجهی سطوح بالاتری از به اصطلاح اسید‌های صفراوی ثانویه (مایعی که توسط کبد تولید می‌شود و در روده آزاد می‌شود) داشتند. به طور ویژه، افراد بالای ۱۰۰ سال، غلظت بالایی از اسید صفراوی ثانویه isoalloLCA را تولید کردند که محققان دریافتند که این ماده دارای خواص ضد میکروبی قوی است که ممکن است از رشد باکتری‌های مضر در روده جلوگیری کند.

واکسن HPV میزان سرطان دهانه رحم را در زنان بریتانیا بیش از ۸۵ درصد کاهش می‌دهد

یک مطالعه اخیر نشان داد که واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) تعداد موارد سرطان دهانه رحم را تا ۸۷ درصد در بین زنان در بریتانیا کاهش داده است. با استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۹، محققان نرخ سرطان دهانه رحم را در میان زنانی که واکسینه شده بودند مقایسه کردند. محققان دریافتند که واکسن زمانی که به جوان‌ترین گروه داده می‌شد بیشترین تأثیر را داشت. زنان بین ۱۲ تا ۱۳ ساله که با سرواریکس واکسینه شده بودند، ۸۷ درصد کمتر از زنانی که واکسینه نشده بودند، به سرطان دهانه رحم مبتلا شدند. دراین میان، زنانی که بین سنین ۱۴ تا ۱۶ سال واکسینه شده بودند، ۶۲ درصد کاهش و در زنان ۱۶ تا ۱۸ ساله واکسینه شده، نسبت به جمعیت واکسینه نشده، ابتلا به سرطان ۳۴ درصد کاهش یافته بود.