خرید خودرو از بورس کالا یکی از روش‌های پیشنهادی برای سامان دادن به قیمت‌های خودرو در بازار آزاد بود که در مرداد ماه سال ۱۴۰۱ از سوی شورای عالی بورس به تصویب رسید. در این مطلب در خصوص بورس کالا و عرضه خودرو در بورس کالا توضیحاتی داده می‌شود، همچنین در ادامه در مورد نحوه ثبت سفارش خرید خودرو در بورس کالا نیز صحبت می‌شود.
بورس کالا چیست؟
بورس کالا، یک بازار است که کالاهای مختلفی از جمله طلا، نقره، زعفران، سیمان و … در آن خرید و فروش می‌شود. عملکرد این بازار از نظر سازوکار تقریبا شبیه به بورس اوراق بهادار است. در این بازار، کالاها پس از بررسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.
مزیت وجود بورس کالا
در بازار سنتی کالا، خرید محصول به‌نوعی با ریسک همراه است. چرا که قیمت محصولات در بازار نوسانات مختلفی را تجربه می‌کند و هر فروشنده می‌تواند محصولش را با یک قیمت خاص عرضه کند. همچنین نهادهای نظارتی نیز ممکن است گاهی نتوانند بر روی قیمت کالا و اصالت آن‌ها نظارت کافی داشته باشند. این عدم نظارت کافی باعث شده بسیاری از افراد جهت تامین مواد مورد نیاز خود به بورس کالا مراجعه کرده و در این بازار امن اقدام به خرید کالای مورد نظر خود کنند. در نتیجه می‌توان گفت یکی از مزیت‌های بازار بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تاجران کالا ملزم به پیروی از قوانین و مقررات حاکم بر آن هستند.
بازارهای بورس کالای ایران
بورس کالای ایران دارای چند نوع بازار است که بازار فیزیکی، مشتقه، فرعی و مالی نامیده می‌شوند. این ۴ بازار زیرمجموعه بازار بورس کالا، خود نیز دارای چندین زیرمجموعه هستند و در هر کدام از این بازارها محصولات و کالاهای خاص معامله می‌شود. در بازار مشتقه بورس کالا، قراردادهای آتی کالا و اختیار معامله کالا و در بازار مالی بورس کالا نیز اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی‌های سپرده کالایی و صندوق‌های کالایی مورد معامله قرار می‌گیرند. گواهی‌های سپرده کالایی مورد معامله در بورس کالا شامل گواهی سپرده کالایی سکه طلا، سیمان، زعفران و… می‌شود. از جمله صندوق‌های کالایی مورد معامله در بازار مالی بورس کالا نیز می‌توانبه صندوق سرمایه گذاری طلا اشاره کرد. در بازار فرعی بورس کالا نیز محصولات و فرآورده‌های نفتی، صنعتی و معدنی، پتروشیمی و کشاورزی معامله می‌شوند.
خودرو نیز یکی از محصولات جدید است که به‌تازگی به بازار فرعی بورس کالا راه یافته است. موضوع عرضه این محصول در بورس کالا مدت‌ها قبل مطرح شده بود اما امکان این عرضه وجود نداشت تا این که شرایط لازم برای عرضه مهیا شد و پس از تصویب آن، اولین خودروها توسط شرکت‌های خودروسازی به بورس کالا عرضه شدند.
تصویب عرضه خودرو در بورس کالا از سوی شورای عالی بورس
پس از فراهم شدن زیرساخت‌ها،خرید خودرو از بورس کالا در مرداد ماه ۱۴۰۱ امکان‌پذیر شد. این اقدام با هدف تشکیل بازاری شفاف و ایجاد رقابت برای فروش خودرو به قیمت منصفانه صورت گرفت.
شرکت در عرضه خودرو در بورس کالا و ارسال ثبت سفارش
اولین اقدام برای شرکت در عرضه‌های خودرو در بورس کالا دریافت «کد معاملاتی بورس کالا» است. این کد با کد بورسی که مشتریان برای فعالیت در بورس نیاز دارند یکسان نیست متفاوت است. دریافت کد معاملاتی بورس کالا لازمه شرکت در عرضه‌های خودرو در بورس کالا است و متقاضیان برای گرفتن کد بورس کالا باید از طریق «سامانه‌ی خرید آنلاین بورس کالای کارگزاری‌ها» اقدام کرده و پس از دریافت کد بورس کالای خود، از طریق همان سامانه سفارش خرید خود را ثبت کنند.
اما متقاضیان قبل از ثبت سفارش خرید خودرو در بورس کالا باید به چند نکته مهم توجه کنند که در زیر به آن اشاره می‌شود:
متقاضیان ملزم به واریز ۳۰ درصد وجه قیمت پایه اعلام شده برای هر خودرو در حساب وکالتی نزد بورس هستند، که از زمان ثبت و ارسال سفارش تا زمان اعلام نتایج این مبلغ در حساب مذکور مسدود خواهد شد.
هر کد ملی که در عرضه‌های قبل موفق به خرید از بورس کالا شده باشد، امکان ثبت سفارش مجدد(حتی ثبت سفارش بر روی خودروهای جدید) را نخواهد داشت.
ثبت و ارسال سفارش از سوی متقاضی به منزله برنده شدن در رقابت نیست و متقاضیان باید تا زمان اعلام نتایج منتظر بمانند.