علت اصلي افزايش نرخ طلا در ايران افزايش نرخ ارز است

محمدحسین ادیب در گفت وگو با فارس در خصوص قیمت طلا در بازار جهانی اظهارداشت: قیمت طلا از هر اونس 270 دلار در سال 2000 میلادی به 1300 دلار در وضع موجود رسیده است و یا طی 10 سال گذشته 4برابر شده است،البته تنها 5/1 درصد از ذخایر بانکهای مرکزی دنیا طلا است و طلا در نظام پولی بین الملل وزن چندانی ندارد.
وی در ارتباط با جایگاه طلا در اقتصاد کلان ایران گفت: اگر هر خانواده ایرانی 200 گرم طلا داشته باشد، ارزش ذخیره طلای خانواده ها بیش از 130 میلیارد دلار است. قیمت طلا در بازار جهانی طی 3سال اخیر 2برابر شده و یا 65 میلیارد دلار به ارزش ذخیره طلای جامعه اضافه شده است.
ادیب افزود: وصولی درآمد نفت در سال 88 فقط 43 میلیارد دلار بوده است، آذر 87 تاکنون درآمد نفت 78 میلیارد دلار بوده است و طی این مدت افزایش ارزش طلای خانواده ها معادل 78درصدی درآمد نفت بوده است. در مقابل این ارزش افزوده کل مالیات پرداختی صنف طلا و جواهر کمتر از 43میلیارد تومان بوده است.
وی در خصوص ارزش افزوده طلا و بودجه عمومی گفت: وصولی نفت در سال گذشته 43میلیارد دلار و براساس قانون بودجه سال جاری هزینه استخراج و اکتشاف نفت 14میلیارد دلار است، بنابراینن درآمد خالص صادرات نفت 29میلیارد دلار است در حالی که دولت 37هزار میلیارد تومان فقط در سال جاری حقوق پرداخت می کند، آشکارا حقوق پرداختی از درآمد نفت بیشتر است.
این اقتصاددان اضافه کرد: دولت برای پایین نشان دادن وزن نفت در بودجه عمومی بخشی از درآمد صادرات نفت را جزو ستون مالیاتها و بخشی را جزو ستون سایر درآمدها می آورد. مالیات واقعی در سال گذشته بدون احتساب بخش نفت 18هزارمیلیارد تومان و سایر درآمدهای دولت بدون احتساب دریافت از بخش نفت، فقط 2500 میلیارد تومان بوده است.
وی افزود: اگر از بخش طلا که 65میلیارد دلار ارزش افزوده طی سه سال گذشته ایجاد کرده است مالیات اخذ نشود، برای اداره امور دولت در شرایطی که درآمد نفت کمتر از حقوق پرداختی است، از چه قشر و بخشی باید مالیات اخذ شود؟
ادیب در ارتباط با تعطیلی اخیر بازار طلا گفت: عقب نشینی دولت در مقابل صنف و بخشی که 60میلیارد دلار درآمد طی سه سال گذشته داشته است و فقط 43میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده مثبت ارزیابی نمی شود.


* پرداخت 3درصد مالیات بر ارزش افزوده در بخش طلا اقدامی صحیح است

وی با بیان اینکه پرداخت سه درصد مالیات بر ارزش افزوده در بخش طلا اقدامی صحیح و در دفاع از حقوق اجتماعی است گفت: دولت در مقابل زیاده طلبی های بخشی باید اقتدار خویش به نمایش بگذارد.هدایت سرمایه ها به سمت طلا باعث کاهش سرمایه گذاری در دیگر بخشها می شود، در وضع موجود سرمایه ها هجومی به سمت بخش طلا روانند و این به اخلال روند سرمایه گذاری در کشور منجر شده است.
وی اضافه کرد: در شرایط فعلی حرکت سرمایه ها به سمت صنعت، کشاورزی، مسکن و بانکها به شدت کاهش یافته و هجومی به سمت بخش طلا در حال حرکت است. اعمال مالیات سنگین مازاد بر سه درصد ارزش افزوده باعث توزیع بهینه سرمایه گذاری در کشور می شود.
ادیب گفت: حرکت سرمایه ها به سمت طلا، اشتغال ایجاد نمی کند در شرایط فعلی تعداد شاغلان 21 میلیون و 18میلیون جوان بین 21 تا 31سال منتظر ورود به بازار کار هستند. حرکت سرمایه ها به سمت طلا، ضد اشتغال است و مصالح 18میلیون نسل جوان در آن دیده نشده است.
این کارشناس اقتصادی در ارتباط با افزایش ناگهانی نرخ دلار در ایران اظهارداشت: 11سال است که نرخ ارز تقریباً ثابت است و از 840 تومان در سال 78 به حدود 1000 تومان در پایان سال گذشته رسیده است. در تاریخ سوم شهریورماه سال جاری، بانکهای دبی ارتباط بانکی خود را با بانکها و صرافیهای ایران قطع کردند و عملاَ انتقال پول از ایران به خارج از کشور از کانال دبی متوقف شد. به این طریق هزینه انتقال ارز به خارج از کشور 125تومان افزایش یافت. به گونه ای که بین قیمت ارز در داخل و هزینه انتقال ارز به خارج اختلاف قیمتی بیش از 100 تومان ایجاد شد.
این فرآیند به افزایش دیگری در قیمت طلا منجر شد.

* کره جنوبی جایگزین دبی در تجارت خارجی ایران می شود

ادیب افزود: براساس موافقت بانک مرکزی کره جنوبی تا آخر ماه میلادی بانک مرکزی ایران اقدام به سپرده گذاری ارزی به پول ملی کره جنوبی در این کشور خواهد کرد و از کانال دو بانک کره جنوبی تجار ایرانی می توانند با کره جنوبی و شرق آسیا تجارت کنند.
وی اضافه کرد: کره جنوبی در شرق آسیا موقعیتی شبیه دبی در خلیج فارس دارد و داد و ستد با بسیاری از کشورهای شرق آسیا از کانال بانکهای کره ای امکان پذیر است. بنابراین، به سادگی طی یک ماه آینده کره جنوبی جایگزین دبی می شود و تسهیلات بانکی کره جنوبی بسیار پیشرفته تر و بهینه تر از دبی می باشد. بنابراین به نظر می رسد کره جنوبی در حال جایگزین شدن به جای دبی، در تجارت خارجی ایران است.
این اقتصاددان افزود: براساس موافقت بانک مرکزی کره جنوبی ایران باید سپرده های ارزی را که به داخل منتقل کرده بود به این کشور منتقل کند. بنابراین این مسأله در کوتاه مدت به کمبود ارز در داخل می انجامد . ایران پس از تهاتر بدهی خارجی با ذخایر ارزی خارجی باقیمانده را به داخل منتقل و در دو بانک به وسیله بانک مرکزی سپرده گذاری کرد.
وی اضافه کرد: این سپرده ها با خط اعتباری جدید در کره جنوبی به این کشور منتقل می شود و این دوره گذار، به کمبود منابع ارزی و افزایش نرخ ارز در کوتاه مدت می انجامد.
ادیب گفت: بانک مرکزی چند روز است که از تزریق ارز به بازار خودداری می کند و عامل افزایش نرخ ارز قطع ارتباط با دبی و توقف تزریق ارز به وسیله بانک مرکزی به بازار است.
وی افزود: این جزئی از شرایط دوره گذار است و به زودی با ایجاد کانالهای جدید برای واردات التهاب بازار کم رنگ می شود.
این اقتصاددان در پایان گفت: علت اصلی افزایش نرخ طلا در چند روز گذشته در بازار ایران، افزایش نرخ ارز بوده است و ارتباطی با تعطیلی بازار نداشته است.