واکنش آمریکا به هوش مصنوعی چینی: فیلترینگ!

هوش مصنوعی چینی دیپ سیک که به‌رایگان و با هزینه پایین خدمات مناسبی به کاربران عرضه می کند، سرمایه‌گذاری چند ده میلیاردی ده‌ها غول فناوری در آمریکا را به چالش کشیده و حالا دولت آمریکا در اولین گام به شکلی شتاب‌زده تنها دسترسی به آن را در نهادهای دولتی ممنوع می‌کند.

ناسا، کنگره، ارتش آمریکا و وزارت دفاع، برخی نهادهای دولتی در ایالات مختلف به بهانه نگرانی از حفظ امنیت ملی ایالات متحده جلوی دسترسی کارمندان و نظامیان را به دیپ‌سیک گرفته‌اند. آنها همچنین استدلال می‌کنند که حریم شخصی مردم آمریکا در صورت استفاده از دیپ‌سیک در معرض خطر قرار می‌گیرد.

اما این نگرانی‌ها در زمان استفاده گسترده و افسارگسیخته مدل‌های هوش مصنوعی شرکت‌های فناوری آمریکایی از داده‌های شخصی مردم و دیگر اطلاعات تخصصی دیگر مطرح نمی‌شدند و اعتراض مالکان انواع آثار ادبی و هنری و علمی به نقض حقوق مالکیت معنوی و عدم رعایت کپی‌رایت برای تغذیه مدل‌های هوش مصنوعی اصولاً شنیده نمی‌شد.

این استانداردهای دوگانه موجب شده تا صداقت آمریکا در مورد نگرانی از نقض حریم شخصی کاربران آمریکایی دیپ‌سیک پذیرفته نشود. در واقع آمریکا نگران افزایش محبوبیت دیپ‌سیک در خاک این کشور و تضعیف تدریجی مدل‌های هوش مصنوعی امریکایی و عقب افتادن از رقیب شرقی خود در این رقابت مهم و سرنوشت‌ساز است.

تجربه تیک‌تاک چینی و رشد سریع استفاده از آن در میان نوجوانان و جوانان آمریکایی که باعث شد دولت بایدن قانون انتقال مالکیت آن از بایت‌دنس به شرکت یا فردی آمریکایی را به تصویب برساند، باز هم در حال تکرارشدن است.

آمریکا در این زمینه هم نگرانی از حفظ امنیت ملی و نقض حریم شخصی اتباع خود را مطرح کرد. ولی سابقه عملکرد غول‌های فناوری در آمریکا که حدود یک دهه قبل توسط ادوارد اسنودن پیمانکار آژانس امنیت ملی آمریکا افشا شد نشان می‌دهد آنها اهمیتی به امنیت و حریم شخصی کاربران خود نمی‌دهند و داده‌های شخصی میلیون‌ها آمریکایی کاربر اینترنت و خدمات تلفن همراه با چند کلیک به سازمان‌های اطلاعاتی و جاسوسی آمریکا تقدیم می‌شود.

در این میان سؤال اصلی آن است که آیا برخوردهای منفعلانه و غیر خلاقانه با ابتکار عمل‌های متنوع چین در عرصه فناوری باعث جلوگیری از نزول آمریکا در برابر چین در حوزه هوش مصنوعی خواهد شد یا خیر.

کایلا بلومکوئیست، پژوهشگر مؤسسه اینترنت دانشگاه آکسفورد معتقد است ازآنجا که دیپ‌سیک با هزینه پایین عرضه شده و به‌رایگان در دسترس کاربران است، راهبردهای کلان و پرهزینه شرکت‌های فناوری غربی را به چالش کشیده است.

تولید دیپ‌سیک تنها شش میلیون دلار هزینه داشته که در مقایسه با هزینه تولید سه میلیارددلاری چت‌جی‌پی‌تی بسیار ناچیز است. آمازون، مایکروسافت، گوگل و متا هر یک قصد داشتند امسال بین سی تا شصت میلیارد دلار در حوزه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کنند، اما سقوط آزاد بازار سهام آمریکا پس از عرضه دیپ‌سیک چشم‌انداز این سرمایه‌گذاری را تیره‌وتار کرده است. زیرا مشخص نیست چنین سرمایه‌گذاری باتوجه‌به راهبرد تازه چین قابل‌برگشت باشد.

پیش‌ازاین دولت ترامپ هم از سرمایه‌گذاری پانصد میلیارددلاری در حوزه هوش مصنوعی خبر داده بود. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا اظهار امیدواری کرده که عرضه دیپ‌سیک باعث افزایش خلاقیت شرکت‌های فناوری در آمریکا شود و موجب هشیاری بیشتر آنها شود.

تلاش آمریکا برای تقلید از دیپ‌سیک و احتمال تغییر سیاست‌ها

در کنار بلوکه کردن دیپ‌سیک در آمریکا، تلاش‌هایی برای تقلید از آن هم آغاز شده است. هند اولین کشوری است که تلاش خود را در این زمینه شروع کرده و امیدوار است ظرف شش ماه آینده مدل هوش مصنوعی ارزان‌قیمت خود را عرضه کند. به گزارش دیلی کال، محققان دانشگاه برکلی هم با صرف سی دلار هزینه موفق به تقلید از قابلیت‌های اصلی مدل هوش مصنوعی دیپ‌سیک شده‌اند.

در قالب این پروژه که تاینی‌زیرو نام گرفته، ثابت شده که طراحی مدل‌های استدلالی هوش مصنوعی با هزینه کم ممکن است. اما بهینه‌سازی این مدل‌ها نیازمند صرف زمان و برنامه‌ریزی دقیق است و به‌سرعت صورت نمی‌گیرد.

برخی تحلیل‌گران نیز بر این باور هستند که توانایی دیپ‌سیک برای آموزش مدل اختصاصی خود بدون دسترسی به بهترین تراشه‌های آمریکایی ساخت انویدیا به علت تحریم نشان می‌دهد که کنترل‌های صادراتی ایالات متحده ناکارآمد بوده و نتیجه آن حتی معکوس از کار درآمده است.

بسیاری ضربه دیپ‌سیک را یک «لحظه اسپوتنیک» برای هوش مصنوعی توصیف کرده‌اند که یادآور عقب‌ماندگی اولیه آمریکا در زمینه ارسال فضاپیما به ماه از شوروی است. از نظر برخی تحلیل‌گران، این رویداد زنگ هشداری است که باید در مورد توان رقابت‌پذیری ایالات متحده شک و تردید ایجاد کند و سرمایه‌گذاری مجدد را برای تضمین رهبری آمریکا موجب شود. البته هنوز مشخص نیست سیاست‌گذاری آمریکا برای مقابله با این تحول، چگونه صورت می گیرد.

سباستین البام کارشناس فناوری در گفتگو با سایت شورای روابط خارجی امریکا در این مورد گفت: برخی از دستاوردهای چشمگیر دیپ‌سیک، احتمالاً ناشی از منابع محدود در دسترس مهندسان چینی بود که به قوی‌ترین سخت‌افزارهای ساخت انویدیا برای آموزش مدل هوش مصنوعی خود دسترسی نداشتند. این محدودیت باعث شد تا آنها یک سری بهینه‌سازی های هوشمندانه در معماری مدل، رویه‌های آموزشی و مدیریت سخت‌افزار خود ایجاد کنند.

کت دافی، محقق حوزه سیاست‌گذاری دیجیتال و فضای مجازی نیز چنین استدلال کرد که این روش‌های نوآورانه نقطه‌ضعف رویکرد ایالات متحده در حوزه هوش مصنوعی را نشان می‌دهند. در محیط نوآوری آمریکا تمرکز بر توسعه هوش عمومی مصنوعی و ساخت مدل‌های بزرگ‌تر است که با نیازهای اکثر کشورهای جهان همسو نیست. دیگر کشورها به استفاده از هوش مصنوعی کاربردی در سریع‌ترین زمان برای رفع نیازهای خود علاقه دارند و تراشه‌های موجود و مدل‌های منبع‌باز می‌توانند این نیاز را برطرف کنند.

وی افزود: هرچه ایالات متحده بیشتر به توسعه‌دهندگان چینی فشار بیاورد تا در یک محیط بسیار محدود مدل‌های هوش مصنوعی خود را بسازند، بیشتر خود را در معرض خطر تبدیل‌کردن چین به رهبر جهانی توسعه مدل‌های مقرون‌به‌صرفه و کم‌مصرف هوش مصنوعی قرار می‌دهد. این مدل‌ها برای بسیاری از دولت‌ها و کارآفرینان بسیار جذاب‌تر از مدل‌های پرمصرف، گران و عظیم آمریکایی هستند که در ایالات متحده اولویت دارند.

درعین‌حال تلاش شرکت‌های فناوری آمریکایی برای مقابله با چینی‌ها از طریق سیاست انسداد با تردیدهای جدی و متنوعی مواجه شده است.

به گزارش رویترز، جاناتان راس، مدیر اجرایی موسسه گروک، یک شرکت محاسباتی هوش مصنوعی که مدل‌های هوش مصنوعی را در فضای ابری خود میزبانی می‌کند، تمام آدرس‌های آی پی چینی را مسدود کرده تا مدل‌های هوش مصنوعی آنها توسعه نیابند. ولی خود وی اعتراف می‌کند که این کافی نیست، زیرا مردم می‌توانند راه‌هایی برای دورزدن این مسدودیت پیدا کنند. ما ایده‌هایی داریم که به ما امکان می‌دهد از این کار جلوگیری کنیم. ولی این یک بازی موش و گربه خواهد بود... من نمی‌دانم راه‌حل نهایی چیست. اگر کسی به نتیجه رسید، به ما اطلاع دهد، و ما آن را اجرا خواهیم کرد.