بحران یونان چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

چندی پیش نماینده سابق ایران در هیات عامل اوپک این مسئله را مطرح کرده بود که ایران قرار است بخشی از بدهی‌هایش از پالایشگاه‌های یونان را از طریق خرید سهام این پالایشگاه‌ها تسویه کند. البته آن چیزی که محمدعلی خطیبی در این خصوص مطرح کرده بود، فعالیتی از سر ناچاری نبود، چرا که به گفته وی، ایران برای خرید پالایشگاه‌های بزرگ نفت جهان برنامه‌ دارد و قطعا یونان هم یکی از این پالایشگاه‌هاست.

نگاهی به مطالبات معوق ایران از پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های جهان که در اردیبهشت امسال به ۱۵ تا ۱۸ میلیارد دلار رسیده بود نشان از آن دارد که پالایشگاه‌های یونان، هند، شل، BP و پتروشیمی‌های کره‌جنوبی در صدر بدهکاران بزرگ ایران قرار گرفته‌اند.

سابقه همکاری‌های مشترک دو کشور نشان از‌ آن دارد که پیش از این نیز یک هیات اقتصادی ایرانی با وزیر انرژی یونان دیدار کرده بود و در این دیدار، همکاری‌های مشترک مورد توافق قرار گرفته بود. حالا برخی کارشناسان این طور عنوان می‌کنند که ممکن است با توجه به بدهی‌هایی که یونان دارد و هنوز هم مسئله دریافت وام خارجی این کشور به سرانجام مشخصی نرسیده، همکاری‌های نفتی ایران و این کشور دستخوش تغییراتی شود.

نکته‌ای که به نظر می‌رسد ایران فراموش کرده و در صحبت‌های سفیر ایران در یونان هم دیده می‌شود، نبود شناخت کافی در بخش خصوصی ایران نسبت به کشوری همچون یونان است.

برنامه‌ای که ایران برای ورود به خرید سهام برخی پالایشگاه‌ها دارد، مربوط به در اختیار گرفتن بازار عرضه و تقاضاست. چرا که آن طور که نماینده سابق ایران در اوپک نیز پیش از این مطرح کرده بود، ایران می‌تواند با خرید سهام چند پالایشگاه نفت بخشی از تقاضا و بازار برای نفت کشور را برای مدت ۲۵ تا ۳۰ سال تضمین کند.

با همه این شرایط، یونان در کنار کشورهایی همچون چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه، ایتالیا و اسپانیا روزگاری مهم‌ترین مشتریان نفتی ایران بوده‌اند که بخش مهمی از همکاری‌های خود را در زمان تحریم هم ادامه داده‌اند. اما همزمان با برنامه‌ بلندمدتی که ایران برای همکاری با یونان دارد، طلبی هم از برخی پالایشگاه‌های این کشور دارد که به نظر می‌رسد در صورت برداشته نشدن تحریم‌ها، کار موثری برای آن نمی‌تواند انجام دهد.

دریافت طلب از پالایشگاه‌های یونان از یک طرف و از طرف دیگر نیز مسئله همکاری‌های نفتی است که بارها در دولت یازدهم صحبت آن شده بود. در این میان، بحران یونان وزنه سنگینی است که حتی در صورت برداشته شدن تحریم‌ها هم می‌تواند بر روابط دو کشور تاثیرگذار باشد.