به گزارش سایت طلا ، یک روزنامه آمریکایی از حصول پیشرفت در برخی موضوعات در مذاکرات رفع تحریمها در وین خبر داده است.
روزنامه والاستریتژورنال مدعی شده در مذاکرات رفع تحریمها در وین پیشرفتهایی در برخی جزئیات مهم، از جمله نحوه رفع تحریمها، نحوه برگشت ایران به تعهدات هستهای و نحوه اجرای توافق، حاصل شده است.
روزنامه آمریکایی به نقل از دیپلماتهای مرتبط با گفتوگوهای جاری در پایتخت اتریش، یکی از بزرگترین موانع در پیشرفت مذاکرات را درخواست ایران برای اخذ ضمانت از آمریکا جهت عدم خروج دوباره از برجام دانسته است.
این روزنامه با وجود این نوشته در حوزه رفع تحریمها، برداشتن گامهای هستهای و تعیین توالی اجرای توافق نیاز به اتخاذ برخی تصمیمهای سیاسی است.
تمرکز مذاکرات در دور هشتم
هشتمین دور مذاکرات رفع تحریمها در وین از چند هفته پیش آغاز شده است. مقامهای آمریکایی و اروپایی پیش از این گفته بودند که پیشرفتهایی در مذاکرات صورت گرفته اما اندازه این پیشرفتها به اندازهای نیست که بتوان امیدوار بود توافق در دسترس است.
پیش از این همچنین دیپلماتهای اروپایی گفته بودند بخش اعظم گفتوگوها در روزهای گذشته بر مطالبات ایران برای اخذ تضمین در خصوص پایداری برجام متمرکز بوده است.
عقبنشینی از متهم کردن ایران به کش دادن مذاکرات
دیپلماتهای مورد استناد والاستریتژورنال همچنین با بیان اینکه این درخواست ایران در واکنش به خروج دونالد ترامپ از برجام در ۲۰۱۸ طراحی شده اذعان کردهاند که به نظر نمیرسد هدف از این مطالبه کشدار کردن مذاکرات باشد.
طرف آمریکایی معتقد است هیچ رئیسجمهوری نمیتواند بدون معاهدهای که از حمایت دو سوم نمایندگان سنا برخوردار است دست روسای جمهور بعدی را برای نحوه اجرای این توافق ببندد.
والاستریتژورنال نوشته اختلاف بر سر اخذ تضمین در شرایطی ایجاد شده که مقامهای آمریکایی و اروپایی از وجود نشانههای پیشرفت در مذاکرات وین خبر دادهاند.
دیپلماتهای غربی به این روزنامه گفتهاند حصول توافق در مذاکرات وین ممکن است. والاستریتژورنال نوشته این موضع غربیها نشاندهنده خوشبینی بیشتر آنها نسبت به ماه دسامبر است که مذاکرات آغاز شد.
«ضربالاجلهای ساختگی»
دیپلماتهای غربی از هشتم آذرماه که نخستین دور مذاکرات رفع تحریمها در دولت سید ابراهیم رئیسی آغاز شده سعی کردهاند با ارائه چارچوبهای زمانی تیم ایران را برای عقبنشینی از خواستههای خود وادار کنند.
با این حال، نمایندگان ایران در مذاکرات وین تصریح کردهاند برای تهران نتیجه مهمتر از زمان است. تهران در تلاش است برجام را که از نخستین روزهای اجرایی شدن در اثر برخی سیاستهای آمریکا و کشورهای غربی به توافقی تهی از منافع اقتصادی برای طرف ایرانی تبدیل شد به سمت توافقی دوجانبه و متوازن پیش ببرد.
گزارش والاستریتژورنال همچنین مدعی شده مقامهای آمریکایی و اروپایی در محافل خصوصی اواسط ماه فوریه را به عنوان موعد تصمیمگیری برای بستن پنجره دیپلماسی با ایران تعیین میکنند.
ضربالاجل ادعایی جدید، چارچوب زمانی قبلی که پیشتر در منابع مشابه رسانهای به آن اشاره شده بود را تا حدود دو هفته به عقبتر موکول میکند.
حدود دو هفته قبلتر، پایگاه پولیتیکو به نقل از برخی «مقامهای نزدیک به مذاکرات» مدعی شده بود که پنجره مذاکرات تا پایان ماه ژانویه یا اوایل ماه فوریه بسته خواهد شد. البته این پایگاه خبری به نقل از منابعی دیگر این را هم نوشته بود که هیچ تاریخ ثابتی در خصوص زمان توافق در نظر گرفته نشده است.
خبر پولیتیکو خود این موعد زمانی را به عقبتر موکول کرده بود، چرا که در دورهای قبلتر، رسانههای غربی به نقل از منابع مطلع مدعی شده بودند که ایران تا پایان دسامبر برای تصمیمگیری بر سر توافق فرصت دارد.
گزارشها حاکی است طرفهای غربی در برابر ابتکارات مکتوب ارائهشده از سوی تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران توسل به جنجالهای رسانهای-روانی را ترجیح دادهاند، اما در مقابل، در تلاش هستند از طریق تزریق «فوریتهای ساختگی» به گفتوگوها ایران را برای عقبنشینی از خواستههای خود در گفتوگوها تحت فشار قرار دهند.
جمهوری اسلامی ایران تا کنون چندین بار اعلام کرده است «ضربالاجلهای ساختگی» را نخواهد پذیرفت و رفع موثر و واقعی تحریمها را به رفع فوری، اما بیاثر آنها ترجیح میدهد.
تهران در تلاش است برجام را که از نخستین روزهای اجرایی شدن در اثر برخی سیاستهای آمریکا و کشورهای غربی به توافقی تهی از منافع اقتصادی برای طرف ایرانی تبدیل شد به سمت توافقی دوجانبه و متوازن پیش ببرد.
برخی مقامهای آمریکایی در روزهای گذشته گفتهاند به جدول زمانی تقویمی برای مذاکرات وین اعتقاد ندارند و این جدول زمانی را بر اساس مسائل فنی تنظیم میکنند.
رفع موثر تحریمها
روزنامه والاستریتژورنال مدعی شده درخواست ایران برای اخذ تضمین از آمریکا نشاندهنده یکی از ضعفهای کلیدی برجام است. این توافق، هرگز به معاهده تبدیل نشد.
کارشناسان مسائل تحریمی میگویند بدون اخذ تضمین درباره ماندگاری برجام رفع تحریمها اقدامی موثر و دربردارنده منافع اقتصادی برای تهران نخواهد بود.
برخی مقامهای آمریکایی در روزهای گذشته گفتهاند به جدول زمانی تقویمی برای مذاکرات وین اعتقاد ندارند و این جدول زمانی را بر اساس مسائل فنی تنظیم میکنند.
مطابق این دیدگاه، موعد مذاکرات با ایران زمانی به اتمام خواهد رسید که پیشرفتهای هستهای ایران موجب شود برجام در بردارنده همان منافع «منع اشاعهای» که این توافق در سال ۲۰۱۵ برای طرف غربی ایجاد میکرد نباشد.
مفهومسازی کشورهای غربی از «منافع منع اشاعهای» از یک طرف بر اساس ادعاهای اثباتنشده در خصوص برنامه هستهای ایران ایجاد شده و از طرف دیگر، یکی از مصادیق نگاه یکجانبه و مبتنی بر «بازی حاصلجمع صفر» طرفهای غربی در مذاکرات است.
تحلیلگران این نظر کشورهای غربی که مدعی هستند پیشرفتهای هستهای ایران برجام را از «منافع منع اشاعهای» تهی خواهد کرد دیدگاهی یکجانبهنگر میدانند.
به گفته این تحلیلگران، طرفهای غربی در حالی معیار تهی شدن برجام را «منافع منع اشاعهای» قرار میدهند که این توافق، در اثر کارشکنیهای ۴ کشور غربی به ویژه آمریکا از نخستین روزهای اجرا شدن، برای ایران تهی از منافع اقتصادی بوده است.
جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر، دو مکانیسم «تضمین» درباره عدم خروج دوباره آمریکا از برجام و «راستیآزمایی» رفع تحریمها را ضامن قرار دادن برجام در ریل چندجانبهگی و توازن میدانند.
راهکارهای آمریکاییها برای ارائه ضمانت به ایران
والاستریتژورنال در بخش دیگری از این گزارش نوشته آمریکا راهکارهایی را برای ارائه ضمانت به ایران درباره ماندگاری برجام بررسی میکند.
به نوشته این روزنامه، ایدههایی که واشنگتن در حال بررسی آنها است مواردی مانند ارائه ضمانتنامه از سوی وزارت خزانهداری آمریکا به فهرستی از بانکها و شرکتهای بینالمللی را شامل میشود.
با این حال، چنین اقداماتی با ارائه ضمانتهای سخت حقوقی فاصله خواهند داشت. یک منبع مطلع از مذاکرات وین میگوید: «در خصوص اینکه چنانچه یک دولت جدید آمریکا تحریمها علیه ایران را احیا کند چگونه میتوان در میان فعالان اقتصادی [برای مبادله با ایران] اطمینان ایجاد کرد، طرحهایی بر روی میز قرار دارد.»
این منبع اضافه میکند: «در یک کشور دموکراتیک، ظرف سه سال آینده ممکن است رئیس جمهوری جدید بر سر کار آمده و اوضاع تغییر کند. عدهای بر روی این موضوع کار میکنند اما هیچ ایدهای که جادویی باشد در کار نیست.»