ورود سررسید چهارم به بازار آتی
روز جمعه در پی انتشار گزارشهای مثبت از وضعیت بازار کار آمریکا در ماه ژوئن و همزمان با افزایش ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر، بیش از ۳۰ دلار از قیمت طلا کاسته شد و بهای هر اونس از این فلز گرانبها به ۱۲۱۵ دلار رسید. در گزارش روز جمعه وزارت کار آمریکا آمارهایی از اشتغال اعلام شد که بسیار بالاتر از پیشبینی اقتصاددانها بود.
همچنین سطح دستمزدها افزایش یافته و نشانههایی از رونق بازار کار نمایان شده، در نتیجه به گفته تحلیلگران این بازارها، اکنون احتمال کاهش سیاستهای انبساطی بانک مرکزی آمریکا بیشتر شده است؛ یعنی ارزش دلار بیش از گذشته افزایش خواهد داشت. همچنین خبرهای خوب از اقتصاد آمریکا احتمالا از جذابیت طلا به عنوان حوزه امن سرمایهگذاری خواهد کاست. البته پیشبینیها از تداوم روند کاهشی یا افزایش قیمت طلا در این هفته، تقریبا به یک میزان است.
از سوی دیگر میزان واردات طلای هند به دنبال اقدامات بانک مرکزی و دولت فدرال این کشور، برای محدود کردن تقاضا برای این فلزات گرانبها، در ماه ژوئن 70 درصد نسبت به ماه پیش کاهش یافته است؛ چراکه کاهش میزان واردات طلا به هند برای مهار کسری حساب جاری رو به رشد این کشور کمک میکند. این کسری عامل نگرانی سرمایه گذاران خارجی بوده است و باعث شده تا آنها هفت میلیارد دلار از سرمایهشان را در ماه ژوئن از بازار سهام و اوراق هند خارج کنند و در نتیجه ارزش روپیه بیشتر تضعیف شده است.
اما کارشناسانی که معتقدند بهای طلا در هفته جاری در بازارهای بینالمللی افزایش خواهد یافت، دلیل این امر را از میان رفتن تدریجی تاثیر گزارش مثبت وزارت کار آمریکا درباره وضعیت بازار کار در ماه ژوئن و نیز افزایش احتمال محدود شدن سیاستهای انبساطی بانک مرکزی آمریکا، میدانند. به هر روی نوسانات بهای اونس که توانست در هفته گذشته به میزان چشمگیری بازارهای داخلی را با خود هماهنگ کند، در هفته جاری نیز بر تغییرات این بازارها اثرگذار است.
بازارهای داخلی هم روز گذشته از بهای سکه و طلای خود کاستند. در این روز قیمت دلار در بازار آزاد تغییر چندانی نسبت به دو روز پایانی هفته گذشته نداشت؛ البته بهای دلار مدتی است دوباره از ثبات نسبی برخوردار شده است.
اما بازار قراردادهای آتی سکه طلا روز گذشته با تاخیری دو ساعته آغاز به کار کرد که دلیل این امر بروز اشکال فنی در سامانه ثبت معاملات بود. قبل از شروع معاملات پیشبینی میشد که این بازار که روز گذشته میزبان یک سررسید جدید به عنوان سررسید چهارم بود، با ریزشهای صورت گرفته در بازار نقدی، از قیمت سکههای خود بکاهد.
از سوی دیگر دلیل دومی هم برای این انتظار وجود داشت که آن هم طرح جدید کنگره آمریکا برای کاهش و رفع تحریمها علیه ایران است که برای اولین بار مطرح میشود و به جو امیدوارانه فعالان اقتصادی، دامن میزند.
در نهایت پیشبینیها صحیح از آب درآمد و با آغاز معاملات روز گذشته، سکههای سه سررسید تیر، مرداد وشهریور با کاهش قیمت و سکه تازه وارد مهرماه با افزایش قیمت نسبت به بهای کشف شده آن، آغاز به کار کردند. این در حالی بود که در ساعت ابتدایی، سه سررسید قدیمیتر، با ریزش نزدیک به 3 درصد روبهرو شدند.
رویداد دیگری که روز شنبه بازار آتی را متاثر از خود ساخت، اعمال کاهش وجه تضمین اولیه بود که در یک ماه اخیر برای دومین بار صورت میگیرد. یکی از مهمترین دلایل کاستن از وجه تضمین اولیه از سوی بورس کالا، افزودن به حجم معاملات سکه در بازار قراردادهای آتی بوده است که در مرحله اولیه (کاستن از وجه تضمین اضافی) و پس از آن (نوبت اول کاهش وجه تضمین اولیه) بازار معاملات آتی سکه تا حدودی به این مهم دست پیدا کرد اما پس از چند روز مجددا از حجم معاملات کاسته شد، به طوری که این رقم روز پنج شنبه گذشته به کمترین میزان در هفته قبل رسید و رقم 2229 معامله را ثبت کرد و روز گذشته هم توانست به حدود 4000 معامله برسد.
از سوی دیگر، یکی از مزایای بازار معاملات آتی سکه که در بازار سنتی کمتر مشاهده میشود، قابلیت نقدشوندگی سریع سرمایه است که با ایجاد موقعیتهای خرید یا فروش با تصمیم و پیشبینیهایی که از سوی معامله گران صورت میگیرد، قابل اجرا است و هدف دیگر بورس کالا از کاهش وجه تضمین و افزایش حجم معاملات، ایجاد موقعیتهای بیشتر برای معامله گران بوده است.
از سوی دیگر، شاخص بورس تهران در آغاز معاملات روزگذشته، موفق به ثبت رکورد جدید شد. در این روز بازار سرمایه به کانال 54 هزار واحد رسید و اکثر نمادهای بازار با افزایش قیمت و صف خرید سنگین مواجه شدند. این مساله نشان از این دارد که بازار سهام توانسته است حجم نقدینگی جذب شده در روزهای اخیر را همچنان حفظ کند و در صورتی که چنین روالی تداوم داشته باشد، بازارهای موازی دیگر، انتظار خروج سرمایهها از بورس و ورود به این بازارها را به این زودیها نخواهند داشت.
روز شنبه در بازار قراردادهای آتی سکه بورس کالا، سکه سررسید تیر با کاهش 16/2 درصد، سررسید مرداد با افت 14/2 درصد، سررسید شهریور با 4/2 درصد کاهش و در نهایت سکه سررسید مهرماه با افزایش 26/0 درصدی به ترتیب در محدوده قیمتی (پایین ترین و بالاترین قیمت) یک میلیون و 101 هزار تا یک میلیون و 107 هزار تومان، سررسید مرداد در محدوده یک میلیون و 120 هزار تا یک میلیون و 129 هزار تومان، سررسید شهریور در محدوده یک میلیون و 145 هزار تا یک میلیون و 154 هزار تومان و سکه سررسید مهرماه در محدوده یک میلیون و 171 هزار تا یک میلیون و 178 هزار تومان معامله شد.
این در حالی بود که روز شنبه بهای سکه تیرماه از سکه نقدی پایینتر و کاهش قیمت این سررسید از سایر سررسیدها بیشتر بود؛ در حالی که دورترین سررسید (مهرماه) با افزایش قیمت مواجه شد (که البته این افزایش برای سکه تازه نفس عادی بود). پایینتر بودن بهای سکه تیر از سکه نقدی نمیتوانست پایداری طولانی مدت داشته باشد، چراکه سود آربیتراژ ایجاد شده میتوانست منجر به ایجاد صف فروش در بازار آتی و رفتن سرمایهها به سمت بازار آزاد برای خرید سکه نقدی شود؛ بنابراین پیشبینی میشد که تا پایان معاملات آتی سکه، قیمتها با نوسان بیشتری روبهرو شوند.