تکرار تاریخ در بازار طلا؟

در مقطعی از سال 2008 افت بهای اونس به زیر مرز 1000 دلار، طلا را ظرف چند ماه به سطح 700 دلاری رساند. اکنون با ثبت قیمت‌هایی زیر مرز روانی، پرسش مهم این است که آیا با توجه به روند کاهشی طلا در هفته گذشته باید در انتظار تکرار روند سال 2008 و سقوط بیشتر قیمت فلز زرد باشیم؟

سقوط بهای طلا در ماه سپتامبر و افت قیمت اونس به زیر مرز 1200 دلار در هفته گذشته، ممکن است به تکرار تاریخ منجر شود. در سال 2008 افت قیمت اونس فلز زرد به زیر مرز 1000 دلار باعث شد که طلا وارد روندی کاهشی شود و ظرف چند ماه به سطح 700 دلاری سقوط کند.
پس از آن این فلز گرانبها در نتیجه بحران مالی جهانی مرز 1900 دلار را هم رد کرد تا بعد با احیای اقتصاد آمریکا اندک اندک آرام بگیرد و در سال 2014 بیشتر پیرامون مرز 1300 دلار نوسان کند. اکنون آیا با توجه به روند طلا در هفته گذشته باید در انتظار تکرار روند سال 2008 باشیم؟
فلز زرد در هفته گذشته نه تنها در برابر عوامل اندک افزایشی مقاومت کرد، بلکه از مرز روانی 1200 دلار هم پایین تر آمد تا اهمیت معاملات در هفته جاری بیشتر شود. بهای طلا که دو هفته پیش در برابر اثر افزایشی حملات آمریکا و همپیمانانش به مواضع داعش در سوریه و عراق مقاومتی نسبی کرده بود، هفته گذشته نیز در برابر تظاهرات دموکراسی خواهان هنگ‌کنگ و همچنین احتمال ضعیف گسترش ویروس ابولا در ایالات‌متحده مقاومت کرد. این مقاومت با توجه به اخبار رسیده از اقتصاد ایالات‌متحده به هیچ روی عجیب نبود، اما افت طلا به دلیل احیای بزرگ‌ترین اقتصاد جهان هفته گذشته وارد مرحله جدیدی شد. پس از تاثیر عبور آمریکا از رکود، مرز روانی 1300 دلاری طلا شکسته شد و طلا هفته به هفته سطوح پایین و پایین تری را تجربه کرد تا مرز روانی جدید مرز 1200 دلاری باشد، اما این مرز هم هفته گذشته در هم شکست تا هر اونس این فلز گرانبها که هفته را با قیمت 1219 دلار آغاز کرده بود، در پایان هفته به بهای 1190 دلار برسد و یک سطح قیمتی بی‌سابقه از دسامبر 2013 را تجربه کند.


فشار دلار قوی
در هفته‌ای که گذشت هم مانند هفته‌های گذشته تقویت دلار مهم‌ترین دلیل افت طلا بود که در طول و به خصوص پایان هفته از دیگر داده‌های مربوط به اقتصاد ایالات‌متحده نیز تاثیر پذیرفت. اثر دلار قوی از نخستین روز کاری هفته قابل مشاهده بود. قیمت نهایی اونس در این روز 1215 دلار بود. اونس که در این روز پایین‌ترین سطح خود در 9 ماه پیش از آن را حفظ کرده بود در این روز شاهد پوشش کوتاه‌مدت از سوی معامله‌گران بود اما دلار مهم‌ترین عامل بازار ماند. قیمت نهایی روز سه‌شنبه 1208 دلار بود تا بهای اونس باز هم پایین‌ترین سطح در 9 ماه پیش از آن را تجربه کند. این افت عمدتا ناشی از عوامل خارجی بود. تداوم تقویت شاخص دلار و همچنین ادامه کاهش بهای نفت خام مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر بازار طلا در این روز بودند. سه‌شنبه پایان ماه سپتامبر، ماه سقوط طلا و ماه پایانی سه ماه سوم سال میلادی نیز بود تا رقم 1208 دلار اهمیت بیشتری پیدا کند. دلار در این روز نیز قوی ماند، اما سه‌شنبه در کنار دلار تاثیر یک عامل قدیمی دیگر نیز بیشتر قابل رویت بود. افت شدید بهای نفت خام در این روز به همراهی طلا با طلای سیاه انجامید. برخی از کارشناسان حوزه انرژی بهای نفت در روز سه‌شنبه را قیمت کف دانستند، که رشد نسبی بهای نفت در روز چهارشنبه تایید گفته‌های آنان بود.
اونس طلا چهارشنبه با 5 دلار افزایش به قیمت 1213 دلار رسید که مهم‌ترین دلیل این رشد «پوشش کوتاه‌مدت» محدود از سوی معامله‌گران و تعدیل جزئی تحلیل‌های فنی بود که باعث شد طلا اندکی از پایین‌ترین سطح قیمتی در 9 ماه پیش از آن فاصله بگیرد. با این حال شاخص قوی دلار و روند کاهشی کالاهای اساسی مانند نفت همچنان فشار خود را بر بهای طلا حفظ کردند تا رشد طلا محدود بماند. یکی دیگر از دلایل محدودیت رشد چهارشنبه انتظار برای اعلام آمار اشتغال‌زایی ایالات‌متحده در روز جمعه بود. روز چهارشنبه آمار مختلفی از اقتصاد آمریکا منتشر شد که دارای داده‌های مثبت و منفی بودند، اما در کل دارای داده‌هایی بودند که اثری منفی بر بازارهای سهام گذاشت. به این ترتیب افت شاخص‌های سهام به رشد طلا کمک کرد. برخی کارشناسان به اثر افزایشی پیدا شدن یک فرد مبتلا به ویروس ابولا در آمریکا هم اشاره کرده‌اند. روز چهارشنبه نیز مانند روزهای دوشنبه و سه‌شنبه دلار بالاترین نرخ برابری خود مقابل ین ژاپن در 6 سال و بالاترین نرخ برابری خود مقابل یورو در 22 ماه گذشته را حفظ کرد.
اما روز پنج‌شنبه در انتظار آمار جمعه روز ثبات نسبی و ثبت قیمت 1214 دلاری برای اونس بود. بیشتر بازارهای جهانی طلا در این روز شاهد فضایی آرام بودند. با این همه پنج‌شنبه افت اندک شاخص دلار و همچنین ادامه افت شاخص‌های سهام آمریکا فشار فروش را محدود کرد. ولی همزمان با انتظار برای مهم‌ترین آمار ماه، بازار به نشست بانک مرکزی اروپا نیز چشم داشت. با وجود این، نشست ماهانه این نهاد در این روز نتوانست بازار را تکان دهد. روز جمعه روز سقوط 24 دلاری بود. بازار در این روز تا پیش از انتشار آمار اشتغال‌زایی آمریکا شاهد کاهش بهای اونس طلا بود و بعد از انتشار آمار خوب با فشار بسیار بیشتری روبه‌رو شد. آخرین گزارش وزارت کار ایالات‌متحده نشان داد که در ماه سپتامبر 248 هزار شغل در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان ایجاد شده و نرخ بیکاری به 9/5 درصد رسیده تا اونس بهای 1190 دلاری را به ثبت برساند. این آمار فشار بر طلا را تشدید کرد، اما تنها یکی از ده‌ها داده‌ای است که در هفته‌های گذشته باعث رونق بازارهای سهام و رشد دلار آمریکا شده است.


پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت
احیای اقتصاد آمریکا و تقویت دلار هم اکنون مهم‌ترین عوامل کاهشی بازار فلزات گرانبها شده‌اند تا عوامل افزایشی مانند بحران‌های سیاسی یا ژئوپلیتیک هم توان بالا بردن قیمت‌ها را نداشته باشند. حالا امید طلا باید به تشدید تنش‌های سیاسی یا افزایش معاملات به دلیل سطوح پایین قیمتی باشد. با این همه سقوط طلا در ماه سپتامبر و روزهای نخست ماه اکتبر باعث شده که پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت و حتی بلندمدت کاهشی بمانند. این هفته از 26 کارشناسی که در نظرسنجی کیتکو شرکت کرده‌اند 7 نفر افزایش و 16 نفر کاهش قیمت‌ها را پیش‌بینی کرده‌اند. 3 نفر نیز از مشخص نبودن یا خنثی بودن روند طلا گفته اند.
فرنک لش، دلال ارشد و تحلیلگر بازار آتی در موسسه Futurepath Trading می‌گوید: «رکوردزنی‌های مثبت جدید از سوی دلار باعث رکوردزنی‌های منفی جدید از سوی طلا می‌شود. تعدیل خرید بیش از اندازه دلار و فروش بیش از اندازه طلا رخ خواهد داد، اما گاه این شرایط بیش از آنچه انتظار داریم به طول می‌انجامد.»

آدام کلوپ فنشتاین، استراتژیست ارشد
Archer Financial Services می‌گوید که در شرایط فعلی هیچ دلیلی برای خرید طلا وجود ندارد: «هیچ دلیلی برای شناسایی سود وجود ندارد. هم اکنون من داشتن قارچ را به طلا ترجیح می‌دهم! حداقل قارچ تکثیر می‌شود!» با این حال نظرات مخالفی هم وجود دارد.
کالین چیزینسکی، استراتژیست ارشد بازار در موسسه CMC Markets می‌گوید: «سقوط قیمت اونس به زیر مرز 1200 دلار باعث شده که فروش طلا شدت بگیرد که به نظر من دراین هفته جبران خواهد شد. ادامه کاهش در روز دوشنبه باعث سنجش مرز 1180 دلار خواهد شد، اما من فکر نمی‌کنم که این مرز شکسته شود. اخبار آمریکا در این هفته کمتر است و این می‌تواند به کاهش فشار روی بازار کمک کند.»به این ترتیب آزمون بزرگ طلا، همان مرز 1280 دلار است.
افشین نبوی، رئیس بخش بازرگانی موسسه MKS سوئیس نیز دو هفته پیش بر سرنوشت ساز بودن این مرز تاکید کرده بود. طلا این هفته ممکن است این مرز را بسنجد، اما گذر از آن در هر حال دشوار خواهد بود. طلا برای نخستین بار در سال 2014 به زیر قیمت 1200 دلار رفته و این واقعیت اهمیت هفته جاری را افزون کرده است. آیا طلا که هفته گذشته 29 دلار سقوط کرد این هفته نیز با سقوط بیشتری مواجه خواهد شد؟