وصیت و داشتن وصیت نامه قبل از فوت، امری پسندیده در اسلام است که به آن نیز تاکید زیادی شده است.
قانون گذار در قوانین حقوقی نهادهای مختلفی را برای انتقال یا منافع آن به دریگری در نظر گرفته است.
وصیت نامه چیست؟
وصیت و داشتن وصیت نامه قبل از فوت، امری پسندیده در اسلام است که به آن نیز تاکید زیادی شده است.
با وصیت‌نامه می‌توان تکلیف اموال و اشخاصی که نیاز به توجه و مراقبت دارند را برای بعد از مرگ، مشخص کرد. همچنین از ایجاد اختلاف و کدورت‌هایی که معمولا برای تقسیم ارث پیش می‌آید، جلوگیری می‌شود.
وصیت، یعنی فردی ملک خود یا منافعش را پس از مرگ به یک یا چند نفر واگذار یا تسلیم میکند. وصیت‌نامه، به عنوان یک سند حقوقی، ابزاری است که هر شخص میتواند آن را تهیه کرده و دستورالعمل‌ها و تعلیمات مربوط به امور پس از مرگ خود را مشخص کند.
همچنین هر فردی میتواند تنها برای یک سوم دارایی‌های خود تصمیم بگیرد و مابقی آن، اجرا نمی‌شود. همچنین می‌توان با استناد به شرایطی که در قانون آمده، وصیت را باطل کرد و به آن عمل نکرد.
اهمیت داشتن وصیت نامه
داشتن یک وصیت‌نامه اهمیت بسیاری دارد، مانند:
تقسیم اموال
تعیین مسئولیت‌ها و وظایف
مراقبت از عزیزان
صدور اراده
حفاظت از دارایی‌ها
وصیت به دین
اجتناب از اختلافات
صلح عمری چیست؟
نوعی قرارداد است که بر اساس آن، مالک یک ملک، مالکیت تمام ملک خود را از طریق قراردادی که صلح نام دارد و همچنین با داشتن مدارک لازم این قرارداد، به شخص دیگری منتقل می کند. البته شرط این نوع قرارداد این است که مالک اولی یا مصالح، تا زمان حیات خود، مالک ملک است و پس از فوتش، متصالح یا مالک دوم، مالکیت تمام ملک را دارد.
شرایط صلح عمری چیست ؟
•طرفین قرارداد صلح عاقل، بالغ و رشید باشند.
•مفاد و محتوای صلح نامه مخالف قانون نباشد.
•مفاد و محتوای صلح نامه با نظم عمومی و اخلاق حسنه در تعارض نباشد.
•در صلح نامه هویت مصالح، متصالح، مال الصلح و مورد صلح واضح و مشخص باشند.
•تعهدات طرفین قرارداد صلح، بدون ابهام باشد.
•مشروعیت صلح در هر عقدی باید در جهت مشروع و قانونی باشد و اگر در جهت غیر قانونی و نامشروع قرار بگیرد، معامله باطل به حساب می‌آید. یعنی هدف و نیت و انگیزه از این معامله به صورت نامشروع نباشد.
تفاوت های صلح عمری و وصیت نامه
با وجود شباهت هایی که ممکن است در نگاه اول بین وصیت نامه و صلح عمری پیش بیاید اما این دو دارای تفاوت های اساسی با یکدیگر هستند:
•زمان اجرای اثر حقوقی: وصیت نامه سندی است که پس از فوت وصیت کننده اجرا می شود و قبل از آن هیچ اثر قانونی ندارد ولی صلح عمری، سندی است که از زمان ثبت آن وجهه قانونی دارد و مصالح مالکیت مال را به متصالح منتقل میکند همچنین مصالح تا پایان عمر فقط از منافع مال بهره مند می شود.
•نوع انتقال مالکیت : در وصیت نامه انتقال مال به صورت معلق است و تا زمان فوت وصیت کننده اختیار اموال خود را دارد و میتواند هر گونه دخل و تصرف و یا تغییر در وصیت خود را انجام دهد اما در صلح عملی، مالکیت بلافاصله به متصالح منتقل شده و تنها حق استفاده از مال به صورت موقت برای مصالح وجود دارد.
•قابلیت تغییر یا فسخ : در وصیت نامه تا زمان فوت، شخص حق تغییر یا فسخ دارد ولی در صلح عملی اصولا غیر قابل فسخ است.
•مالیات و هزینه های قانونی : در انتقال اموال از طریق صلح عمری، مالیات بر اموال بسیار پایین است به طوری که در برخی کشورها از این طریق برای کاهش مالیات استفاده می کنند.
•اطمینان بخشی : در صلح عمری، مصالح می تواند اطمینان حاصل کند که اموالش به درستی و مطابق خواست خود به وراث انتقال یافته است.
همچنین از بروز اختلافات میان وراث جلوگیری می کند.