بحران یونان در مقایسه با چین هیچ است
اقتصاددانان معتقدند که درباره تاثیر بحران اقتصادی یونان بر اقتصاد کل جهان بیش از حد اغراق میشود، درحالیکه وضعیت اقتصاد چین و نوسانات اخیر در بازار سهام این کشور، میتواند تهدید جدیتری برای اقتصاد کل جهان باشد.
جمعیت یونان حتی کمتر از ایالت اوهایو آمریکا است، درحالی که تولید ناخالص داخلی این کشور اندکی بزرگتر از اقتصادهای قزاقستان، الجزایر و قطر است. سرمایهگذاران بهجای تمرکز روی یونان، اکنون باید بیش از همه، نگران اتفاقاتی باشند که در چین میافتد. چین با جمعیتی بالغ بر یک میلیارد و 400 میلیون نفر، دومین اقتصاد بزرگ جهان از نظر میزان تولید ناخالص داخلی (GDP) است.
بهگزارش بخش مالی سیانان، هر دو شاخص ترکیبی شانگهای و شاخص شنزن کامپوزیت، با افزایش نگرانیها نسبت به حبابی بودن بازار سهام چین، حدود 30 درصد سقوط کردهاند. درهمین حال، دولت چین گامهایی را در جهت کاهش آلام بازار سهام چین برداشته اما این اقدامات میتواند نتایج معکوسی به دنبال داشته باشد.
مقامات تنظیم مقررات چین، روز یکشنبه اعلام کردند که قصد دارند سرمایه بیشتری را در دسترس یک نهاد مالی قرار دهند که بدینترتیب، امکان استقراض بیشتر برای خرید سهام فراهم میشود. یعنی سرمایهگذاران میتوانند برای خرید سهام در بازار سهام چین، وام دریافت کنند که این شیوه خرید سهام بسیار خطرناک است.
بسیاری از کارشناسان وتحلیلگران بر این باورند که بخش قابل توجهی از رشد چشمگیر بازار سهام چین که اوایل سالجاری رقم خورد، ناشی از وامها و استقراضاتی است که سرمایه گذاران خُرد برای خرید سهام اخذ کردند. اما وقتی که ماه گذشته و برای اولین بار، بازار سهام چین سقوط خود را آغاز کرد، بسیاری از همان سهامداران به سرعت سهام خود را فروختند تا بتوانند وامها و بدهیهای خود را بپردازند که این اقدام آنها منجر به سقوط بیشتر قیمت سهام شد. ضمنا، درصورتیکه سرمایهداران چینی متوجه شوند روند کندی اقتصاد چین، سود سهام را کاهش میدهد، قطعا شرایط از وضع کنونی بدتر هم خواهد شد.
«مایکل پنتو»، رییس و بانی موسسه استراتژی سهام «پنتو» میگوید: شور و اشتیاق برای خرید سهام در چین از اصول خاصی تبعیت نمیکند. درعوض، بهنظر میرسد بازار سهام چین با دخالتها و دستکاری ارقام توسط دولت و همینطور قرض و بدهی، سرپا نگه داشته میشود. یکی دیگر از مشکلات اصلی در بازار سهام چین را میتوان اقدامات اخیر شرکتهای بزرگ دلالی سهام دانست.
آنها تصمیم گرفته اند تا زمانیکه شاخص کامپوزیت شانگهای به ارزش مشخصی نرسد، از خرید سهام جلوگیری کنند. «لی مائو»، استادیار رشته بازرگانی در دانشکده عالی بازرگانی «وارویک» لندن با اعلام نگرانی از این وضعیت گفت: دولت چین ممکن است به قیمت قربانی شدن بسیاری از شرکتهای کوچکتر، ارزش کمپانیهای بزرگتر را به شکل حبابی و تورمی افزایش دهد.
به همین دلیل، شاخص شانگهای کامپوزیت که پذیرای بسیاری از کمپاین های بزرگتر چینی است، روز دوشنبه دو درصد رشد کرد. اما درمقابل، شاخص شنزن کامپوزیت که جوانتر است، و سهام پر ریسکتر در آن مبادله میشوند، حدود سه درصد سقوط کرد.
مائو میگوید: اینگونه اعوجاجها و پیچیدگیها در بازار امروز، موج عظیمی از سرمایه را راهی کمپانیهای بزرگتر میکند. علاوهبراین، ممکن است بستر جدیدی را برای یک سقوط آزاد دیگر در اینده نزدیک فراهم کند.
اما سوال اینجاست که چرا بازار سهام چین برای مردم خارج از این کشور مهم است؟ پاسخ این سوال ساده است؛ سقوط سریع بازار سهام اغلب میتواند نشانهای آشفتگی اقتصادی باشد. قطعا سالهای 2008 یا 2000 میلادی و بحرانهای اقتصادی بزرگ جهان را بهخاطر میآورید.
از آنجاکه چین دومین شریک تجاری اروپا و آمریکا محسوب میشود، پس نیازی به یادآوری ندارد که سلامت اقتصاد این کشور تا چه اندازه برای جهان توسعه یافته خبر خوشی محسوب میشود. با توجه به شرایط چین، بنظر میرسد اینهمه صحبت درباره اینکه شاید بحران یونان سبب سقوط یورو و بازگشت دوباره این کشور به «دراخما» (واحد پول ملی یونان تا پیش از پیوستن به یورو) شود، بیش از حد اغراق آمیز باشد.
اقتصاددانان بانک سلطنتی اسکاتلند، هفته گذشته با انتشار جدولی نشان دادند که تاثیر اقتصاد چین بر بانکهای آمریکایی 10 برابر بیش از تاثیر یونان است؛ ضمن اینکه، «کتلین بروکس»، محقق بازار ارز فارکس (FOREX.com) با انتشار گزارشی اعلام کرد: اگر چین قادر به جلوگیری خونریزی بازار سهام خود نباشد، آلام ناشی از آن در سراسر آفریقا و حتی فراتر از این قاره احساس خواهد شد.
ازسوی دیگر، چین یکی از بزرگترین مشتریان مواد اولیه خام نظیر نفت نیز محسوب میشود. وقتی قیمت نفت در روز دوشنبه سقوط کرد، بسیاری از کارشناسان این مساله را فورا به یونان و کاهش ارزش یورو ارتباط دادند درحالیکه وقتی خوب فکر میکنیم، هیچ دلیلی برای این مساله پیدا نمیکنیم.
«چاک باتلر»، مدیر اجرایی «اور بانک گلوبال مارکت» میگوید: داستانسراییهای کارشناسان درباره تاثیر کاهش تقاضا برای نفت به دلیل اتفاقات یونان یک مشت حرف مفت است! دلیل اصلی افت قیمت نفت نه تنها یونان و اتفاقان حول و حوش آن نیست، بلکه سقوط بازار سهام چین است. گرچه نمیتوان اتفاقات یونان را بهکلی نادیده گرفت اما نباید خیلی هم غرق اخبارهای اینروزهای اروپا شد چراکه اهمیت و تاثیر اقتصاد چین برای جهان و همینطور داراییهای شما، به مراتب بیشتر از یونان است.