محققان دریافته‌اند که دو اثر باستانی در گنجینه عصر برنز با آهن شهاب سنگ ساخته شده است.
گنجینه خیره کننده عصر برنز که بیش از ۶۰ سال پیش در اسپانیا کشف شد حاوی مقداری فلز خارج از این جهان است، زیرا تجزیه و تحلیل جدید نشان می‌دهد که بخش‌هایی از گنجینه‌ها از آهن شهاب سنگ ساخته شده اند.
گنجینه‌ای که به عنوان گنج ویلنا شناخته می‌شود و توسط باستان‌شناسان در سال ۱۹۶۳در استان آلیکانته کشف شد، در مجموع شامل ۵۹ شی از جمله کاسه و تکه‌های جواهراتی است که از طلا، نقره، کهربا و آهن ساخته شده اند.
با این حال، پس از کشف این گنجینه محققان متوجه جزئیات عجیبی در مورد برخی از قطعات شدند. در آن زمان، آن‌ها این اقلام را به عنوان اشیاء ساخته شده از «فلز سرب تیره» توصیف کردند که در برخی مناطق براق است و با اکسیدی شبیه آهن پوشیده شده است که عمدتاً ترک خورده است.
اکنون، تحقیقات جدید نشان داده که آهن مورد استفاده در دو مورد از مصنوعات از شهاب سنگی که حدود ۱ میلیون سال پیش به زمین سقوط کرده است، منشاء گرفته.
برای مطالعه جدید، محققان دو قطعه آهن را آزمایش کردند: یک دستبند C شکل و یک کره توخالی که روی آن یک ورقه طلا کشیده شده است و هر دو مورد بین ۱۴۰۰ تا ۱۲۰۰ قبل از میلاد ساخته شده اند.
ایگناسیو مونترو روئیز (محقق موسسه تاریخ اسپانیا) در این‌باره گفت: ارتباط بین طلا و آهن مهم است، زیرا هر دو عنصر ارزش نمادین و اجتماعی زیادی دارند. در این مورد، احتمالاً گنج پنهانی بودند که می‌توانست متعلق به یک جامعه باشد نه یک شخص خاص چراکه در این دوره تاریخی هیچ پادشاهی در شبه جزیره ایبری وجود نداشت.
محققان با استفاده از طیف‌سنجی جرمی (تکنیکی که نسبت جرم به بار مولکول‌ها را اندازه‌گیری می‌کند)، ردپایی از آلیاژ آهن نیکل را اندازه‌گیری کردند که با آلیاژ آهن شهاب‌سنگ قابل مقایسه بود.
مونترو روئیز گفت: با توجه به اینکه ترکیبات این آثار بسیار شبیه به هم هستند، «هر دو شی می‌توانند از یک شهاب سنگ آمده باشند.»
وی افزود: فناوری آهن با متالورژی مبتنی بر مس و فلزات نجیب (طلا و نقره) کاملاً متفاوت است. بنابراین، افرادی که شروع به کار با آهن شهاب‌سنگ و بعداً با آهن زمینی کردند، باید نوآوری کنند و فناوری جدیدی توسعه دهند.
او افزود: دیدن اینکه چگونه فرهنگ‌ها با فناوری‌های جدید نوآوری کردند، جذاب است و آزمایش و کنجکاوی بخشی از جوامع گذشته بود.
ر اساس این مطالعه، در حالی که محققان درباره اینکه چه کسی این اشیاء را ساخته و از کجا منشا گرفته‌اند مطمئن نیستند، اما می‌دانند که این اجرام هر دو اولین و قدیمی‌ترین اجرام آهنی شهاب سنگی هستند که در شبه جزیره ایبری یافت شده اند.
این آثار همچنین بینش جدیدی از شیوه‌های متالورژی از اواخر عصر برنز ارائه می‌دهند. تنها آثار شناخته شده‌ای که شامل آهن شهاب سنگی از هزاره اول قبل از میلاد می‌باشد. شامل یک نوک پیکان از ۹۰۰ قبل از میلاد در موریگن، سوئیس، و چند شی از لهستان از حدود ۸۰۰ سال قبل از میلاد یافت شده است.
حتا محققان هنوز شناخت درستی از این که این آثار باستانی از کجا آمده است، ندارند.
مونترو روئیز گفت: یک گزینه این است که این آثار از مدیترانه شرقی آمده اند، جایی که دیگر اشیاء معاصر شناخته شده است (به عنوان مثال، خنجر و سایر موارد از مقبره [شاه] توتانخ آمون) در آنجا بودند. در کل، استدلالی برای حمایت از تولید محلی وجود ندارد، زیرا سایر آهن‌های شهاب سنگی در اروپا دارای گاهشماری‌های بعدی (از لهستان یا سوئیس) هستند.
این اقلام بخشی از مجموعه موزه باستان‌شناسی در ویلنا، اسپانیا هستند.