ماجرای دلار ۲۳هزارتومانی در لایحه بودجه ۱۴۰۲ چیست؟
در حالی دلار ۲۳هزارتومانی در لایحه بودجه به‌عنوان نرخ تسعیر در نظر گرفته شده است که دولت و شرکت‌های دولتی ارز خود را در سامانه نیما عرضه می‌کنند که نرخ آن ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شده است و در عمل ارز دولت با این نرخ به ریال تبدیل خواهد شد.
به گزارش سایت طلا،براساس گفته‌های وزیر اقتصاد و رییس‌کل بانک مرکزی، دولت نرخ تسعیر ارز در بودجه را 23 هزار تومان در نظر گرفته است و نسبت به سال گذشته تغییر نداده است، این در حالی بود که پیشنهاداتی برای افزایش نرخ تسعیر ارز در بودجه وجود داشت.
در این بین یکی از مواردی که همواره از جانب برخی اقتصاددانان مطرح می‌شود این است که دولت به‌عنوان اصلی‌ترین عرضه‌کننده ارز در کشور، خود از افزایش نرخ ارز سود می‌برد و به این ترتیب بخشی از کسری بودجه خود را جبران می‌کند.
خاندوزی در پاسخ به برخی شبهات که گفته می‌شود دولت از محل افزایش نرخ ارز منتفع می‌شود و هزینه‌های خود را تأمین می‌کند گفته بود که "در زمان حاضر، دولت هرچه ارز در اختیار دارد، به‌قیمت نیمایی برای خرید کالای اساسی در اختیار واردکنندگان قرار می‌دهد، بنابراین حتی اگر قیمت ارز، به دو برابر رقم کنونی هم افزایش یابد، نفعی متوجه دولت نمی‌شود".
لازم به ذکر است که پیش از این نیز وزیر اقتصاد در پاسخ به سؤال تسنیم در خصوص سیاست ارزی دولت در لایحه بودجه گفته بود که فرضیه سازمان برنامه و بودجه این است که براساس نرخ ارز در بودجه مجموع درآمد و هزینه دولت را تأمین کند، در نتیجه دولت در کسب درآمد خود هیچ چشم‌انداز یا انتظار و امیدواری مبنی بر اینکه با افزایش نرخ ارز درآمد بیشتری کسب کند، طبق لایحه بودجه ندارد.
نکته اینجاست که اگرچه دولت نرخ 23هزارتومانی را به‌عنوان نرخ تسعیر در بودجه در نظر گرفته است اما با توجه به اظهارات وزیر اقتصاد، ارز دولت، چه ارز حاصل از فروش نفت و چه ارز حاصل از صادرات پتروشیمی‌ها و شرکت‌های بزرگ در سامانه نیما عرضه خواهد شد.
ارز دولت با نرخ نیما ریال می‌شود
با توجه به اینکه نرخ سامانه نیما 28 هزار و 500 تومان است در عمل ارز دولت نیز با نرخ 28 هزار و 500 تومن به ریال تبدیل خواهد شد، به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که نرخ 23 هزار تومانی تعیین‌شده در بودجه نقش عملیاتی چندانی ندارد.
یکشنبه‌شب رییس‌کل بانک مرکزی در خصوص انتقادات به دلار 28500تومانی اظهار داشت: این عدد بر مبانی نرخ ارز ای‌تی‌اس 28500 تعیین شده است و بودجه دولت را به تعادل می‌رساند چرا که نرخ ارز در بودجه دولت 23 هزار تومان است، تعادل مصرف‌کننده نیز برقرار می‌شود چون نمی‌خواهیم کالاهای اساسی مردم از محل ارز گران شود.
نرخ 23هزارتومانی بودجه تنها بعد روانی دارد؟
نکته مهم اینجاست که معمولاً نرخ سامانه نیما با تأخیر نسبت به افزایش قیمت ارز در بازار آزاد واکنش نشان می‌دهد، در حقیقت باید گفت که افزایش نرخ ارز در کوتاه‌مدت سبب افزایش درآمدهای دولت نخواهد شد اما تأثیر خود را در سال بعد خواهد گذاشت، در نتیجه افزایش نرخ ارز در بازه یک‌ساله و با تغییر نرخ ارز در نیما افزایش خواهد یافت.
البته باید توجه داشت که طبق گفته معاون اول رییس جمهور، دولت تصمیم دارد برای دو سال نرخ نیما را ثابت نگه‌دارد تا جلوی افزایش قیمت کالاهای اساسی گرفته شود.
گفتنی است، با توجه به موارد مطرح‌شده می‌توان نتیجه گرفت که عدم تغییر نرخ تسعیر در لایحه بودجه سال آینده تنها بعد روانی داشته است و ارز دولت در نهایت با نرخ 28 هزار و 500 تومان که در سامانه نیما تعیین شده است به ریال تبدیل خواهد شد و در صورتی که این نرخ تغییر پیدا کند، درآمدهای دولت نیز تغییر خواهند کرد.
