آقای داوود منظور رئیس سازمان امور مالیاتی، با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر با موضوع پیدا و پنهان تعیین مالیات و مالیات ستانی، به سوالات زیر پاسخ داد:
مجموع درآمدهای مالیاتی پارسال چقدر بود؟
منظور: از نظر مجموع درآمدهای مالیاتی، پارسال ۳۰۶ هزار میلیارد تومان به طور مستقیم به بودجه عمومی دولت واریز شد؛ ۳۰۰ هزار میلیارد تومان به صورت نقدی و مابقی هم به صورت اوراق تسویه خزانه برای تسویه مطالبات پیمانکاران از دولت با در نظر گرفتن بدهی مالیاتی آنها صورت گرفته است.
بالغ بر ۴۵ هزار میلیارد تومان نیز، مالیات ارزش افزوده سهم شهرداریها نیز پرداخت شد و ۱۱ هزار میلیارد تومان هم استرداد مالیاتی انجام شد.
مالیات بر ثروت و مالیات بر درآمد، چه سهمی از کل مالیات دریافتی را به خود اختصاص داده است؟
منظور: مالیاتها به طور کلی به دو گروه مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشوند؛ مالیاتهای مستقیم سه گروه هستند:
۱. مالیاتهایی که با توجه به قدرت پرداخت و خرید و توانایی مؤدیان دریافت میکنیم و شامل مالیات بر اشخاص حقوقی میشود: حدود ۱۰۷ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰
۲. مالیات بر درآمدها که شامل مالیات بر حقوق و دستمزد اعم از کارکنان بخش دولتی و خصوصی (حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان)، مالیات بر مشاغل، یعنی صاحبان حِرَف و شغلهایی که شرکت نیستند و به صورت اشخاص حقیقی فعالیت میکنند (حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان) و مالیات بر مستغلات و ... است که پارسال در مجموع، حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان بود.
۳. مالیات بر ثروت که به پایههای مالیاتی مثل مالیات بر نقل و انتقال املاک، خانههای لوکس، ارزش خودرو و ... بر میگردد و حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان بود.
مالیاتهای غیرمستقیم نیز روی کالا و خدمات دریافت میشود که عمدهترین آن، ارزش افزوده است؛ مالیات ارزش افزوده، از ابتدای حلقه تولید کالا تا انتهای زنجیره دریافت میشود؛ مجموعا ۹ درصد مالیات روی کالا دریافت میشود که در وصول آن در بخشهای مختلف تولید است و پارسال مجموعا ۱۱۰ هزار میلیارد تومان بود. مالیات بر سایر کالا و خدمات مانند نقل و انتقال خودرو نیز، حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان بود.
افزایش ۲ تا ۲.۵ درصدی سهم مالیات در اقتصاد ایران تا پایان دولت سیزدهم
سهم مالیات در اقتصاد ایران، نسبت به سایر کشورها در چه جایگاهی قرار دارد؟
منظور: تعریف مالیات در کشورهای مختلف، متفاوت است؛ به طور مثال در برخی کشورها، پرداختها به دولت مرکزی، دولتهای محلی مثل شهرداریها، ایالتها و حتی پرداختها به صندوقهای بازنشستگی و تامین اجتماعی را مالیات مینامند. در کشور ما، منظور از مالیات، انواع مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم است و اگر به آن، درآمدهای گمرکی و عوارض شهرداریها را هم اضافه کنیم، نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی، بین ۱۵ تا ۱۷ درصد است.
در ترکیه، این رقم ۲۲ تا ۲۳ درصد است و در حوزه کشورهای اسکاندیناوی، بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است و این عدد، به میزان خدمات دولتها بر میگردد. هرقدر دولتها خدمات بیشتری را متحمل شوند، مالیات بیشتری را مطالبه میکنند که به قوانین آن کشورها بر میگردد.
برخی معتقدند که این نسبت در ایران پایین است که اگر صرف مالیات را در نظر بگیریم، حدود ۸ درصد است. در دولت سیزدهم تعهد کردیم که آن به ۱۰ تا ۱۰.۵ درصد افزایش دهیم.
آیا صحیح است که افراد حقوق بگیر، قبل از رسیدن حقوق به دستشان، مالیات را میپردازند؛ اما سایر مشاغل و حِرَف این چنین نیست؟
منظور: حقوق بگیران مالیات کسر در منبع دارند؛ یعنی همزمان با خَلق منبع، مالیات دولت وصول میشود. در بخش مشاغل و حِرَف باید طبق قانون منتظر باشیم تا پایان سال صورتهای مالی خود و اظهارنامه هایشان را تا تیرماه تحویل دهند که معمولا یک سال زمان میبرد.
چه تعداد خانه خالی وجود دارد که قبض مالیات برای آن صادر شده است؟
منظور:این قانون مربوط به دهه ۵۰ است و هیچگاه اجرایی نشده اما با همکاری وزارت راه و شهرسازی، اواخر پارسال اطلاعات خانههای خالی را برای اولین بار از این وزارتخانه دریافت کردیم. وزارت راه و شهرسازی نیز با رویکرد خوداظهاری و پایگاههای اطلاعاتی سامانه املاک و اسکان، حدود ۵۰۰ هزار خانه خالی را شناسایی و به سازمان امور مالیاتی معرفی کرد.
خانههای معرفی شده از سوی وزارت راه و شهرسازی را با توجه به ویژگیهایی مثل متراژ، تعداد طبقات، نزدیکی به خیابان و سایر مشخصات قیمت گذاری خانهها، تعیین مالیات کردیم و کمتر از یک ماه، مالیات خانهها را به مالکان آنها اطلاع دادیم. مرحله دوم اجرای این قانون، فراهم کردن امکان اعتراض بود که حدود ۵۰ هزار نفر اعتراض کردند؛ به آنها رسیدگی میشود و برای مابقی که اعتراض نکردند، برگه تشخیص صادر و ابلاغ الکترونیکی شده است.
خزانه داری کل کشور اعلام کرده، پارسال حدود ۷۲ درصد از پرداختهای حقوق و مزایای کارکنان دولت از محل درآمدهای مالیاتی پوشش داده شده است.