حوزه صنعت طلا در تمام دنیا در رابطه با اقتصاد داخلی کشورها نقش محوری و در بخش صادرات حرف برای گفتن دارد. همکاران ما تولیداتی دارند که با کار ایتالیا رقابت می‌کند چرا از این ظرفیت استفاده نمی‌شود؟
در شانزدهمین رویداد نمایشگاهی صنعت مالی کشور، نادر بذرافشان رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران و رئیس کارگروه تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف تهران آخرین وضعیت بازار طلا در کشور و مشکلات و موانع بر سر راه این صنعت را تشریح کرد. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح گفتگوی تحلیلی مدیر مسئول و سردبیر خطوط با ایشان است:
آقای بذرافشان، اهمیت صنعت طلا بر کسی پوشیده نیست ابتدا بفرمایید دغدغه امروزهچ طلافروشان چیست.
طی سال‌های گذشته وجود یک سری سامانه‌ها همانند سامانه جامع تجارت که اجرایی شدن آن از مهرماه ۱۴۰۱ بود، یک شرایط التهاب و بحرانی را در حوزه صنعت طلا به وجود آورده است. سامانه جامع تجارت همانند مسئله ارزش افزوده سال ۸۹ بود که غیرکارشناسی بر این صنف تحمیل شد و در این راستا نمایندگان مجلس ارزش افزوده را از کل طلا برای این صنف تعریف کردند که پس از ۱۲ سال در جلسات کارشناسی به این جمع‌بندی رسیدند اصل طلا باید از مسئله معاف باشد ولی در کل این موضوع باعث شد ۲۰ تا ۳۰درصد همکاران نتوانند فعالیت خود را ادامه دهند.
وی اضافه کرد: و اما دغدغه امروزه صنف ما مسئله سامانه جامع تجارت است. همچنین مالیات را کنار این مسئله گذاشتند و اعلام کردند طلافروشان پس از پزشکان و وکلا نمی‌خواهند مالیات بپردازند؛ در صورتی که چنین نیست، در رابطه با سامانه‌های فروشگاهی و مودیان هیچ مشکلی نداریم و همکاران ما مبادلات خود را در آن سامانه انجام می‌دهند. ما مالیات‌های میلیاردی هم پرداخت می‌کنیم، حداقل مالیاتی پرداختی ما ۱۵میلیون تومان است و در سال ۱۴۰۰ از لحاظ پرداخت مالیات جزو ششمین صنوف‌ها بوده‌ایم پس نسبت به پرداخت مالیات هیچ مشکلی نیست. سامانه جامع تجارت در رابطه با قاچاق کالا و ارز است که طبق اعلام ارگان‌ها و مسئولین ذیربط در صنعت طلا قاچاق طلا صورت می‌گیرد.
متاسفانه صنف ما نسبت به آینده مالیاتی خود ناراحت‌اند و اعتمادسازی بین مردم و صنوف کشور با مسئولین و دولتی‌ها نبوده است و یک سری قوانین بر حوزه کلیه صنوف مخصوصا صنعت طلا در مجلس به صورت غیرکارشناسی و بدون حضور اتحادیه‌ها تصمیم گیری می‌شود و بعد هم به صورت عجولانه بدون فراهم‌سازی بسترها تصویب می‌کنند.
سوال: اتحادیه چه اقدامی انجام داده است تا دیدگاه کارشناسی خود را به نمایندگان منتقل کند؟
از دوسال گذشته حدود ۵۰نامه فقط به ارگان‌های ذیربط ارسال کرده و شرایط چرخه تولید تا توزیع صنف را توضیح داده‌ایم که قول همکاری و تغییر رویکرد داده شده و راهکارهایی را گفته‌اند، اما دوباره رها می‌شود حتی با اصلاحاتی هم که در سامانه جامع تجارت در اردیبهشت‌ماه رخ داد باز هم طبق آمارها فقط ۵درصد از صنوف در این سامانه ثبت نام کرده‌اند.
سوال: آقای بذرافشان علت این موضوع چیست؟
چنین سامانه‌ای به هیچ وجه به صنعت ما نمی‌خورد چرا که از چرخه تولید تا توزیع ما یک فرایند خاص است؛ در یک قسمتی طلا می‌رود و یک جا وسط می‌آید ، یک سری تولید و یک سری دیگر به صورت امانت در چرخش است. این موارد چطور باید ثبت شود؟ یک زمان ثبت آنی بود حالا گفته‌اند ثبت روزانه که باز این هم درست نیست. کل صنف طلا می‌گویند فقط کسانی که صادرات و واردات دارند و کسانی که از تولید شمش تا معادن دارند تا زمانی که فرایند تولید صورت می‌گیرد باید ثبت کنند، اما همکاران ما به دلایل مختلف می‌گویند وارد این سامانه نمی‌شوند. برخی واحدهای ما فقط ۳ تا ۵ متر است و اصلا جایی برای این فضا ندارند و فضاهای این سامانه‌ها هر روز در حال افزایش است. مثلا طی هفته گذشته یک سندباکس قرار دادند بدون آنکه با اتحادیه‌ها مشورت کنند.
سوال: آسیب‌های خرید و فروش طلا به صورت مجازی چیست؟
چند سال پیش به کسب و کارهای مجازی در رابطه با صنف ما هم جواز می‌دادند وقتی که ما ورود کردیم و پس از جلسات تخصصی جلو این موضوع گرفته شد، اما مجدد در حال حاضر حدود ۶ ماه است ارائه جواز آغاز شده است. اول اینکه این یک ضعف است که سامانه نوین اصناف را گذاشتند. البته برای راحتی مردم این روند خوبی است که در کمترین زمان و به صورت مجازی بتوانند جواز خود را دریافت کنند، اما روی صنف‌های تخصصی همانند ما خیر! ما یکشنبه‌ها کمیسیون رسیدگی به شکایات برگزار می‌کنیم بیشترین مراجعات کسانی هستند که اقدام به خرید طلا به صورت مجازی کردند و وقتی به اتحادیه مراجعه می‌کنند هیچ گونه هویت زنده‌ای از آن‌ها نداریم؛ این چه فضایی است که به وجود آمده؟ چرا اتحادیه‌ها و اصناف را به عنوان یک بازوی اقتصادی درگیر نمی‌کنند؟ اگر در آینده زیرساختی برای این روند فراهم نشود قطعا دچار آسیب‌های بزرگ‌تری خواهیم شد. هم اکنون طلاهای آب شده‌ایی داریم که کدهای جعلی دارند یا سکه‌های غیر بانکی حداقل در سطح کشور ۲۰ درصد خرید و فروش می‌شود و مردم با عدم اطلاع کافی اقدام به خرید می‌کنند و هنوز شرایط امنیتی آن مشخص نشده است.
سوال: به نظر شما بزرگ‌ترین آسیب خرید و فروش طلا به صورت مجازی، از بین رفتن اعتماد مردم به صنف شما نیست؟
قطعا همینطور است. یکی از صحبت‌های ما به مسئولین این بود که اگر خواستید جواز کسب و کار فعالیت در فضای مجازی ارائه دهید فقط کسانی شامل این موضوع شوند که ابتدا از اتحادیه تهران جواز تاییدیه را دریافت کرده باشند، وقتی همکاران توسط ما گزینش می‌شود آن فیلترهای تخصصی و فنی را می‌گیریم. ما یک دانشگاه علمی-کاربردی داریم که از سال ۱۳۹۰ مشغول به فعالیت است و برای همکارانی که در حوزه سکه یا مدیریتی ضعف دارند کلاس‌های آموزشی ۳۰ساعته قرار می‌دهیم. با افتخار می‌توانیم بگوییم طی این ۱۴ سال ۴۳۰نفر فارغ‌التحصیل شدند که ۹۰درصد این افراد وارد حوزه کار در بازار طلا شدند. در صنعت ما ظرفیت بسیار زیادی وجود دارد، بخش صادارت در این حوزه ارتقای بسیاری پیدا کرده، هم اکنون تولیداتی داریم که با کشورهای اروپایی رقابت دارد، اما از این ظرفیت استفاده نمی‌شود، گوهرسنگ‌های قیمتی و معادنی در خراسان جنوبی داریم چرا از این ظرفیت استفاده نمی‌شود و استخراجی صورت نمی‌گیرد؟ این صنعت بالای ۷هزار سال قدمت دارد.
سوال: اتحادیه در معرفی این ظرفیت‌ها چقدر توانسته به دولت آگاهی دهد و اطلاع‌رسانی کند؟
دولت از این ظرفیت بی‌اطلاع نیست، چرا که جلسات متعددی با وزارت صمت و اتاق اصناف داشته‌ایم و حتی از دانشگاه ما بازدید کردند و از نزدیک شاهد ظرفیت ها بودند، اما به بهانه‌های مختلف همچون تغییر وزیر یا تغییر دولت موضوع را به تعویق می‌اندازند، یعنی نگاه تخصصی نیست. رهبر معظم انقلاب فرمودند سال جهش تولید با مشارکت مردم یک بخشی از مردم اصناف هستند، اصنافی که بازوهای اقتصادی کشور هستند. به اعتقاد بنده چراهایی است که همیشه بی پاسخ مانده و هر مسئولی جا خالی داده است. از نمایندگان خانه ملت و دولت جدید تقاضا داریم که به اصناف نگاه بیشتر و از ظرفیت‌ها استفاده شود.
سوال: پیشنهادات صنف طلافروشان به دولت جدید چیست؟
حوزه صنعت طلا در تمام دنیا در رابطه با اقتصاد داخلی کشورها نقش محوری دارد به طوری که در بخش صادرات حرف برای گفتن داریم. همکاران ما تولیداتی دارند که با کار ایتالیا رقابت می کند چرا از این ظرفیت استفاده نمی‌شود ظرفیتی که می‌تواند بخش مهم اقتصادی کشور را تامین کند، خروجی این موضوع ارزآوری و اشتغال است. ترکیه ۷۰۰ تن صادرات طلا در دوسال داشته است. این درحالیست که ما در سال گذشته ۸۷۵ کیلو صادات داشته ایم و حداقل می‌توانستیم در دوسال ۲۰۰تن صادرات داشته باشیم. باید نگاه دولتی‌ها و مسئولین به صنف ما تغییر کند چرا که در این حوزه ظرفیت بسیار است. باتوجه به اینکه شعارهای دکتر پزشکیان متفاوت بود امیدوار هستیم در اجرا هم این تغییرات رخ دهد.
سوال: پیش بینی شما از وضعیت طلا در آینده چیست؟
یک بخش از پیش‌بینی طلا مربوط به بازارهای جهانی، بخشی دیگر مربوط به داخل کشور، بخش دیگر خبرهای سیاسی- اقتصادی و یک بخش دیگر هم مربوط به عرضه و تقاضا است. هم‌اکنون مدتی است تقاضا کم شده است چرا که طلا جزو سبدهای آخر خانواده‌ها است اما به دلیل شرایط اقتصادی این تقاضا کم شده و بازار خیلی التهاب نداشته است. تحلیل بر این است که از ابتدای سال میلادی تا پایان آن انس جهانی به سه هزار دلار افزایش پیدا می‌کند که اگر این اتفاق رخ دهد به تبع بازارهای داخلی تمام کشورها تحت تاثیر قرار می گیرد. به اعتقاد بنده دیگر کاهش قیمتی هم صورت نمی‌گیرد چون قیمت‌ها ثبات نسبی خود را طی کرده‌اند.