آرامش سرمایه‌گذاران در بازار آتی سکه

بهای جهانی طلا که پنج شنبه گذشته با افزایش تقاضای فیزیکی برای این فلز و در پی سخنان برنانکه در مورد اینکه آمریکا هنوز به برنامه‌های محرک اقتصادی نیاز دارد، به 1298 دلار هم رسیده بود، نخستین روز کاری خود در هفته جاری را نیز با افزایش حدود 2 دلاری آغاز کرد و به 1294 دلار رسید؛ اما با اعلام جدیدترین آمارها از تولید ناخالص ملی چین، در ادامه روز گذشته از بهای این فلز در بازارهای جهانی تا حدودی کاسته شد.

خبر را برای من بخوان



از سوی دیگر واردات طلای هند به عنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان این فلز نیز، به میزان 80 درصد کاهش یافته است، اما با این حال، پیش‌بینی اغلب تحلیلگران بازارهای بین المللی، تحت تاثیر سخنان رییس کل بانک مرکزی آمریکا، از افزایش بهای این فلز در بازارهای جهانی برای آینده نزدیک حکایت دارد.
از طرفی در ابتدای معاملات روز دوشنبه بازارهای داخلی، به بهای طلا و سکه افزوده شد، اما به دنبال کاهش تدریجی اونس طلا و خبرهایی خوش در حوزه سیاست خارجی کشور، این روند به تدریج و به آرامی جهت عکس به خود گرفت؛ بازار معاملات آتی سکه طلا اما در آغاز معاملات این روز، از بهای سکه‌های خود کاست؛ روالی که از ابتدای هفته ادامه دارد؛ البته در روزهای گذشته نوسانات قیمتی در این بازار همچنان در دامنه محدود دنبال شد و به طور مداوم از مثبت به منفی و برعکس، تغییر جهت داده و در نهایت با کاهش قیمت‌ها به کار خود پایان می‌داد. بهای دلار نیز در آغاز روز گذشته افزایش یافته و به 3285 تومان رسید، اما در ادامه روز کاهش یافته و به حدود قیمت روز یکشنبه (3245 تومان) بازگشت.
از سوی دیگر شاخص بورس اوراق بهادار که مدتی است در جهت افزایش، رکوردهای بی‌سابقه‌ای را به ثبت می‌رساند و گفته می‌شد که نقدینگی فراوانی را به خود جذب کرده است، از ابتدای این هفته تا حدودی با ریزش همراه شده است. از جمله دلایل این امر اعتقاد برخی کارگزاران این بازار، ناهماهنگی در عرضه پتروشیمی جم، رسیدن قیمت برخی سهم‌ها به ارزش واقعی و برگزاری مجامع عنوان شده است. این در شرایطی است که پس از گذشتن شاخص بورس از کانال 54 هزار واحد، صحبت‌ از حبابی شدن این بازار بود که البته مسوولان سازمان بورس این مساله را رد کردند. با این حال معاملات دیروز بورس از بازگشت روند این بازار به سمت صعود و جذب مجدد نقدینگی از دست رفته در چند روز گذشته حکایت دارد.
در مجموع در حال حاضر در بازارهای طلا و دلار، خرید و فروش بسیار کاهش یافته و عرضه و تقاضایی که وجود دارد، بیشتر برای نیاز مصرفی است از سوی دیگر در ماه مبارک رمضان، بسیاری از واردکنندگان محصولات مختلف نیز از ذخیره ارزی خود استفاده می‌کنند و در نتیجه تقاضا در بازار ارز، رام شده و آرام است. به اعتقاد فعالان این بازارها، باید تا روی کار آمدن دولت جدید و مشخص شدن تیم اقتصادی دولت یازدهم آینده صبر کرد تا بازارها جهت اصلی خود را پیدا کنند. این مساله که دولت جدید کسری بودجه را از چه طریقی جبران خواهد کرد، موضوع مهمی است؛ زیرا از آنجا که اقتصاد کشور به میزان زیادی به درآمدهای نفتی متکی است، ممکن است دولت بخواهد این کسری را از محل افزایش قیمت ارز جبران کند که در این صورت تاثیر این مساله بر بازارهای مختلف روشن خواهد شد.
از سوی دیگر بنا بر جدیدترین آمارهای بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه به نقطه 45 درصد اعلام شده است. در شرایطی که باید بهای دلار متناسب با نرخ تورم باشد، باز هم امکان بالا رفتن قیمت دلار وجود دارد؛ مگر اینکه بانک مرکزی برنامه‌ای برای کنترل نرخ تورم داشته باشد که البته چنین برنامه‌ای نمی تواند در کوتاه مدت جوابگو باشد. به گفته برخی کارگزاران بازار قراردادهای آتی سکه، در حال حاضر خبرهای اقتصادی تا حدودی منفی و خبرهای سیاسی مثبت است که برآیند این اخبار موجب شده تا جو بازار سکه آتی آرام و نزولی باشد که البته پیش‌بینی می‌شود این حالت دوام چندانی نداشته باشد، چراکه تنها یک خبر مهم یا یک پارامتر فاندامنتال اقتصادی مثل ایجاد یک تقاضای زیاد برای ارز در بازار یا خروج حجم قابل توجهی از سرمایه‌های موجود در بازارهای موازی، قابلیت تغییر دادن جهت بازار را دارد.
در بازار قراردادهای آتی سکه نیز به اعتقاد کارگزاران این بازار، باید نقدشوندگی بیش از این بالا رود تا حجم معاملات با افزایش چشمگیر روبه رو شود. به اعتقاد این گروه از فعالان بازار آتی سکه، بورس کالا باید شرایط حضور سرمایه‌گذاران را تسهیل کند. این در حالی است که در روزهای اخیر این امر در بازار اتفاق افتاده و شاهد بهبود شرایط و دگرگونی در شیوه فعالیت‌ها هستیم. در حال حاضر به گفته فعالان این بازار، دو ماهه کردن سررسیدهای سکه در بازار آتی می‌تواند در کنار سایر شرایط تسهیل شده به میزان نقدشوندگی بازار افزوده و حجم معاملات را نیز بالا ببرد. این در شرایطی است که بنا به گفته مدیر معاملات مشتقه بورس کالای ایران، دو ماهه کردن سررسیدها تاثیری بر میزان نقدشوندگی بازار یا افزایش حجم معاملات نخواهد داشت؛ چراکه معامله‌گران در حال حاضر بسته به افق معاملاتی که برای خود در نظر می‌گیرند با تنوع سررسیدها مواجه هستند، اما در صورتی که سررسیدها دو ماهه شوند، معامله گری که برای مثال افق دید سه ماهه دارد، مجبور می‌شود تا در سررسید نزدیک تر یا دورتر سرمایه‌گذاری کند.
از سوی دیگر به گفته عزیزی، دو ماهه کردن سررسیدهای آتی، جزو اختیارات مستقیم بورس کالا نیست، بلکه جزو مشخصات قراردادها است که باید به تایید هیات پذیرش برسد. عزیزی همچنین افزود که برنامه‌ای به این منظور وجود ندارد؛ ضمن اینکه قبلا چنین حالتی در معاملات سکه آتی، تجربه شده است.
البته این در حالی است که به طور کلی مدتی است تب سرمایه‌گذاری در بازارهای سکه و دلار، به میزان زیادی فروکش کرده که تاثیر آن بر بازار آتی سکه نیز طبیعی است و در صورت بازگشت رونق معاملات به بازارهای نقدی، شاهد تاثیر آن بر معاملات آتی سکه نیز خواهیم بود. هرچند با تلاش‌هایی که در دو ماه گذشته از سوی بورس کالای ایران به منظور رونق بخشی به این بازار صورت گرفته است، مشوق‌هایی از قبیل کاهش وجه تضمین اولیه، آزاد شدن وجه تضمین اضافی و افزودن دو سررسید جدید به عنوان سررسیدهای چهارم و پنجم، توانسته است معامله گران این بازار را برای ایجاد موقعیت‌های جدید ترغیب کرده و بر رونق معاملات بیفزاید.