چین عطسه کند، کل دنیا سرما میخورد
هر کسی کابوسهایی دارد. کابوسهای اخیر والاستریت اما به نظر میرسد همیشه با بحران در چین در ارتباط باشد.
مت اگان/نویسنده و سردبیر سیانانمانی
سرمایهگذاران بیش از آنکه مشغول سقوط جهانی بهای نفت، دلار قوی امریکا، بحران در یونان یا تغییر نرخ از سوی فدرال رزرو امریکا باشند درگیر چین میشوند که دلایل درست و به جایی دارد.
در هفتهای که گذشت نگرانیها در مورد چین بیشتر شد چرا که این کشور ارزش پولی یوآن (ارز رایج کشور خودش) را کاهش داد. این امر از یکسو گمانهزنیها در مورد جنگ جهانی ارزی را بالا میبرد و از سوی دیگر نشان میدهد که پکن نگران شوک اقتصادی و کند شدن بیش از حد رشد اقتصاد است. اوایل تابستان امسال مقامات چینی با جواب دندانشکن خود به شکست ارزش سهام سرمایهگذاران جهانی را حسابی ترساندند.
اد یاردنی رئیس موسسه مشاوره سرمایهگذاری در نامهای خطاب به یکی از مشتریان خود در این باره نوشتهاست: «آیا آنها نمیدانند که دارند چه کار میکنند؟ به نظرم همینطور است! و گمان میکنم این مسئله تمامی سرمایهگذاران در سرتاسر جهان را عصبی و نگران میکند.»
تحلیلگران معتقدند که اگر چین عطسه کند تمام دنیا سرما میخورد. اصلیترین دلیل اهمیت چین وسعت این کشور است. چین به لحاظ جغرافیایی بزرگ است. بر خلاف یونان یا پورتوریکو، دولت چین این توانایی را دارد که روی تمامی نقاط جهان تأثیر بگذارد.
این کشور در حال حاضر دومین اقتصاد برتر جهان است و در سالهای اخیر فاصله بسیاری از ژاپن و آلمان گرفتهاست. از طرفی بزرگترین مصرفکننده مواد خام نظیر نفت و مس نیز در دنیا به شمار میرود، دو کالایی که هر دو در هفتههای اخیر کاهش قیمت شدیدی داشتهاند. حتی یک کاهش کوچک در رشد اقتصاد چین میتواند روی بازار کالاهای جهانی تأثیری فراتر از حد انتظار داشته باشد؛ به ویژه در بازار و اقتصاد کشورهایی که منابع طبیعی را از آنها وارد میکند.
یاردنی در این باره گفتهاست: «این مسئله میتواند منجر به بروز بحران بدهی در دنیا شود. به عبارت دیگر یک آشوب کوچک در چین یک بینظمی جهانی به بار خواهد آورد.»
در 15 سال گذشته چین نقش یک کاتالیست کلیدی را در رشد اقتصاد جهان ایفا کردهاست. اما اقتصاد چین در حال بالغ شدن است و رشد آن روند کندی را در پیش گرفتهاست به طوریکه از 10 درصد در سال 2010 به 7 درصد در نیمه اول سال جاری رسیدهاست.
اگر دلار امریکا قوی شود برای توریستهای امریکایی که میخواهند به خارج از کشور سفر کنند خوب میشود اما برای شرکتها و کارخانهها مشکل ایجاد میشود. وقتی دلار نسبت به رقبای خود قویتر باشد باعث میشود کالاها در آنسوی مرزها گرانتر شوند.
این دلارهای سبزرنگ طی سالهای اخیر تحت تأثیر تصمیم چین مبنی بر کاهش ارزش پولی یوآن قرار گرفتهاست. به همین خاطر بود که در هفتهای که گذشت سهام امریکا دچار نوسان شد.