برندگان و بازندگان افت قیمت نفت کدام کشورها هستند؟
درحالی که قیمت نفت طی چند ماه گذشته ۳۰ درصد کاهش یافته است هیچ کشوری به اندازه روسیه از افت قیمت ها آسیب نمی بیند و در نقطه مقابل، ژاپن و حوزه یورو بیشتر از سایر مصرف کنندگان، از افت قیمت نفت استقبال میکنند.
به گزارش نورثرن تراست، مجموعه ای پیچیده از عوامل مختلف، موجب کاهش 30 درصدی قیمت نفت شده و آن را در هفته جاری به زیر 80 دلار رسانده است.
در یک سوی بازار، رشد بسیار ضعیف اقتصادی در حوزه یورو و کند شدن میزان رشد تولید چین موجب کاهش تقاضایی جهانی شده است. پیش بینی ها حکایت از افزایش بسیار جزئی مصرف نفت در طی 2 سال آینده دارد.
در قسمت عرضه، افزایش تولید نفت شیل آمریکا در صدر فهرست عوامل افزایش دهنده عرضه قرار دارد. تولید نفت لیبی مجددا افزایش یافته است. غرب، محدودیت ها بر فروش نفت ایران را کاهش داده است و در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات فعلی، روزانه چند صد هزار بشکه نفت دیگر نیز وارد بازار خواهد شد.
افزایش درگیری های فرقه ای در خاورمیانه موجب شده است که کاهش تولید برای اوپک کاری دشوار شود. حکومت ها نیاز دارند برای جلوگیری از بروز ناآرامی های اجتماعی پول بیشتری را در طرح های اجتماعی هزینه کنند و به دلیل پیشروی های داعش، بودجه بیشتری را برای امور دفاعی کنار بگذارند.
عربستان به صورت سنتی مهمترین قدرت داخل اوپک به شمار می رود. این کشور یک سوم کل ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد. هزینه های استخراج نفت در عربستان بسیار پایین است. در گذشته، عربستان دیگر کشورهای عضو اوپک را با افزایش تولید، پایین آوردن قیمت تحت فشار قرار می داد و آنها را وادار می کرد تا به مسیر مورد نظر ریاض برگردند.
عربستان اکنون به ویژه از عملکرد روسیه و ایران به دلیل حمایت از حکومت بشار اسد ناخشنود است و ممکن است از نفت به عنوان سلاحی علیه این کشورها استفاده کند. برخی همچنین معتقدند که احتمالا اوپک می خواهد با ادامه عرضه بالای نفت، آمریکا را از میدان رقابت خارج سازد. اما تحلیلگران صنعت نفت می گویند، بخش عمده تولید کنندگان نفت آمریکا حتی با قیمت 70 تا 80 دلاری نیز سود لازم برای ادامه تولید را به دست خواهند آورد.
اگر قیمت نفت روند کاهشی خود را ادامه بدهد، هیچ کشوری به اندازه روسیه، آسیب نخواهد دید. اقتصاد روسیه که از قبل دچار رکود بوده است، ممکن است در طی دو سال آینده هر سال به میزان یک درصد کوچکتر شود.
اما در سوی دیگر این موازنه، کشورهای وابسته به واردات انرژی قرار دارند که از ارزان شدن نفت خوشحال می شوند. در صدر این فهرست، ژاپن و حوزه یورو قرار دارند، دو بازاری که اقتصادهایشان با مشکل مواجه است و بدون شک کاهش قیمت انرژی موجب کاهش فشار بر آنها خواهد شد.
قیمت نفت به صورت تاریخی همواره منبع آرایش های جدید اقتصادی بوده است. با وجود اینکه الگوهای عرضه و تقاضا در بازار در طی نسل قبلی به شدت تغییر پیدا کرده، اما ظاهرا این قدرت تاثیرگذاری نفت بر اقتصاد جهانی هنوز هم پابرجاست.
موضوعی که تغییر نکرده این است که خاورمیانه یکی از تاثیرگذارترین مناطق جهان در تحولات بازار است. وجود منابع عظیم نفت خام در این منطقه و توجه قدرت های غربی به آن موجب شده است که تحولات این منطقه برای همه جهان از اهمیت خاصی برخوردار باشد.
از همین رو، ملاحظه رویدادهای آینده در این منطقه مهم خواهد بود.