دلهره نرخ‌بهره آمریکا در اقتصاد چین

درحالی که بحث‌های فراوانی درباره تاثیر افزایش نرخ بهره بر اقتصاد آمریکا مطرح‌شده‌است، عده‌ای از کارشناسان درباره تاثیر این اقدام فدرال رزرو بر دومین اقتصاد قدرتمند جهان یعنی چین صحبت می‌کنند.

تقریبا تمامی اقتصاددانان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که فدرال رزرو، امسال بالاخره نرخ بهره را افزایش خواهد داد. اما درحالی که کارشناسان نظرات و صحبتهای فراوانی درباره تاثیر افزایش نرخ بهره بر اقتصاد آمریکا دارند، عده معدودی درباره تاثیر این اقدام فدرال رزرو بر دومین اقتصاد قدرتمند جهان یعنی چین، صحبت می‌کنند.

بسیاری از کشورهای تازه صنعتی شده، نظیر برزیل و مکزیک نیز از افزایش نرخ بهره در آمریکا متحمل زیان خواهند شد اما بنا به دلایل متعدد، اقتصاددانان معتقدند، چین آمادگی این را دارد تا با اقدامات پولی مناسب، دربرابر محدود شدن تامین دلار، دوام بیاورد.

«ویلیام دودلی» رییس فدرال رزرو نیویورک گفت: افزایش نرخ بهره در آمریکا می‌تواند پیامدهای اخلالگرانه‌ای را در سطح جهان داشته‌باشد و سرمایه‌گذاران، مشتاقانه چین را تحت نظر دارند؛ زیرا این کشور پیشرانه‌ مهمی برای رشد اقتصاد جهان است. با‌این‌حال، متخصصان در گفت‌وگو با سی‌ان‌بی‌سی اعلام کردند: چین، اثرات منفی جدی از افزایش نرخ بهره در آمریکا احساس نخواهد کرد.

«فردریک نیومن»، کارشناس اقتصادی بخش آسیای بانک HSBC می‌گوید: افزایش نرخ بهره، قرار نیست سبب تکان دادن شدید اقتصاد در آسیا شود. اگرچه، نخستین افزایش نرخ بهره ممکن است سبب بی‌ثباتی در این منطقه شود، اما این بی‌ثباتی در حدی نیست که منجر به اخلال اقتصادی شود؛ ضمن اینکه بانک مرکزی ژاپن و بانک مرکزی اروپا، هم‌اکنون پیش‌دستی کرده و نسبت به اعمال سیاست‌های جدید پولی اقدام کرده‌اند.

این مساله، بخصوص برای اولین فاز افزایش نرخ بهره مصداق دارد که پیش‌بینی می شود این نرخ 0.25 درصد افزایش یابد. و درحالی که تبعات ناشی از افزایش نرخ بهره ممکن است چین را تحت تاثیر قرار دهد، این تاثیرات احتمالا جزئی خواهد بود.

با این حال، نگرانی‌ها نسبت به چین، دو بخش دارد: برخی از این نگرانند که افزایش نرخ بهره در آمریکا، پکن را از اکوسیستم چینی خالی کند. بدین ترتیب، محدود کردن شرایط در چین، درحالی رخ می‌دهد که رشد اقتصادی در آن، درحال کند شدن است. ولی نیومن معتقد است که چین بخوبی برای سرو سامان دادن به این شرایط آمادگی کافی دارد.

نیومن افزود: تصور ما این است که بانک مرکزی چین، با کاهش نرخ بهره، برای مقابله با اقدامات محدودکننده فدرال رزرو، خود را تجهیز و ایمن کرده‌است. بنابراین، حتی اگر فدرال رزرو، نرخ بهره را افزایش دهد، این کشور بازهم قادر خواهد بود تا شرایط اقتصادی خود را در وضعیت متعادل نگه‌دارد.

در مقابل، اقدام بانک مرکزی چین، مبنی بر کاهش یک درصدی میزان سپرده قانونی بانک‌ها، جدی ترین کاهش در این نرخ از سال 2008 میلادی تاکنون محسوب می‌شود.

نگرانی دیگر درباره پیامدهای افزایش نرخ بهره ازسوی فدرال رزرو بر اقتصاد چین، مساله‌ای است که ازسوی «جفری فرنکل»، اقتصاددان دانشگاه هاروارد و مجله اکونومیست بیان شده‌ و آن این است که افزایش ارزش دلار آمریکا، شرایط بازپرداخت را برای کمپانی‌های چینی، که حجم بالایی از بدهی‌های دلاری دارند، به شدت سخت خواهد کرد.

با این حال، بسیاری از منتقدان می‌گویند: چین از بحران مالی در آسیا درس نگرفته و وقتی نرخ دلار پایین بود، وام‌های دلاری کوتاه مدتی را برای تزریق به فعالیت‌های صنعتی خود دریافت کرده‌است. برخی آمارها حاکی از این است که نزدیک به یک‌چهارم بدهی‌های صنایع چینی به دلار است درحالی که کمتر از 10 درصد مردم چین، درآمد دلاری دارند.

اما، کارشناسان در گفتگو با سی‌ان‌بی‌سی اعلام کردند: این به اصطلاح «نابرابری»، اثر مشابهی را که بر اقتصاد کشوری نظیر برزیل می‌گذارد، بر اقتصاد چین نخواهد گذاشت.

بنابر گزارشی که اخیرا ازسوی موسسه مدیریت مالی «متیوز» در آسیا منتشر شده، انتظار می‌رود که فدرال رزرو، نرخ بهره را در آمریکا به صورت پله‌ای افزایش دهد که این روند بدان معناست که ارزش دلار در آسیا هرگز افزایش نخواهد یافت. درواقع، شواهد تاریخی نشان می‌دهد برخی حقایق متداول راجع به فشارهای رو به پایین ناشی از اقدامات فدرال رزرو روی بازار بورس منطقه‌ای، ارزش اوراق قرضه و ارزش واحدهای پولی، قطعیت ندارند.