ثبت رکورد نزولی برای طلا
قیمت طلا با کاهش شدیدی که متحمل شد به پایین‌ترین سطح خود در چهار ماه و نیم اخیر رسید.
بهای طلا از 1275 دلار در روز چهارشنبه به حدود 1240 در روز قبل رسید. عمده دلیل کاهش بهای اونس در احتمال توقف زود هنگام سیاست‌های فوق انبساطی آمریکا خلاصه می‌شود. آمار فصل سوم تقاضای طلا نیز نشان می‌دهد با وجود کاهش میانگین قیمت طلا در فصل سوم تقاضای جواهرات به شدت کاهش یافته است. این نشان می‌دهد بازار مصرفی نیز با یک تاخیر همراه با بازار سرمایه‌گذاری به این نتیجه رسیده است که می‌توان به قیمت‌های پایین‌تر چشم داشت. در چنین شرایطی برخی با اشاره به موضع‌گیری رییس احتمالی فدرال رزرو درخصوص ادامه سیاست‌های انبساطی و اجرای سیاست‌های مشابه در اروپا و ژاپن از صعود مجددا طلا سخن می‌گویند. در مقابل گروهی هستند که اعتقاد دارند اقتصاد آمریکا به طرز محسوسی رو به بهبودی است و به همین دلیل برنامه خرید اوراق قرضه نیز متوقف می‌شود. این گروه با اشاره به ارتباط دلار و طلا اجرای سیاست‌های انبساطی در کشورهای دیگر را نیز بی‌تاثیر می‌داند. پیش‌بینی‌های موسسه‌های بین‌المللی نیز تایید‌کننده نگاه گروه دوم است. به اعتقاد این موسسه‌ها، طلا در پایان سال میلادی با نرخ‌های پایین‌تر از رقم کنونی بسته خواهد شد.
دیروز، جمعه، قیمت طلا با کاهش شدیدی که متحمل شد به پایین‌ترین سطح خود در چهار ماه و نیم اخیر رسید. قیمت هر اونس طلای جهانی عصر چهارشنبه، به دنبال انتشار آمارهایی جدید از اقتصاد آمریکا 13 دلار کاهش یافت. طلا پیش از این وارد مسیر نزولی شده بود و عده‌ای امیدوار بودند که سخنرانی رییس فعلی فدرال رزرو در صبح چهارشنبه هفته گذشته وضعیت بازار را قدری تغییر دهد، اما سخنان «برنانکه» در خصوص لزوم ادامه سیاست محرک پولی آمریکا به رغم مثبت بودن، بازار طلا تاثیری معکوس داشت.
سخنان او نکته جدیدی در بر نداشت و بازار طلا به وعده‌های تکراری وی واکنش منفی نشان داد و قیمت طلا قدری کاهش یافت. تا اینکه انتشار آمارهایی در خصوص میزان خرده‌فروشی و شاخص بهای مصرف‌کننده در عصر همان روز کاهش شدیدتر قیمت طلا را نیز موجب شد. قیمت طلا روز چهارشنبه13 دلار افت ثبت کرد. نزول قیمت طلا به اینجا ختم نشد و تا روز پنج‌شنبه ادامه یافت. تا اینکه در صبح جمعه نزول قیمت طلا به 1243 دلار همه را متعجب کرد. طلا دیروز نرخ‌های پایین‌تری را نیز تجربه کرد و به 1236 دلار هم رسید که پایین‌ترین نرخ آن در چهار ماه و نیم اخیر است. ولی دوباره قیمت آن بالا رفت و در زمان ارسال این خبر (ساعت 18) به 1247 دلار برای هر اونس رسید.
کاهش قیمت طلای جهانی در بازار داخلی نیز نمود پیدا کرد و نرخ انواع سکه را کاهش داد. البته بازار داخلی فرصت کافی برای اینکه به فرآیند مزبور واکنش کامل نشان دهد نداشت و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در هفته پیش‌رو قیمت سکه باز هم کاهش یابد.
از جمله آمارهای اقتصادی مهمی که در روز چهارشنبه از اقتصاد آمریکا منتشر شد، می‌توان به شاخص بهای مصرف‌کننده و میزان خرده‌فروشی اشاره کرد. شاخص بهای مصرف‌کننده، در ماه اخیر، اکتبر، یک دهم درصد کاهش یافت، این کاهش به دنبال افزایش دو دهم درصدی ماه پیش از آن واقع می‌شود و طبیعتا نمی‌تواند به نشانه‌ای مثبت از روند اقتصاد آمریکا تعبیر شود، اما میزان خرده‌فروشی ایالات‌متحده به گزارش بلومبرگ چهار دهم درصد در ماه اکتبر رشد کرده است که در سه ماه اخیر سابقه نداشت. این امر به عنوان نشانه‌ای از مساعد بودن اقتصاد آمریکا نگرانی‌ها از تعدیل رویکردهای تورمی اقتصاد این کشور را افزایش داد و به نظر برخی از کارشناسان کاهش قیمت طلا را موجب شد، اما هیچ کدام از این موارد نمی‌توانند کاهش شدیدی که نرخ هر اونس طلای جهانی دیروز متحمل شد را توجیه کند. اخباری که این کاهش زیاد را موجب شده‌اند احتمالا در حوزه خبرهایی قرار می‌گیرند که اقتصاد آمریکا و سیاست‌های پولی آن حساسیت بسیار بیشتری به آن دارد. این حوزه حساسیت‌زا برای اقتصاد آمریکا، بازار کار است. دیروز پایگاه خبری رویترز گزارشی را منتشر کرده بود تحت عنوان: (بازار کار قوام می‌یابد، اما تورم همچنان مساعد است.) بر اساس این گزارش در یک چهارم پایانی ماه اکتبر، به رغم پیش‌بینی‌ها که حاکی از رشد بیکاران از 323 به 335 هزار نفر در ایالت نیوجرسی بود، تعداد بیکاران 21 هزار نفر کاهش یافت و این در حالی بود که تورم تحت تاثیر قرار نگرفت.
بانک مرکزی آمریکا چیزی حدود یک سال پیش تحقق دو شرط را برای متوقف کردن محرک پولی فدرال رزرو هدف گذاری کرده بود. کنترل تورم و وقوع پیشرفت‌هایی تعریف شده در حوزه بازار کار. فدرال رزرو همچنین اولویت را به بازار کار اختصاص داده و مساله تورم را به اندازه آن جدی نگرفته بود. بر همین اساس کارشناسان استدلال می‌کنند که انتشار هرگونه آمار مثبت در خصوص بازار کار آمریکا نگرانی‌ها در خصوص تعدیل سیاست‌های تورمی این کشور را دامن زده و بازار طلا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. واکنش ضعیف بازار طلا به سخنان قاطع «برنانکه» در مقابل تاثیر زیادی که از اخبار بازار کار آمریکا پذیرفت، گواهی بر این مدعا است. به هر حال با وجود مواضعی که رییس فعلی فدرال رزرو و جایگزین احتمالی وی در خصوص لزوم ادامه اجرای سیاست محرک پولی اتخاذ کرده‌اند، آینده بازار طلا همچنان با عدم اطمینان‌های نگران‌کننده‌ای مواجه است.
موسسه «اسکاتیا موکاتا» تاکید کرد، افزایش تقاضا از سوی بازارهای چین و هند تاکنون مانع از کاهش شدید و بیشتر قیمت طلا در بازارهای جهانی شده است. افزایش تقاضای طلا در بازار هند را با شروع فصل ازدواج و جشن‌های سراسری این کشور مرتبط می‌دانند. به هرحال سطح مقاومتی 1250 دلاری برای طلا شکسته شده است و کارشناسان موسسه مزبور معتقدند قیمت طلا به زودی به کمتر از 1180 دلار در هر اونس خواهد رسید، و شکسته شدن سطح 1180 دلاری سقوط سریع طلا به 1100 دلار در هر اونس را به دنبال خواهد داشت.
موسسه مالی «گلدمن ساکس» اعلام کرد: گمانه‌زنی‌ها در خصوص احتمال متوقف شدن سیاست‌های محرک پولی فدرال رزرو آمریکا و افزایش ارزش دلار تاثیر زیادی بر کاهش قیمت جهانی کالاهای مختلف از جمله طلا در سال 2014 میلادی خواهد داشت. بر اساس گزارش این موسسه کاهش شدید قیمت طلا و مس در سال آینده به ضرر کشورهای بزرگ تولید‌کننده از جمله استرالیا و آفریقای جنوبی خواهد بود و ارزش پول ملی این کشورها را به شدت کاهش خواهد داد. موسسه «گلدمن ساکس» افزود، قیمت جهانی طلا طی سال آینده به کمتر از 1050 دلار در هر اونس خواهد رسید. قیمت طلا برای نخستین بار از سال 2000 میلادی با کاهش روبه‌رو شده و این مساله زیان و ضرر سنگینی را به سرمایه‌گذاران بزرگ بین‌المللی وارد کرده است. پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی آمریکا از 7/1 درصد در سال 2013 میلادی به بیش از 6/2 درصد در سال آینده افزایش یابد. تحقق این پیش‌بینی آینده نگران‌کننده‌ای را برای طلا رقم خواهد زد. به هر حال طلا در حال حاضر، روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد و نگاه‌ها به فدرال رزرو است تا در نشست ماه آینده خود، تکلیف بازار این فلز گرانبها را تا حدی روشن کند.
پوند، مستقل از یورو
نرخ برابری پوند انگلیس نسبت به دلار یک صدم افزایش یافت. تغییرات نرخ برابری این ارز معمولا در دامنه چند هزارم صورت می‌گرفت؛ اما آرای بانک مرکزی انگلیس که در روز چهارشنبه منتشر شد، وعده‌هایی را در بر داشت که تقویت شدید این ارز در مقابل دلار را موجب شد. در نشست روز چهارشنبه وعده داده شد که نرخ بهره در این کشور زودتر از زمان پیش‌بینی شده افزایش یابد و تعداد بیکاران این کشور نیز به زودی کم می‌شود. این در حالی است که دیروز نرخ برابری یورو نسبت به دلار قدری کاهش یافت. کارشناسان روند معکوس این دو ارز را به علل مختلفی ربط می‌دهند که تغییرات مزبور را موجب شده است. یورو به واسطه تقویت دلار در بازار جهانی تضعیف شد؛ اما علت تقویت پوند آرای اعضای بانک مرکزی این کشور بوده است.
یک علامت مثبت برای بازار
فرا رسیدن بهار و جشن نوروز در ایران معمولا مناسبات اقتصادی خاص خود را دارد. میزان مصرف مواد خوراکی و پوشاک به مقدار قابل توجهی در فروردین و پیش از آن افزایش می‌یابد. تقاضا برای گروه قابل توجهی از کالاها افزایش می‌یابد و واردات کالا برای پاسخ دادن به تقاضاهای مردم در این ماه‌ها افزایش می‌یابد. واردکنندگان تقاضای ارز دارند تا به وسیله آن کالاهای ضروری را وارد کنند. از این رو تقاضای ارز در یک چهارم پایانی سال افزایش می‌یابد. واردکنندگان کالا به منظور حصول اطمینان از سود ده بودن فعالیت اقتصادیشان به روابط ایران و کشورهای خارجی نظر می‌کنند. درصورت حاکمیت عدم اطمینان بر روابط خارجه ایران، دارایی واردکنندگان کالا نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد. بر این اساس و به واسطه زمانبر بودن فرآیند واردات کالا، هفته‌های جاری اهمیت زیادی برای تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی ایرانی دارد. مذاکرات 1+5، فضای کلی این مذاکرات و توافق‌های حاصل شده در روند مذاکرات، مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که واردکنندگان، عملکرد اقتصادی خود را بر اساس آن سازمان می‌دهند.
در آخرین نشست 1+5 در روزهای پایانی هفته اخیر نیز اظهارات امیدوارکننده‌ای در خصوص آزاد شدن بخشی از دارایی‌های ایران صورت گرفت. این بار «باراک اوباما» رییس‌جمهور آمریکا نیز در این خصوص مواضعی موافق اتخاذ کرده بود. مواضع مثبت ذکر شده، فضایی مساعد به‌وجود آورد که احتمالا واردکنندگان کالا در ایران را تشویق به سرمایه‌گذاری می‌کند. به‌علاوه آزاد شدن دارایی‌های ذکر شده در فراهم کردن ارز معتبر به منظور عملی شدن فرآیند واردات کالا نقش مثبتی بازی خواهد کرد. بر این اساس چنانچه وعده‌های مزبور تحقق یابد، بازار روزهای آرامی را پیش رو خواهد داشت.