«پایین بودن قیمت دلار در بازار داخلی نسبت به منطقه سلیمانیه» و «رفتارهای هیجانی معاملهگران غیررسمی» از عوامل اصلی رشد دلار بود، اما در کنار این سرفصلهای تکراری رشد تقاضا، برخی از فعالان از «زنده شدن» بازار پس از اعلام توافق هستهای بهعنوان یک عامل مهم برای افزایش معاملات نام میبرند.
برخی از فعالان بازار اعتقاد دارند پس از توافق هستهای تقاضای واقعی برای خرید ارز و واردات وارد بازار شده است، عاملی که به رشد قیمتی دلار در روزهای گذشته کمک کرده است. افزایش بهای دلار بازار طلای داخلی را نیز تحتتاثیر قرار داد تا سکه بهار آزادی با رشد 2 هزار تومانی روبهرو شود و به قیمت 874 هزار تومان برسد. البته روز گذشته، سکه بهدلیل داشتن حباب مثبت نتوانست متناسب با رشد دلار بالا رود.
رفتار بازارساز
روز گذشته دلار مانند روز شنبه دو نیمه متمایز را پشت سرگذاشت. نیمه افزایشی تحتتاثیر معاملهگران غیررسمی و نیمه کاهشی با عرضه بازیگران بازارساز رسمی رقم خورد. در دومین روز هفته، دلار معاملات خود را در کانال 3300 تومان آغاز کرد. به باور فعالان بازار ارز، پس از مذاکرات هستهای، معاملهگران غیررسمی با انجام معاملات محدود و برجستهسازی برخی اخبار، سعی کردهاند که در ساعات انتهایی روز، قیمت را به محدوده بالاتری وارد کنند. در همین راستا، افزایش ابتدای روز یکشنبه به تحرکات بازیگران غیررسمی در ساعات انتهایی روز شنبه و پس از تعطیلی بانکها نسبت داده شد.
به گفته فعالان، قیمت در آخر وقت شنبه تا نرخ 3304 تومان بالا رفت و در ادامه این روند رو به رشد، قیمت دلار تا نزدیکی ساعت 12ظهر روز یکشنبه به رقم 3315 تومان رسید. فعالان بازار، ادامه تقاضا از منطقه سلیمانیه عراق و افزایش تقاضای واقعی در بازار جهت واردات را نیز از عوامل رشد قیمت دانستهاند.
در برابر این نیروهای افزایشی، بازیگران بازارساز رسمی برای مقابله با افزایش دامنه نوسان و شکستن قیمتهای نیمه حبابی بازار سعی کردند سمت عرضه را تقویت کنند. عرضه ارز آنها موجب شد که روند رو به رشد متوقف شود و قیمت دلار تا ساعت 3 بعدازظهر به 3300 تومان برسد.
با توجه به اینکه، عرضهکننده عمده بازار، بازیگران بازارساز رسمی هستند، میتوان گفت قیمت 3300 تومان، نرخ کف بازار و حاصل عرضه و تقاضای عمده در بازار بوده است. با این حال، برخی صرافیهای مجاز حاضر به فروش ارز در قیمتهای پایینتر از 3300 تومان نبودند. تا ساعت 3 بعدازظهر قیمت دلار بر تابلوی اکثر صرافیها 3315 تومان بود.
تاثیر واردات
آمار ۴ ماه نخست سالجاری نشان میدهد که صادرات در این مدت ۱۵ درصد و واردات بیش از ۲۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل خود کاهش داشته است؛ در نتیجه، در این محدوده زمانی واردات کشور نسبت به صادرات افت بیشتری داشته است. افت واردات، سیگنالی از کاهش تقاضا برای خرید ارز بهمنظور تهیه کالا از بازارهای خارجی است.
این شرایط گویا در حال تغییر است. بررسی دادههای قیمتی نشاندهنده آن است که همسو با افت واردات، شاخص بازار ارز نیز در 4 ماه نخست سال 94 در مسیر کاهشی قرار گرفته است. متوسط قیمتی دلار در تیرماه 94 به 3282 تومان رسید، این در حالی است که میانگین قیمت این ارز در فروردین 94 بالای 3300 تومان بود.