حدود یک هفته از وقفه در مذاکرات وین که از سوی جوسپ بورل هماهنگ کننده گفت‌وگوها برای حفظ فضای سازنده مذاکرات و تصمیم‌گیری درباره مسائل باقیمانده پیشنهاد شد می‌گذرد. مذاکرات به مرحله نهایی رسیده و از چهار موضوع باقی مانده برای رسیدن به خط پایان، دو موضوع تقریبا حل شده و دو موضوع دیگر از جمله تضمین اقتصادی که جز خطوط قرمز ایران بشمار می‌رود باقیمانده است.
بالای ۹۸ درصد پیش‌نویس توافق نهایی آماده شده و آنچه باقی مانده، مواردی است که به تصمیم‌گیری ایالات متحده بستگی دارد. ایران مواضع و دیدگاه‌های خود را در مورد آخرین جزئیات متن به طرف مقابل اعلام کرده و چگونگی مرتفع کردن موضوعات هم کاملا روشن است.
ایالات متحده به عنوان طرف نقض کننده برجام ادعا می‌کند که مسائل باقیمانده پیچیده و دشوار هستند. «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا دوشنبه گذشته در نشست با خبرنگاران گفت: ما به خط پایان این مذاکرات نزدیک شده ایم اما همچنان چند مساله باقی مانده است. وی عنوان کرد که همواره مسایل باقی مانده در پایان مذاکرات، دشوارترین هستند. دو روز بعد (چهارشنبه) او با لحن متفاوتی اظهار داشت: مسایل باقیمانده قابل حل هستند و همانطور که قبلا اعلام کردیم پیشرفت قابل توجهی بدست آورده‌ایم و به یک توافق احتمالی نزدیک هستیم. اما هنوز به این نقطه نرسیده‌ایم.
از نظر جمهوری اسلامی اسلامی ایران مذاکرات در نقطه‌ای قرار دارد که اگر ایالات متحده برای حل مسائل باقیمانده اراده و جدیت نشان دهد، دور نهایی مذاکرات برای رسیدن به توافق خوب و پایدار در اولین فرصت از سرگرفته می‌شود.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان دیروز در اظهار نظری بیان داشت: اگر طرف آمریکایی اراده لازم را برای حل و فصل دو موضوع باقی مانده داشته باشد آماده هستیم در نخستین فرصت با حضور وزرا در وین روز جمع بندی و تصمیم نهایی را داشته باشیم و به نقطه پایانی توافق برسیم.
وی عنوان کرد: اکنون این موضوع در دست طرف آمریکایی است و اینکه آیا ابراز وجود حسن نیت در طرف آمریکایی و نزد جو بایدن موضوعی واقعی و حقیقی است و محقق خواهد شد یا نه بستگی به این دارد که در رفت و برگشت پیام‌های ما چه اتفاقی در روزهای آینده رخ خواهد داد. امیرعبداللهیان تصریح کرد: اگر امروز طرف آمریکایی دو مطالبه باقیمانده ما را محقق کند فردا آماده حضور در وین خواهیم بود.
سایر اعضای برجام نیز در مقطعی که مذاکرات در مرحله نهایی قرار دارد، خواستار جمع‌بندی سریع‌تر گفت‌وگوها و رسیدن به توافق نهایی هستند.
«وانگ یی» وزیر امور خارجه چین سه‌شنبه گذشته در تماس تلفنی با امیرعبداللهیان، حمایت همه جانبه پکن را از روند مذاکرات وین اعلام و تصریح کرد که از نهایی شدن مذاکرات وین برای لغو تحریم‌ها حمایت می‌کند.
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه هم دو روز پیش در کنفرانس خبری مشترک با حسین امیرعبداللهیان همتای ایرانی خود عنوان کرد که مسکو «خواهان احیای سریع‌تر برجام است و آمریکایی ها باید به این معاهده برگردند و تحریم های غیرقانونی را لغو کنند.» وی افزود که این کشور تضمین‌های کتبی از آمریکا دریافت کرده که تحریم‌ها مانع همکاری در چارچوب توافق هسته‌ای ایران نخواهد شد.
از سویی سخنگوی وزارت خارجه آلمان امروز خاطر نشان کرد که کار «بر روی پیش‌نویس متن نهایی» در وین تکمیل شده است. «کریستوفر برگر» با اشاره به ضرورت اخذ تصمیمات سیاسی برای جمع‌بندی مذاکرات وین ابراز امیدواری کرد که گفت‌وگوها هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد.
دیروز هم سخنگوی نخست وزیر انگلیس با تکرار موضع این کشور درباره ضرورت جمع‌بندی سریع‌تر مذاکرات وین تصریح کرد که دست یابی به توافق نهایی به نفع همه است.
«مکس بلین» در نشست خبری که با حضور نمایندگان رسانه‌های خارجی در دفتر نخست وزیر انگلیس برگزار شد در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا، درباره موضع دولت انگلیس نسبت به آخرین وضعیت مذاکرات وین و مسائل باقیمانده اظهار داشت: گفت‌وگوها همچنان جریان دارد و ما در مرحله آخر هستیم. وی عنوان کرد که برجام همچنان بهترین گزینه و اجرای آن به نفع همه است.
سخنگوی جانسون در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایرنا، درباره ازسرگیری گفت‌وگوها اظهار داشت که هنوز زمان مشخصی برای شروع مذاکرات تعیین نشده اما «می خواهیم هرچه سریع‌تر به جمع‌بندی برسیم» وی تصریح کرد که از نظر انگلیس دست یابی به توافق نهایی، با توجه به اینکه گفت‌وگوها به مرحله آخر رسیده، امکان پذیر است.
از نظر جمهوری اسلامی ایران، آنچه می‌تواند رسیدن به توافق خوب و پایدار را قطعی کند رفتار واقع بینانه آمریکا و عدم طرح مطالبات جدید و نادرست است. وزیر امور خارجه کشورمان دیروز در تماس تلفنی با همتای انگلیسی خود تصریح کرد، اگر همه خطوط قرمز ما رعایت شود آماده توافق نهایی هستیم
البته دولت «جو بایدن» به‌راحتی می‌توانست با یک دستور اجرایی اقدامات غیرقانونی دولت سابق این کشور را لغو کند، اما بعد از چندماه مکث و بی‌عملی با حفظ میراث شکست خورده ترامپ مسیر مذاکرات پیچیده را با کمیسیون مشترک برجام انتخاب کرد.
ایالات متحده آمریکا در واقع تصمیم‌گیری درباره سنت پایبندی به تعهدات بین‌المللی را یک سال به تاخیر انداخت و اینک هرچه سریع‌تر از تعصبات غلط، تعلل در تصمیم‌گیری، زیاده‌خواهی و طرح درخواست‌های جدید فاصله بگیرد، رسیدن به توافق نهایی زودتر محقق خواهد شد.