نرخ طلا، درگرو رقابت آمریکا و اروپا

انتشار آمار اشتغال‌زایی و بیکاری آمریکا در ساعت 17 دیروز افت 13 دلاری طلا را موجب شد تا در نهایت هر اونس طلا نسبت به آخرین قیمت ثبت شده دنیای اقتصاد 5 دلار افت کند. کارشناسان پیرو افت قیمت طلا، اظهار کردند که آمارهای اقتصادی آمریکا علت اصلی کاهش قیمت طلا بوده است. اما انتشار آمارهای مثبت از اقتصاد آمریکا تنها رویداد مهم آخر هفته گذشته نبود. نشست بانک مرکزی اروپا و سخنرانی رییس این نهاد، «ماریو دراگی» در روز پنج‌شنبه نیز از جمله اتفاقات مهمی بودند که بازار را تحت تاثیر قرار دادند. بانک مرکزی اروپا در نشست اخیر خود، نرخ بهره را تغییر نداد. این اقدام به واسطه تضادی که با انتظارات بازار داشت، تقویت شدید یورو در مقابل دلار را موجب شد. به تعبیر برخی از کارشناسان، بازار انتظار داشت، بانک مرکزی اروپا برای ارتقای رشد اقتصادی و هل دادن تورم به سمت بالا اقداماتی انجام دهد، اما انفعال بانک در این خصوص باعث شد، خیال بازار راحت شود. در نتیجه نرخ برابری یورو نسبت به دلار به مقدار قابل توجهی بالا رفت. برخی تحلیلگران اقتصادی به واسطه اینکه طلا در عوض همراهی با یورو و افزایش قیمت، به آمار اقتصادی آمریکا واکنش نشان داد، اظهار تعجب کردند، ولی در توجیه این امر گفتند که آمار اقتصادی امیدوار‌کننده از اقتصاد آمریکا قوی‌تر بود، تا اینکه با تقویت طلا در روز گذشته انتظارات اولیه آنها برآورده شد و طلای جهانی همراه با یورو مسیر تقویت را پیش گرفت. در نهایت می‌توان رویدادهای مهم پایان هفته گذشته را در دو دسته کلی جای داد و به واکاوی جزئیات هر یک پرداخت. دسته اول به سیاست‌های بانک مرکزی اروپا و اظهارات رییس این بانک مربوط می‌شود. هدف‌گذاری سران اقتصادی اروپا برای نرخ تورم، 2 درصد است. نرخ واقعی تورم در ناحیه یورو هم‌اکنون از یک کمتر است. پیش‌بینی بانک مرکزی اروپا حاکی از آن است که نرخ تورم ناحیه یورو در سال 2014 به 1/1 درصد و در سال 2015 به 3/1 درصد برسد. اختلاف تورم واقعی ناحیه یورو با مقدار هدف‌گذاری شده، موجبات بروز نگرانی را برای بانک‌های این منطقه به وجود آورده است. «مورگان استنلی» یکی از بانک‌های اروپا، در این خصوص به بانک مرکزی هشدار داد که احتمال دارد، اروپا به مشکل تورمی دهه اخیر ژاپن دچار شود. «دراگی»در پاسخ اظهار کرد که بانک بررسی‌های لازم را انجام داده و نتیجه گرفته که شرایط اقتصادی اروپا با ژاپن دهه اخیر متفاوت است. وی اطمینان داد که اروپا به مشکل ژاپن دچار نخواهد شد. به هرحال عده زیادی از کارشناسان معتقدند که این روزها تورم یکی از مسائل اساسی اقتصاد ناحیه یورو است و مسوولان اقتصادی این منطقه، باید به فکر راه‌حلی برای برون رفت از مشکل پایین بودن نرخ تورم باشند. اما در خصوص آمارهای منتشر شده از اقتصاد آمریکا می‌توان به تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه سوم سال 2013 اشاره کرد. در حالی که تحلیلگران رشد 1/3 درصدی را برای شاخص مزبور پیش‌بینی کرده بودند، گزارش فدرال رزرو نشان می‌دهد که میزان تولید ناخالص داخلی آمریکا در سه ماهه سوم سال میلادی جاری 6/3 درصد رشد داشته است. از اقتصاد آمریکا، آمارهای دیگری نیز منتشر شد که عمدتا از مقدار پیش‌بینی شده بهتر بوده‌اند، اما مهم‌ترین این آمارها که به اشتغالزایی ماهانه و درصد بیکاران این کشور مربوط می‌شود در روز جمعه منتشر شد. تحلیلگران مقادیر 180 هزار جایگاه شغلی ایجادشده در ماه نوامبر و بیکاری 2/7 درصدی را برای آمریکا پیش‌بینی کرده بودند. مقادیر واقعی منتشر شده برای این آمار‌ها 203 هزار جایگاه شغلی ایجاد شده در ماه نوامبر و آمار بیکاری 7‌درصدی را نشان می‌داد. قابل‌قبول بودن این آمارها باعث افت 13 دلاری نرخ هر اونس طلای جهانی شد. اسمیت کارشناس ارشد اقتصادی گفت: «تنها در صورتی که مقادیر واقعی خیلی کمتر از مقادیر پیش‌بینی شده باشد، روند قیمتی طلا معکوس خواهد شد و در غیر ‌این صورت افت قیمت طلا ادامه خواهد داشت.» البته افت قیمت طلا در نهایت به سیاست‌های بانک مرکزی آمریکا در سال آینده بستگی دارد. فدرال‌رزرو برای بازار کار آمریکا، هدف‌گذاری‌هایی انجام داده بود که در صورت محقق شدن آنها می‌خواست کم کردن محرک پولی و در ادامه افزایش نرخ بهره را اجرایی کند. بحران اخیر طلا نیز به اعتقاد عمده کارشناسان از نگرانی‌هایی نشات می‌گیرد که از تغییر سیاست‌های پولی آمریکا در سال‌ آینده به وجود آمده‌اند. بنا به گزارشی از رویترز شعبه «کلیولند» بانک مرکزی آمریکا اظهار کرده است که بانک مرکزی آمریکا تا زمانی که نرخ تورم زیر 2 درصد باشد، نرخ بهره را افزایش نخواهد داد. افزایش نرخ بهره موجب رشد بیشتر ارزش دلار خواهد شد و این مساله کاهش قیمت طلا را در پی خواهد داشت. یکی از کارشناسان ارشد فدرال‌رزرو کلیولند نیز معتقد بود که اگر نرخ تورم آمریکا به 5/1 درصد برسد، تا سه ماه دوم سال 2015 میلادی، بانک مرکزی آمریکا، اقداماتی در خصوص افزایش نرخ بهره انجام خواهد داد.
تقویت طلا در بازار داخلی
نرخ هر گرم طلای 18 عیار و انواع سکه، آخرین روز هفته گذشته، در بازار داخلی افزایش یافت. با توجه به اینکه افزایش قیمت طلای جهانی به صورت عمده به روز جمعه مربوط می‌شود و روز پنج‌شنبه طلای جهانی بیشتر مسیر کاهشی را می‌پیمود، تقویت طلا در داخل کشور را نمی‌توان از تقویت طلای جهانی متاثر دانست. بر این اساس عده‌ای از کارشناسان معتقدند که افزایش قیمت سکه به تمایلات بازار داخلی مربوط می‌شود. آنها بر این باورند که قیمت سکه در بازار ایران بیش از اندازه کاهش یافته و بازار اگر بخواهد عملکرد طبیعی داشته باشد، باید مقداری از کاهش حادث شده را جبران کند. به اعتقاد این کارشناسان، بازار داخلی در نهایت به افزایش قیمت سکه برای جبران کاهش بیش از اندازه‌اش تمایل دارد و هر از چند گاهی این تمایل را از خود بروز می‌دهد. آنها بر این باورند که با ادامه لغو تحریم‌ها و گسترش روابط اقتصادی ایران با کشورهای خارجی، این ویژگی حرکت به سمت قیمت تعادلی در بازار داخلی تقویت خواهد شد.
تثبیت نرخ ارز در بازار داخلی
در آخرین روز هفته گذشته، تغییرات محدود نرخ انواع ارز، یک بار دیگر از تمایل بازار داخلی به ثبات بیشتر خبر داد. نرخ دلار در روز پنج‌شنبه تنها 3 تومان کاهش یافت. به اعتقاد برخی از صرافان راسته بازار، کاهش دامنه نوسانات نرخ دلار به همراه کاهش تفاوت بین نرخ خرید و فروش روی تابلو صرافی‌ها، حکایت از آن دارد که تمایل دلار به تثبیت قیمت در بازار داخل، روز به روز در حال افزایش است. به‌علاوه یورو و پوند انگلیس در بازار آزاد تهران، هفته گذشته را با افزایش قیمت خاتمه دادند. با توجه به اینکه تعطیلی آخر هفته بازار داخلی مصادف با تغییرات عمده در نرخ برابری سه ارز مهم اقتصاد جهانی، یورو، پوند انگلیس و دلار آمریکا بوده است و صرافان در تعیین قیمت روی تابلوهایشان توجه زیادی به نرخ‌های برابری دارند، عده‌ای معتقدند امروز شاهد انعکاس تغییرات مزبور بر قیمت روی تابلوها خواهیم بود.