سیدعباس عراقچی با اشاره به نزدیک شدن به 10 تیر با عنوان دقایق پایانی حدود دو سال مذاکره افزود: ما امشب به محل مذاکرات میرویم تا 10 تیر در آنجا مستقر میشویم تا بتوانیم آخرین کارها را انجام دهیم و به قول معروف پرانتزهای داخل متن را که حاکی از اختلاف است کاهش دهیم.
وی گفت: احتمالاً تعدادی از اختلافات که مقداری کلیدی و اساسیتر است برای روزهای آخر میماند تا وزرا ملحق شوند و در سطح آنان تصمیم گیری شود.
عراقچی افزود: ما 10 تیر را برای پایان مذاکرات در نظر گرفتهایم اما این طور نیست که توافقی خوب و مطلوب را فدای این تاریخ کنیم اگر لازم باشد ممکن است چند روزی فراتر برود یا زودتر تمام شد اینها به نظر ما اصل قضیه نیست.
وی تأکید کرد: ما به تاریخ مشخصی پایبند نیستیم و یک تاریخ مشخص برای ما مقدس نیست آنچه برای ما ارزش دارد توافقی مطلوب است که حقوق ملت ایران در آن رعایت و خواستههای ما در آن تأمین شود اگر لازم باشد که بیشتر بمانیم این کار را حتماً خواهیم کرد.
معاون وزیر امور خارجه گفت: در دور گذشته که در وین بودیم پیشرفت نسبتاً خوب اما آهسته داشتیم این مسیر ادامه دارد تا به سرانجام برسیم تا اگر بشود اختلافات را نهایتاً حل و فصل کنیم و به آنچه مطلوب ماست برسیم.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که آیا تحریمهای اقتصادی علیه ما در روز توافق احتمالی لغو خواهد شد یا گام به گام خواهد بود اظهار داشت: ما در روزی که توافق صورت گیرد فرض کنیم دهم، یازدهم یا دوازدهم تیر، آن روز توافق اجرایی هم نمیشود، یعنی توافق به دست میآید و ممکن است اعلام هم بشود که توافق شده است اما همان روز اجرا نمیشود.
وی گفت: علت این است که برخی مراحل فنی و حقوقی باید طی شود و مجالس و پارلمانهای کشورهای طرف مذاکره اعم از کنگره امریکا، سازمان های اروپایی و مجلس شورای اسلامی ممکن است بخواهند مروری بر توافق داشته باشند.
عراقچی افزود: طبعاً این در اختیار نمایندگان مردم است و پس از اینکه این مرورها انجام شد باید مقدمات فنی از هر دو طرف صورت بگیرد و پس از طی این مقدمات به روزی برسیم که آماده اجرای توافق شویم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان گفت: در روز اجرای توافق تحریمهای اقتصادی و مالی علیه ما همگی رفع خواهد شد یعنی روزی که توافق اجرا شود همان روز اعلام خواهد شد که همه تحریمهای اقتصادی و مالی در همه حوزه هایی که در چارچوب هسته ای علیه ما وضع شده است لغو خواهد شد.
وی این تحریمها شامل تحریمهای نفتی، گاز، پتروشیمی، بانکی، مالی، بیمه،کشتیرانی، طلا و ریال را بخشی از فهرستهای تحریمهای مرتبط با هسته ای برشمرد که در روز اجرای توافق لغو خواهد شد.
عراقچی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا تا زمانی که تحریمها علیه ما لغو نشده است ما هم تعهداتمان را اجرا نخواهیم کرد تأکید کرد: حتماً همین طور است ما هم تعهداتمان را تا آن زمان اجرا نخواهیم کرد مگر مقدماتی که از نظر فنی برای اجرا شدن لازم باشد.
وی گفت: اینجا مشکلی به نام همزمانی وجود دارد که کماکان در حال بررسی آن هستیم و یکی از پرانتزهای بسیار مهمی که هنوز باز مانده همین نکتهای است که آنچه از ترتیبات یا مقدمات فنی باید آماده سازی کنیم در مقایسه با مقدماتی که آنان باید فراهم کنند مقداری زمان بیشتر میبرد.
عراقچی افزود: اینکه چگونه می توان این دو را با هم همزمان کرد در حال بررسی است؛ پیشنهادها و ایدههایی وجود دارد و فکر میکنم که نهایتاً راه حلهایی که اطمینان بخش باشد برای هر دو طرف در این خصوص یافت شود تا اینگونه وقتی به روز اجرای توافق رسیدیم همه چیز در روالی معقول اجرا شود.
در توافق نهایی، تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای پیشرفته ادامه مییابد
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان تأکید کرد: در توافق نهایی مکتوب خواهد شد که کار تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای پیشرفته بهویژه نسل هشت ادامه خواهد یافت.
عراقچی در پاسخ به پرسشی درباره نتایج مذاکرات درخصوص تحقیق و توسعه بهویژه امکان ساخت، ایجاد زنجیره و گازدهی به سانتریفیوژهای نسل جدید گفت: این موضوع در لوزان حل و فصل شد و یکی از مهمترین بخش های توافقات در لوزان است.
وی افزود: پس از ماهها مذاکره، طرفهای مقابل در نهایت پذیرفتند که تحقیق و توسعه ما روی ماشینهای پیشرفته ادامه یابد ما طبعاً میدانیم که ماشینی که اکنون غنیسازی می کند IR1 است در حالی که اکنون روی ماشینهای نسلهای 4 ، 5 ، 6 و 8 که توان غنیسازی آن 20 برابر ماشینهای نسل یک است تحقیق و توسعه میکنیم تا وقتی که اینها را آماده کنیم و وارد خط تولید شوند.
عراقچی تأکید کرد: آنچه از روز نخست خط قرمز کلیدی بوده این است که کار روی این سانتریفیوژها نباید متوقف شود؛ زیرا صنعت غنیسازی ما در آینده به تحقیق و توسعه روی ماشینهای پیشرفته بستگی دارد پس حتماً فعالیت در این باره باید ادامه یابد.
وی گفت: در توافق لوزان این موضوع تصریح شده است و در توافق نهایی خواهید دید که این موضوع مکتوب خواهد شد که تحقیق و توسعه روی ماشینهای IR4 ، IR5 ، IR6 و IR8 طبق برنامه ای که خود ما برای تکمیل و توسعه این ماشینها داریم ادامه خواهد یافت.
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا این تفاهم شامل تشکیل زنجیره و گازدهی به سانتریفیوژهای پیشرفته خواهد شد اظهار داشت: این توافق برای تشکیل زنجیره و گازدهی نیز صدق میکند و در باره هر یک از ماشینهایی که به مرحله گازدهی برسند این کار صورت خواهد گرفت.
عراقچی گفت: البته اکنون تا ماشینهای IR6 به مرحله گازدهی رسیدهایم اما ماشین IR8 مرحله آزمایش مکانیکیاش تمام شده یا در حال انجام شدن است و پس از این مرحله، تزریق گاز به آن صورت خواهد گرفت و به این طریق مسیر تحقیق و توسعه ادامه خواهد یافت.
وی افزود: باید توجه داشت که مسیر تحقیق و توسعه روی ماشینهای پیشرفته مسیری زمانبر است و این گونه نیست که در دورهای یک ساله یا دو ساله قابل انجام شدن باشد بلکه روال معقولی در این زمینه باید طی شود.
عراقچی اضافه کرد: فعالیت در عرصه تحقیق و توسعه روی ماشینهای پیشرفته پروسهای زمانبر است و باید به مرحلهای برسد که از نظر فنی تکامل لازم را پیدا کند و آماده ورود به خط تولید شود.
اتریش برای رعایت ایمنی در مذاکرات اطمینان داد
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: اتریش به عنوان میزبان کنونی مذاکرات هستهای به ما اطمینان داده است که اصول ایمنی در مذاکرات را بهشدت رعایت خواهد کرد.
عراقچی در پاسخ به پرسشی درباره افشای جاسوسی رژیم صهیونیستی و اینکه آیا تضمینی برای پیشگیری از تکرار جاسوسیها وجود دارد اظهار داشت: هیچ تضمینی وجود ندارد که جاسوسی تکرار نشود.
وی گفت: به هرحال فرض را بر این گذاشتهایم که جاسوسی وجود دارد یعنی در هر جا که رفتیم و در سالن مذاکره که بودیم همیشه فرض را بر این گذاشتهایم که گوشهای نامحرمی ممکن است به مذاکرات ما گوش دهند و لذا همیشه دقتهای لازم را کردهایم؛ به همین علت نگرانی نداریم.
عراقچی با تأکید بر لزوم ایفای وظایف دولتهای میزبان مذاکرات در تأمین فضای امن و مناسب برای گفتگوهای هستهای افزود: این فرض که امکان جاسوسی وجود دارد نافی مسئولیتهای این کشورها نیست.
معاون وزیر امور خارجه گفت: به همین علت ما بلافاصله یادداشتهایی را به دولتهای اتریش و سوئیس به عنوان میزبان اخیر مذاکرات ارائه کردیم و از آنها خواستیم که توضیحات لازم را در خصوص این ادعا بدهند.
وی افزود: ما از کشورهای میزبان مذاکرات خواستهایم که امنیت فضای مذاکرات را تأمین و دقت کنند و به ما اطمینان دهند بهویژه از طرف اتریش که میزبان کنونی مذاکرات است؛ تحقیقات در این باره آغاز و پروندهای تشکیل شده و موضوع در دست بررسی است.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای همچنین گفت: در جلسه اخیر با 1+5 نیز به صراحت اعلام کردیم که این کار از طرف متحدان و دوستان شما انجام شده است و شما هم باید پاسخگو باشید که چرا چنین کاری صورت گرفته است.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که آیا امکان تغییر محل مذاکرات وجود دارد اظهار داشت: ما منتظر بررسی های دولت اتریش هستیم و اگر به این نتیجه برسیم که محل مذاکرات به هیچ وجه امنیت لازم را برای مذاکرات ندارد تصمیم دیگری اتخاذ خواهیم کرد.
وی گفت: فعلاً مذاکرات ادامه دارد و ما از نظر کار خودمان و اطمینان به کار خودمان فرض را بر این گذاشتهایم که همیشه گوشها و چشمهای نامحرم همه جا هست و ما مراقبت میکنیم که سوء استفاده صورت نگیرد.
معاون وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به پرسشی درباره ترکیب شرکت کنندگان در دور بعدی مذاکرات و امکان حضور آقای ظریف در این مرحله اظهار داشت: اینها بستگی به مسیر مذاکرات دارد اگر مسیر مذاکرات به نحوی پیش برود که احتیاج به حضور وزرا باشد این کار صورت خواهد گرفت، به این معنی که آیا نیاز هست زودتر بیایند و زودتر مذاکرات را خاتمه دهند در روزهای آینده معلوم خواهد شد.
عراقچی گفت: بر اساس شنیدهها آقای کری تقریباً فعالیتهای خود را از سر گرفته است و ظاهراً برخی گفتگوهای راهبردی چین و امریکا، در واشنگتن برگزار میشود و گفته شده است وزیر خارجه امریکا در آن شرکت خواهد کرد که بر این اساس در مرحله بعد مذاکرات نیز حضور خواهد داشت.
وی افزود: آقای ظریف هم در روزهای آینده در زمانی که مقتضی و لازم باشد حتماً شرکت خواهد کرد.
هیچ کس طالب تمدید مذاکرات نیست
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: هیچ کس طالب تمدید مذاکرات نیست، نه ما و نه طرف مقابل.
عراقچی افزود: البته این به معنی آن نیست که به تاریخ مقدسی پایبند هستیم که حتماً در آن تاریخ به نتیجه برسیم، خیر آنچه برای ما اهمیت دارد این است که به توافق خوب و مطلوب برسیم که حقوق مردم ایران در آن رعایت شود.
وی گفت: ممکن است نیاز باشد چند روزی بیشتر مذاکره کنیم که بحث دیگری است، اما اینکه مذاکرات همانند دورههای گذشته تمدید شود مطلوب هیچ کس نیست و هیچ گزینهای برای هیچ یک از طرفها نیست و فکر هم نمیکنم که محقق شود.
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چقدر توافق جامع هستهای را قابل تحقق میدانید اظهار داشت: همه چیز در دست مشیت الهی است، اگر مشیت بر این باشد که توافق حاصل شود حتماً اینگونه خواهد شد و اگر صلاح و مصلحت در این نباشد نخواهد شد.
عراقچی گفت: ما مجریانی مأمور به وظیفه برای هدایت مذاکرات به سمت حقوق و منافع ملت ایران هستیم و این وظیفه خود را با توکل به خداوند تحت رهنمودهای مقام معظم رهبری و در چارچوب خط قرمزهایی که ایشان ترسیم فرمودهاند و با راهنماییهای رئیس جمهور انجام خواهیم داد.
وی افزود: نتیجه با ما نیست با خداوند است، آنچه خیر و صلاح مردم در آن باشد حتماً محقق خواهد شد چه در توافق باشد و چه در توافق نشدن؛ ما وظیفه خود را انجام خواهیم داد اما به عنوان دیپلمات امیدواریم زیرا دیپلمات برای ادای وظایف خود باید همیشه امیدوار باشد پس امیدواریم که این کار را بتوانیم به سرانجام برسانیم.
معاون وزیر امور خارجه در عین حال گفت: اگر هم توافق به انجام نرسد، بارها گفتهایم که هیچ فاجعهای رخ نمیدهد اگر مقدر الهی بر این باشد حتماً صلاح ما در همین است، فاجعهای نخواهد بود، آخر دنیا نیست و به مسیر خود ادامه خواهیم داد.
عراقچی تصریح کرد: سالهاست که با تحریمها زندگی کردهایم پس از این هم زندگی خواهیم کرد؛ عزت و شرف ملت ایران را به هیچ چیز نخواهیم فروخت، چه برسد به این تحریمهای جزئی و زودگذر که وجود دارد و حتماً وظیفه خود را در مسیر مورد رضای خداوند متعال، مقام معظم رهبری و ملت شریف ایران انجام خواهیم داد.