دی و بهمن ماه برای دانش آموزان و دانشجویان رنگ و بوی امتحان و احتمالا شب بیداری دارد. برخی با شب بیداری، درس می‌خوانند و برخی هم برای تقلب کردن فکر و برنامه ریزی می‌کنند. بنابراین این گروه دوم از دانش آموزان لازم است بدانند که کدام نوع از تقلب، نه تنها به خاطره شدنش نمی‌ارزد بلکه در صورت لو رفتن ماجرا می‌تواند پای دانش آموز یا دانشجو را به دادسرا و دادگاه باز کند.
به گزارش سایت طلا به نقل از اقتصادآنلاین؛ بر اساس ماده ۵۴۱ قانون مجازات اسلامی هر کس به جای داوطلب اصلی هر یک از آزمون‌ها اعم از کنکور ورودی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، دانشسراها، مراکز تربیت معلم، اعزام دانشجو به خارج از کشور یا امتحانات داخلی و نهایی واحدهای مزبور یا امتحانات دبیرستان‌ها، مدارس راهنمایی و هنرستان‌ها و غیره در جلسه امتحان شرکت کند حسب مورد مرتکب و داوطلب علاوه بر مجازات اداری و انتظامی به ۸۰۰ هزار تومان تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان جزای نقدی محکوم خواهد شد.
بنابراین بر اساس این ماده قانونی می‌بینیم که قانونگذار این نوع از تقلب یعنی جای دیگری امتحان دادن را هم برای شخصی که امتحان می‌دهد و هم شخصی که داوطلب اصلی است، مستوجب مجازات دانسته است و به این ترتیب زمانی که یک دانش آموز یا دانشجو مرتکب عملی شود که عنوان مجرمانه دارد، بی تردید از نظر اجتماعی لطمه بزرگی خواهد خورد و جامعه به او به چشم یک فرد قانون شکن و مجرم نگاه می‌کند.
البته این به معنای آن نیست که سایر تقلب‌ها، بدون مجازات است. سایر تقلب‌ها نیز به موجب آیین نامه انضباطی مصوب آموزش پرورش یا وزارت علوم، با برخوردهای سنگینی مواجه خواهند شد؛ چنانکه براساس آیین نامه انضباطی دانشگاه‌ها، استفاده از هرگونه جزوه، یادداشت، نوشته، کتاب، رد و بدل کردن هر گونه نوشته با سایر دانشجویان در جلسه امتحان، به همراه داشتن کارت دانشجویی جعلی، ننشستن در محل تعیین شده، فرستادن فرد دیگری به جای خود در جلسه امتحان، نوشتن هرگونه اطلاعات درسی روی دست، رد و بدل کردن هر گونه وسیله نظیر ماشین حساب و استفاده از تلفن همراه بدون هماهنگی، همچنین نگاه کردن از روی ورقه امتحانی دانشجوی مجاور یا نشان دادن ورقه به وی، بر هم زدن نظم جلسه امتحان و هر گونه مشاجره با مراقبان، خروج و بازگشت غیرمجاز به امتحان و… از مصادیق تخلف و تقلب در امتحانات محسوب می‌شود.
همچنین اگر فرد متخلف در امتحان از تقلب منتفع شده باشد در امتحان درس مربوطه نمره «بیست و پنج صدم» برایش لحاظ شده و متناسب با نوع تقلب به یکی از تنبیهات اخطار شفاهی، تذکر کتبی بدون درج در پرونده دانشجو، اخطار کتبی بدون درج در پرونده دانشجو، تذکر کتبی و درج در پرونده دانشجو یا توبیخ کتبی و درج در پرونده دانشجو محکوم خواهد شد.
با سایر انواع تقلب نیز طبق آیین نامه‌های انضباطی آموزش و پرورش و وزارت علوم برخورد می‌شود. بر اساس این آیین نامه در صورت تکرار تخلف از سوی دانشجو، این تنبیهات به ترک موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال بدون احتساب سنوات، ترک موقت از تحصیل به مدت یک نیمسال با احتساب سنوات، منع موقت از تحصیل به مدت دو نیمسال بدون احتساب سنوات یا ترک از تحصیل به مدت دو نیمسال با احتساب در سنوات قابل تشدید است.
برای دانش آموزان متقلب و متخلف نیز بر اساس آیین نامه‌های موجود مجازاتهایی وجود دارد اما آنچه در خصوص تقلب مجرمانه بر مبنای ماده ۵۴۱ قانون مجازات اسلامی گفته شد، فقط درباره دانش آموزانی مصداق دارد که داخل در سن مسئولیت کیفری شده باشند. طبق ماده ۱۴۶ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ افراد نابالغ مسئولیت کیفری ندارند و بر اساس ماده ۱۴۷ نیز سن بلوغ، در دختران و پسران، به ترتیب ۹ و ۱۵ سال تمام قمری است.