روز گذشته اپل از ایمنتر شدن آیفونها در برابر سرقت خبر داد و ویژگی جدید قفل فعالسازی برای قطعات آیفون را بهطور رسمی معرفی کرد. این خبر سر و صدای زیادی در میان علاقمندان به تکنولوژی به پا کرد و نشانگر برنامهریزی اپل برای جلوگیری از سرقت گسترده آیفونها و استفاده از قطعات دزدی توسط افراد مختلف است. اما برنامههای اپل برای ضد سرقت کردن آیفون هایش فراتر از این بوده و طرحهای دیگر را نیز در بر گرفته است.
کدام قابلیتها آیفون را به یک گوشی ضد سرقت تبدیل میکنند؟
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به مهمترین ابزارهای امنیتی آیفونهای اپل که این دستگاهها را در برابر سرقت مقاومتر میکنند. این قابلیتها البته بعضا بهصورت جداگانه مدتهاست در دست توسعه قرار دارند؛ اما ترکیب آنها با یکدیگر در iOS 18 تکمیل میشود.
Find My
نخستین ابزار واقعی ضد سرقت در آیفونهای اپل Find My بود که در زمان رونمایی بسیار کاربردی به نظر میرسد. به کمک این ابزار، در صورت به سرقت رفتن گوشی موبایل خود حتی اگر به یک دستگاه دیگر اپل یا حتی اینترنت هم دسترسی نداشتید میتوانستید گوشیتان را ردیابی کنید.
البته نسخه اولیه Find My با خاموش کردن آیفون از دسترس خارج میشد. با این وجود اپل در سال 2021 و با انتشار iOS 15 این ایراد را برطرف کرد. در این نسخه اپل حتی در صورت خاموش شدن آیفون نیز فرستندههای بسیار کممصرف این گوشی را روشن نگه میداشت تا امکان ردیابی سیگنالهای ارسالشده از سوی آن برای کاربران فراهم باشد. به این ترتیب حتی در صورت اتمام باتری آیفون گمشده نیز امکان ردیابی آن وجود خواهد داشت.
اپل ادعا کرده که ارسال سیگنالهای بلوتوثی حتی با ریست فکتوری کردن آیفون نیز همچنان ادامه خواهد داشت. قابلیت Find My در آیفون 11 به بعد حضور داشته و نقش مهمی در ضد سرقت کردن این گوشیها ایفا نموده است.
قفل فعالسازی
علیرغم آن که Find My زندگی را برای دزدان آیفون بسیار سختتر نمود، این Activation Lock بود که آیفونهای دزدیدهشده را عملا بلااستفاده کرد.
به واسطه این قابلیت که در سال ۲۰۱۳ معرفی شد، حتی اگر تمامی دادههای آیفون بهطور کامل پاک شود نیز دستگاه برای فعالشدن مجدد نیازمند اپل آیدی و رمز عبور کاربر اصلی خواهد بود. به این ترتیب سارقان دیگر قادر به دزدیدن آیفون، ریست کردن و فروش مجدد آن در بازار نخواهند بود.
بنابراین به کمک قابلیت قفل فعالسازی تنها استفادهای که آیفونهای دزدی برای سارقان داشتند، قطعات مختلف آن بودند. اپل اما چندی پیش این مشکل را نیز برطرف کرد.
قفل فعالسازی برای اجزای آیفون
با گسترش قابلیت Activation Lock برای قطعات مختلف آیفون اپل در صدد برطرف کردن مشکل دزدیده شدن قطعات آیفون برآمد. این قابلیت که بهتازگی بهطور رسمی رونمایی شده و از طریق آی او اس 18 به آیفونها خواهد آمد، هریک از قطعات کلیدی آیفون مانند باتری، دوربین یا صفحه نمایش را بر اساس سریال نامبر هریک به اپل آیدی صاحب آیفون لینک خواهد کرد. به این ترتیب در صورتی که کسی از یک آیفون با قطعات دزدی استفاده کند قادر به کالیبره کردن اجزای مختلف آن نبوده و کاربریاش مختل خواهد شد.
این اقدام ارزشمند اپل البته بهطور کامل آیفون ها را ضد سرقت نخواهد کرد؛ زیرا اولا تمامی اجزای آیفون را در بر نگرفته و ثانیا قطعات دزدی را بهطور کامل از کار نمیاندازد و صرفا با نمایش اعلانهایی مبنی بر کالیبره نبودن دستگاه کاربران را اذیت خواهد کرد. با این وجود احتمالا هزینه تمامشده استفاده از قطعات دزدی در آیفون بهحدی پایینتر از هزینه تعمیرات واقعی خواهد بود که همچنان بسیاری افراد را از استفاده از قطعات دزدی باز نخواهد داشت.
در عین حال همین اقدام میتواند تاثیر فراوانی در ارتقای امنیت آیفونها و جلوگیری سرقت آنها داشته باشد.
هزینه بالاتر تعمیرات؛ بهایی که باید برای ضد سرقت شدن آیفون پرداخت کرد
طبیعتا مهمترین نتیجه این اقدامات اپل در کنار کاهش احتمال سرقت آیفون، گرانتر شدن هزینه تعمیرات خواهد بود؛ زیرا با فعال بودن قفل فعالسازی برای اجزای آیفون استفاده از باتری، نمایشگر یا دیگر اجزایی که بهطور قانونی از آیفونهای خراب برداشته شدهاند نیز سختتر خواهد شد.
برای مثال اگر قصد خرید یک آیفون دست دوم را داشته باشید که برخی اجزای آن تعویض شدهاند، علاوه بر اپل آیدی، برای عملکرد صحیح دستگاه همچنین نیازمند وارد کردن اپل آیدی صاحب قبلی دستگاه نیز خواهید بود. این مساله میتواند تمایل کاربران به خرید آیفون را کاهش دهد.
از سوی دیگر فروشگاههای بزرگ گوشیهای موبایل که سیاستهای مختلف تعویض گوشیهای قدیمی با مدلهای جدید را اجرا میکنند بیشترین ضرر را از این اقدام اپل خواهند برد. این افراد معمولا در بازههای خاص از سال (عموما زمان عرضه آیفونهای جدید) با حجم زیادی از تقاضا برای فروش مدلهای قدیمیتر و خرید جدیدترین مدل آیفون روبرو هستند. در این شرایط فروشگاهها باید با دریافت اپل آیدی صاحبان دستگاههای کارکرده، قفل فعالسازی هریک را بهطور جداگانه غیرفعال کنند تا امکان استفاده از خود گوشی یا اجزای آن فراهم شود.
اپل البته برای این مشکل نیز راهکاری ارائه کرده است. قابلیت حذف قفل فعالسازی دستگاههای اپل هماکنون در اختیار کاربران مک قرار دارد. این افراد میتوانند در صورت تصمیم برای فروش دستگاه خود در گام نهایی پاک کردن کامل اطلاعات، قفل فعالسازی را نیز غیرفعال کنند تا خریداری بعدی نیاز به وارد کردن آنها حین راهاندازی نداشته باشد.
در صورتی که چنین قابلیتی برای Activation Lock اجزای آیفون نیز ارائه شود، مشکلات ناشی از این مساله تا حد زیادی برطرف خواهد شد.
در این صورت اپل قادر خواهد بود آیفون های ارزشمند خود را تا حد زیادی ضد سرقت کند و ایمنی بیشتری برای کاربرانش رقم بزند. این مساله تا کنون در میان گوشیسازان اندرویدی چندان مورد توجه قرار نگرفته است.