یکی از روشهای حفظ ارزش دارایی و کسب سود، سپرده گذاری دارایی در بازارهای مالی است. اگر با دانش و اطلاعات کافی وارد هریک از بازارهای مالی شوید، سرمایه گذاری می‌تواند سود زیادی برای شما به ارمغان آورد. در حال حاضر، بیت کوین (Bitcoin) و ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency) از ابزارهای مالی جذاب و محبوب برای سرمایه گذاری هستند. بازار رمزارزها یک بازار نسبتاْ نوپا و جدید است که طرفداران زیادی در میان سرمایه گذاران پیدا کرده است. به دلیل ماهیت پر نوسان بازار کریپتو، ضرر بخشی جدایی ناپذری از معاملات در دنیای ارزدیجیتال است.
با ورود به بازارهای مالی ممکن است سرمایه خود را در معرض خطر کاهش ارزش قرار دهید. از این رو، اگر قصد ورود به هر یک بازارهای مالی را دارید حتماْ باید اطلاعات کافی در مورد نحوه سرمایه گذاری و معامله در آن بازار داشته باشید. ضرر ناپایدار یکی از مفاهیم مهم مربوط به بازار رمزارزهاست که پیش از انتخاب روش سرمایه گذاری و انتخاب هر یک از پروتکل‌های دیفای برای انتقال دارایی خود باید با آن آشنایی داشته باشید تا بتوانید دارایی خود را به درستی مدیریت کنید.
همچنین، برای اینکه سرمایه گذاری موفقی داشته باشید باید علاوه بر ریسک پذیر بودن، همیشه احتمال ضرر را در نظر بگیرید و با علم به وجود آنها اقدام به معامله کنید. در این مقاله سعی داریم مفهوم ضرر ناپایدار را به شما معرفی کنیم تا فاکتورهای موثر را تشخیص داده و قادر باشید احتمال ضرر را کاهش دهید.
ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) در بازار رمزارزها
گاهی سرمایه گذاران تصمیم میگیرند به منظور حفظ ارزش دارایی خود یا سود بیشتر توکن‌های خود را در یک استخر نقدینگی (Liquidity Pool) ذخیره کنند. استخر نقدینگی محل انباشت کلکسیونی از دارایی‌های دیجیتال است که قابلیت مبادله در فضای غیرمتمرکز و بی واسطه را دارند. در واقع می توان گفت که یک بازارساز خودکار (AMM) است. فراهم آورندگان استخرهای نقدینگی از کارمزد تراکنشهایی که بر روی پلتفرم دیفایی انتخابی آنها انجام می‌شود، درآمد کسب میکنند.
ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) یکی از ریسک‌هایی است که ممکن است هنگام سرمایه گذاری در استخرهای نقدینگی دیفای (Defi)با آن مواجه شوید. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که قیمت دارایی که شما واریز کردید تغییر میکند. در واقع، به شرایطی اطلاق می‌شود که سود شما از ذخیره سازی توکن در استخر نقدینگی کمتر از نگهداری دارایی توسط شخص خودتان باشد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که قیمت توکن در بازار تغییر میکند و موجب کاهش ارزش دارایی واریز شده در استخر نسبت به بازار می‌شود. هر چقدر میزان تغییر قیمت بیشتر باشد، ضرر بیشتری متوجه دارایی شما خواهد بود.
به زبان دیگر، این ضرر همان سودیست که شما میتوانستید از سرمایه گذاری بر روی یک ارزدیجیتال کسب کنید ولی ترجیح دادید آن را در یک استخر نقدینگی ذخیره کنید. یعنی انتخاب شما دریافت پاداش توکن نقدینگی بوده ولی در حالت افت ارزش، نه سود دریافت میکنید و نه پاداش. این ضرر موقت است و با نوسان قیمت‌ها ممکن است ظاهر شود. گاهی اوقات نیز با دریافتی که استخر نقدینگی از کارمزد انجام تراکنش‌ها دارد، جبران می‌شود.
عوامل موثر بر ضرر ناپایدار
سرمایه گذاری در استخرهای نقدینگی می‌تواند بسیار پر سود باشد، اما باید احتمال ضرر را هم در نظر بگیرید. استخرهایی که دارایی‌هایی با احتمال تغییر قیمت کمتر مانند استیبل کوین (Stablecoin) یا نسخه‌های رپد شده یک کوین (Wrapped Token) را دارند، ممکن است کمتر متوجه ضرر ناپایدار شوند. زیرا قیمت این کوینها به صورت جزیی تغییر میکند و ثبات بیشتری در برابر تغییر از خود نشان میدهند.
پیشنهاد میکنیم قبل از هر چیزی مقاله مدیریت ریسک در بازارهای مالی و سرمایه گذاری را مطالعه نمایید.
در بازار کریپتو هیچ چیز ثابت نیست و قیمت‌ها دائماْ در حال تغییرهستند. تغییر و نوسان قیمت‌ها یکی از عوامل مهم موثر بر ضرر ناپایدار است که اغلب متوجه استخرهای نقدینگی می‌شود. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاد که چرا از توکنهایی که احتمال ضرر دارند در استخرهای نقدینگی یا بازارساز خودکار (AMM)استفاده می‌شود. همانطور که از نام این ضرر برمی‌آید دائمی و پایدار نیست و پاسخ این سوال می‌تواند درآمدی باشد که از راه کارمزد معاملات به دست می‌آید. برخی از استخرها به دلیل اینکه توکن‌های پرنوسانی را پوشش میدهند هنوز هم بهترین گزینه هستند، زیرا کارمزدهای معاملاتی پرسودتری دارند.
چگونه جلوی ضرر ناپایدار را بگیریم
آگاهی از خطرات احتمالی که ممکن است متوجه سرمایه در هر نوع سرمایه گذاری شود، ضروری است. ضرر ناپایدار یکی از خطرات مهم و احتمالی برای سرمایه گذاری در پروتکل‌های دیفای و استخرهای نقدینگی است. لازم به ذکر است که شما با هر نوع سرمایه گذاری، دارایی خود را در معرض سود و یا ضرر قرار میدهید و نمی‌توان گفت سرمایه گذاری همیشه با سود همراه است. در همین راستا، بهتر است نسبت به ضررهای احتمالی هشیار بوده و اطلاعات کافی در مورد آنها داشته باشید.
البته که نمی‌توان جلوی ضرر را برای همیشه گرفت، اما با افزایش آگاهی خود می‌توانید میزان خسارت را کمتر کنید. برای این منظور، بهتر است دارایی‌هایی با نوسان کمتر مانند استیبل کوین یا بیت کوین را انتخاب کنید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که بازارساز خودکار یا استخر نقدینگی منتخب شما سابقه خوبی دارد و کمتر مورد دستکاری قرار میگیرد. علاوه بر این‌ها، شروع با یک حجم کم از دارایی می‌تواند جلوی ضرر سنگین را بگیرد.
جمع بندی
سود و ضرر از احتمالات یک سرمایه گذاری به شمار میآیند. نمی‌توان مانع ضرر شد، اما اگر با دانش و آگاهی وارد بازارهای مالی شوید و با تحلیل پیش بروید، می‌توانید مقدار خسارت را کاهش داده و سرمایه گذاری بهتری داشته باشید. در صورتیکه بازار رمزارز انتخاب شما برای سرمایه گذاری است، آشنایی با مفهوم ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) ضرورت دارد. به طور کلی در بازار سرمایه، از دست رفتن دارایی را ضرر میگویند. این در حالیست که ضرر در بازار ارزدیجیتال می‌تواند همیشگی یا موقت و ناپایدار باشد. ضرر ناپایدار ضرری است که امکان جبران آن وجود دارد.
روی هم رفته، اگر می‌خواهید ضرر کمتری متوجه دارایی شما شود باید دارایی‌های کم نوسان‌تر را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید و حتما فاکتورهای موثر بر تغییر قیمت را مورد بررسی قرار دهید. هر چه مهارت و دانش شما برای مدیریت سرمایه بیشتر باشد، ریسک ضررهای احتمالی کاهش پیدا میکند و سرمایه گذاری امن‌تری خواهید داشت.