نوسانات اخیر در قیمت لوازم خانگی در شرایطی رخ داده که اتفاق خاصی در بازار راکد لوازم خانگی نیفتاده است؛ چرا که بخش تقاضا همچنان قدرت خرید کافی برای خرید ندارد و افراد از تعمیر یا خرید محصولات دست دوم استقبال بیشتری میکنند.
روزنامه اعتماد نوشت: «ممنوعیت در واردات به کشور به دلیل تقویت تولید داخلی سالهاست که به یکی از موضوعات جنجالبرانگیز برای اقتصاد کشور تبدیل شده. از یک سو بسیاری از کارشناسان بر این باورند که ممنوعیت در واردات نهتنها باعث نشده که صنایع مورد هدف، کیفیت خدماتشان را ارتقا دهند بلکه قاچاق را نیز در برخی صنایع بهخصوص لوازم خانگی افزایش داده و قیمتهایشان نیز بالا رفته است. از سال ۹۷ که ممنوعیت ورود لوازم خانگی دو برند الجی و سامسونگ به کشور از مبدا کره جنوبی اعلام شد تا پاییز سال جاری که واردات تمام برندهای کرهای لوازم خانگی ممنوع اعلام شد، تغییرات زیادی در بازار لوازم خانگی رخ داده؛ به گونهای که پس از سه ماه از این تصمیم مهم بازار لوازم خانگی مجددا دچار التهاب شده و به نظر میرسد یکی از مهمترین موضوعات افزایش قیمت این کالاها، وابستگیشان به واردات قطعات و مواد اولیه است. نکته در این است که نوسانات اخیر در قیمتها در شرایطی رخ داده که اتفاق خاصی در بازار راکد لوازم خانگی نیفتاده است؛ چرا که بخش تقاضا همچنان قدرت خرید کافی برای خرید ندارد و افراد از تعمیر یا خرید محصولات دست دوم استقبال بیشتری میکنند. با استناد به گفتههای رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی این افزایش قیمت مربوط به سیاستهای درونبنگاهی میشود و هر بنگاهی میتواند با توجه به هزینههای خود درخواست افزایش قیمت بدهد؛ سیاستی که طرف تقاضا را در نظر نمیگیرد و بیتوجه به واقعیتهای کف جامعه اجازه افزایش قیمت میدهد.
برخی از شرکتهای لوازم خانگی درخواست افزایش قیمت داشتند
اکبر پازوکی، رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی، درباره رشد قیمت لوازم خانگی داخلی گفت: «افزایش قیمت محصولات مربوط به سیاستهای درونبنگاهی میشود و هر بنگاهی میتواند با توجه به هزینههای خود درخواست افزایش قیمت بدهد. چند شرکت مختلف اخیرا درخواست افزایش قیمت داشتهاند. به عنوان مثال شرکت نیککالا درخواست افزایش ۲۰درصدی قیمت بخاری را داشته، شرکت آبسال درخواست ۱۳درصد افزایش قیمت روی کولرهای آبی خود را داشته و شرکت الکترواستیل و امرسان هم بین ۵ تا ۱۰ درصد روی یخچالهای خود افزایش قیمت داشتهاند و به جز شرکت نیککالا که قیمتهای نهایی خود را به مدیران فروش خود اعلام کرده است بقیه شرکتها هنوز لیستی ارائه نکردهاند.»
او ادامه داد: «طبیعی است که با افزایش قیمت لوازم خانگی، مصرفکنندگان رغبت کمتری به خرید لوازم خانگی نو داشته باشند و مردم فقط به قید ضرورت به بازار مراجعه کرده و سعی میکنند تا لوازم خانگی گذشته خود را تعمیر کنند. با توجه به نرخ تورم، هزینه مواد اولیه، هزینه حملونقل و ... تولیدکننده چارهای جز افزایش قیمت ندارد. ضمن این که به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، رکود در بازار حاکم است.»
کرایه حملونقل و حاملهای انرژی رشد داشته است
پازوکی در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود ثبات در نرخ دلار لوازم خانگی با رشد قیمت مواجه شده است، افزود: «تولیدکنندگان اعلام میکنند قیمتهای حملونقل جهانی و هزینه حاملهای انرژی افزایش پیدا کرده است و کانتینری که در گذشته با دو تا سه هزار دلار کالا و قطعات را جابهجا میکرد امروز نرخ آنها به هشت هزار دلار رسیده است. البته همه میدانیم که کاهش تولید کارخانجات باعث افزایش هزینه سربار تولید میشود که افزایش قیمتها را هم در پی دارد و در نتیجه باعث افت قدرت خرید مردم میشود. ضمن آن که افزایش حقوق کارمندان به آن اندازهای که قیمت کالا رشد داشته افزایشی نبوده است.»
رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با تاکید بر این که باید خودتحریمیها را کم کرد، افزود: «در حالی که ۷۰درصد مواد اولیه ساخت برخی از محصولات لوازم خانگی نظیر مس، فولاد، مواد پتروشیمی، آلومینیوم و ... در داخل کشور تولید میشود اما در بورس کشف قیمت میشود و آن را به قیمت جهانی به تولیدکننده داخلی میفروشند اما متاسفانه با قیمت جهانی همه این مواد محاسبه میشوند؛ این در حالی است که با ریال دستمزدها پرداخت میشود.»
پازوکی با بیان این که تولیدکننده نیازمند حمایتهای دولت است، گفت: «این حمایت باید در بخش تامین مواد اولیه و کالاهایی باشد که تولیدکننده به آن نیاز دارد تا جلوی افزایش بیرویه قیمتها گرفته شود.»
رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی ادامه داد: «ابتدای هر سال حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان افزایش پیدا میکند و به جز این موضوع بحثهای مربوط به بیمه، مالیات، تامین مواد اولیه و حملونقل و حاملهای انرژی هم مطرح است که همه این موارد باعث افزایش قیمتها میشود و تولیدکنندگان هم اعلام میکنند اگر قیمتها تغییر نکند، نمیتوانند تولیدات خود را ادامه دهند.»
پازوکی با اشاره به میزان تولیدات لوازم خانگی در سالهای گذشته تصریح کرد: «تولیدکننده همیشه به دنبال تولید است زیرا در صورتی که تولید داشته باشد کارگران را میتواند حفظ کند و حقوق و مزایای آنها را بدهد. در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ افزایش تولید داشتهایم و در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹هم همین طور و به جرات میتوان گفت در سال ۱۴۰۰ تولیدات لوازم خانگی رکورد رشد را زده است.»
رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی خاطرنشان کرد: «امروز قیمت تمامشده برای شرکتهای تولیدی بالا رفته و باید کالایی تولید کنند که مصرفکننده دغدغه خدمات پس از فروش و کیفیت کالا را نداشته باشد و تنها راه برای رسیدن به تولید باکیفیت حمایت دولت از تولیدکننده است و این که تولیدکننده بتواند محصولات خود را به کشورهای همسایه صادر کند.»
امروز رقبای تولیدکنندگان لوازم خانگی خودشان هستند
او در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع رقابت نیز اشاره کرد. به باور پازوکی «امروز رقبای تولیدات داخلی، خودشان هستند و دیگر رقیب خارجی نیست و هر تولیدکنندهای که در زمان مناسب سرمایهگذاری بهتری داشت و تکنولوژی بهروز به ایران آورد، بهره آن را میبرد. امروز دو محصول ماکروفر و کولر گازی در ایران تولید نمیشود و شرکتهای تولیدی باید به دنبال خط تولید این دو محصول باشند همانند ظرفشویی که تولید نمیشد اما طی سالهای گذشته خط تولید آن هم وارد ایران شد.»
اخیرا انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با ارائه توضیحاتی در مورد تغییرات قیمت نهادههای تولید از وزیر صنعت درخواست کرده متناسب با تغییر قیمتی مواد اولیه امکان افزایش قیمتها را برای تولیدکنندگان لوازم خانگی فراهم کند و در حال حاضر این درخواست به وزیر صنعت ارسال شده و هنوز مشخص نیست آیا وزیر صنعت با افزایش قیمت لوازم خانگی موافقت خواهد کرد یا خیر. بر اساس دادههای غیررسمی میزان گردش مالی صنعت لوازم خانگی شش میلیارد دلار برآورد میشود و میزان صادرات لوازم خانگی حدود ۳۰۰ میلیون دلار است که طبق برنامه وزارت صمت تا سال ۱۴۰۴ تراز صنعت لوازم خانگی باید مثبت شود.»