واكنش محدود طلا به تحولات سياسي
در هفته ميلادي گذشته پيامدهاي رواني تصميم اخير بانك مركزي اروپا در اجراي برنامه‌هاي حمايتي بيشتر با هدف كمك به اقتصاد منطقه پولي يورو و آغاز جنگ داخلي در عراق همراه با انتشار گزارش‌هايي از اوضاع اقتصادي آمريكا، اروپا و چين نوساناتي را در نرخ برابري ارزها و كالاها از جمله طلا موجب شد.
انتشار گزارش مطلوبی از بازار کار آمریکا که در روز پنجشنبه گذشته موجی از امید را نسبت به روند رشد اقتصادی این کشور به راه انداخت در این هفته نیز به نوعی به عنوان محرک اصلی خوش‌بینی سرمایه‌گذاران، به بازارهای روز دوشنبه رونق خواهد بخشید.
تصمیم اخیر بانک مرکزی اروپا مبنی بر اجرای سیاست‌های انبساطی بیشتر و کمک به بانک‌های اروپایی در اعطای وام‌های کم بهره که راه را برای تزریق پول به اقتصاد و درنتیجه خروج از رکود باز کرده است موجب شد در اولین روز هفته از یک سو شاهد افزایش ریسک‌پذیری و از سوی دیگر افت نرخ برابری یورو به نسبت دلار باشیم.
در این میان بالا رفتن حجم صادرات چین هم در بهبود جو روانی فعلی تاثیر داشت. در بازار طلا نیز گمانه‌زنی‌ها از رشد تورم در آمریکا و اروپا در پی بهبود شرایط، عامل موثری در قوت گرفتن بهای طلا بود که البته رونق بازارهای سهام، افزایش قیمت آن را محدود کرد.
در حالی که به نظر می‌رسید معامله‌گران ترجیح می‌دهند حتی در دوران بی‌خبری نیز نسبت به وضعیت اقتصادی، مثبت‌اندیش باشند انتشار گزارشی از چین مبنی بر افزایش تورم از نگرانی‌های مربوط به بروز رکود در دومین اقتصاد بزرگ دنیا کاست و بر ادامه رشد بازارهای سهام در روز سه‌شنبه تاثیری مضاعف گذاشت.
به علاوه اگرچه گمانه‌زنی‌ها از افزایش زودهنگام نرخ بهره فدرال رزرو بر تقاضا برای دلار افزود، با این حال فعالان بازار طلا به بهانه بهبود اوضاع و تورم ناشی از آن دیگر بار به خرید چنین کالای گرانبهایی روی آوردند که همین مساله بهای اونس را قوت بخشید؛ البته گویی از لحاظ تکنیکالی هم توجیهی برای کار خود داشتند.
اعلام این خبر که بانک جهانی برآورد خود از رشد اقتصادی جهان و حتی آمریکا و چین را کاهش داده است، بازارهای سهام روز چهارشنبه را نزولی کرد. از نظر بانک مذکور سرمای سخت زمستان گذشته، تحولات سیاسی در اوکراین و آشفتگی در بازارهای مالی از عوامل اصلی این افت محسوب می‌شدند و پیش‌بینی برای رشد GDP جهان، آمریکا و چین به ترتیب از 2/3، 8/2 و 7/7 درصد به 8/2، 1/2 و 6/7 درصد تغییر کرده بود.
به علاوه بروز درگیری‌های شدید داخلی در عراق به عنوان دومین صادرکننده بزرگ نفت اوپک و طرح سناریوهای مختلفی که در صورت افزایش قابل توجه بهای نفت خام اثر نامطلوب آن را بر روند بهبود اقتصادی در جهان ارزیابی می‌کرد هم در به چالش کشیدن ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران نقش داشت. به‌طور کلی ریزش بازارهای سهام، کاهش پیش‌بینی بانک جهانی از رشد اقتصادی که می‌تواند تداوم سیاست‌های انبساطی کشورها را در پی داشته باشد همراه با بی‌ثباتی در اوضاع سیاسی عراق تقاضا برای طلا به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر را افزایش داد. در این میان خرید طلای چین تا حدی در حمایت از بهای آن بی‌تاثیر نبود.
تشدید تنش‌ها در عراق و انتشار گزارش‌های ناامیدکننده‌ای از بازار کار و شاخص خرده‌فروشی در آمریکا در روز پنجشنبه موجب شد فعالان بازار ترجیحا محافظه‌کاری را ترجیح دهند و از خرید دارایی‌های پرریسکی همچون سهام و ارز یورو خودداری کنند. البته خبرهای فوق طبق معمول فشار رو به پایینی بر شاخص دلار وارد ساخت زیرا بر این گمانه‌زنی افزود که فدرال رزرو با هدف ممانعت از کند شدن رشد اقتصادی آمریکا دست به اقدامات حمایتی بیشتری خواهد زد.
از سوی دیگر آمار و ارقام منتشر شده از وضعیت اروپا تا حدی رضایتبخش بود و نوید شتاب گرفتن رشد در سه ماهه دوم سال جاری را در منطقه یورو می‌داد. با این حال در نهایت ریزش بازارهای سهام، کاهش شاخص دلار و ادامه درگیری‌ها در عراق با تقویت تقاضا برای طلا بهای آن را به بالاترین سطح خود در دو هفته اخیر رساند.
اگرچه اوضاع عراق همچنان سایه سنگین خود را بر فعالیت سرمایه‌گذاران در روز جمعه انداخته بود و از ریسک‌پذیری می‌کاست، با این حال بازارهای سهام آمریکا متاثر از انتشار گزارش امیدوارکننده‌ای از بخش تکنولوژی مثبت بودند. جذابیت دلار هم به عنوان ارزی مطمئن از چشم کسی دور نماند و با جذب سرمایه افراد، تقاضا برای آن افزایش یافت.
به نظر می‌رسید معامله‌گران نگران تاثیر افزایش قیمت نفت بر رشد اقتصادی بودند و همین مساله مانع اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی جدید از سوی آنها می‌شد. در بازار طلا در آخرین روز هفته ادامه درگیری‌ها در عراق و راضی‌کننده نبودن شاخص‌های منتشر شده از اوضاع آمریکا موجب صعود بهای طلا برای پنجمین روز متوالی شد؛ اگرچه موجوی طلای صندوق SPDR نسبت به روز پیش از آن هیچ تغییری نشان نداد.
در این میان بهبود برخی از شاخص‌های اقتصادی چین همراه با انتشار گزارشی مبنی بر اینکه در ماه مه بانک‌های این کشور بالغ بر 140 میلیارد دلار وام اعطا کرده‌اند که بسیار بیشتر از ماه پیش از آن و بالاتر از حد مورد انتظار بانک مرکزی بوده است تا حدی این حس را تقویت کرد که می‌توان به بهتر شدن روند رشد اقتصادی چین امیدوار بود.
پیش‌بینی معامله‌گران از هفته پیش رو چیست؟
همچنان تحلیلگران در حال بررسی و ارزیابی تاثیر جنگ داخلی عراق بر بهای نفت خام و در نهایت بر رشد اقتصادی جهان هستند که این خود به علت تشدید نگرانی‌ها تقاضا برای طلا را به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر افزایش داده است.
این هفته نشست فدرال رزرو را پیش رو خواهیم داشت که به احتمال قوی بانک مذکور در ادامه روند کاهشی برنامه حمایتی خود بار دیگر میزان خرید ماهانه اوراق قرضه را کاهش می‌دهد. البته اگر این انتظار محقق نشود از فشار رو به پایینی که بر بهای طلا وارد می‌شود کاسته خواهد شد چراکه حاکی از نگران‌کننده بودن وضعیت اقتصادی آمریکا است.
خالی از لطف نیست این نکته را متذکر شویم که با توجه به اینکه اکثرا معتقدیم اقتصاد آمریکا در مسیر بهبود قرار گرفته است اما رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا در سه ماه اول سال جاری (عمدتا به دلیل تاثیر نامطلوب زمستان سخت گذشته) منفی اعلام شد و چنانچه بر خلاف باور موجود، رشد GDP سه‌ماهه دوم نیز منفی اعلام شود به عنوان نشانه‌ای از بروز رکود، زنگ خطری جدی خواهد بود و باید آن را جدی گرفت.
به‌طور کلی درست است که در حال حاضر درگیری‌ها در عراق از رشد بهای طلا حمایت می‌کند اما فراموش نکنیم بازار در آخر مجددا بر عواملی همچون اقتصاد، تورم، دلار و سیاست‌های پولی کشورهای پیشرو تمرکز خواهد کرد.
الهام بادپا (بیتا)
تحلیلگر بازارهای جهانی – شرکت کارگزاری بهمن