در این گزارش سعی بر این داریم تا پاسخ این سوال را از حوزه ریسک بررسی کنیم . به این معنی که ساعت و زمان معاملات شما در بورس تهران می تواند نوسان بازدهی شما ( نسبت به بازدهی مورد انتظار شما ) یا به بیانی دقیق تر ریسک سرمایه گذاری شما را تحت تاثیر قرار دهد.
شاید تا کنون از خود نپرسیده ایم چرا ساعت کاری بورس تهران به جای صبح 8:30، ساعت 10صبح نیست؟ و ازین دست سوالات که بی شک به علت نبود منابع اطلاعاتی کافی ، تا کنون به درستی به آن پاسخ گفته نشده است و مورد بحث هم نبوده است.
در تمامی بورسهای مطرح دنیا ساعت های شروع و پایان معاملات و همچنین ساعت برگزاری حراج های قیمتی گوناگون همیشه مورد بحث بوده است.
با گذر از تاریخچه این تحقیقات به سراغ بورس تهران میاییم . بر اساس تحقیقات انجام شده شرکت داده پردازی اطلاعات مالی پارس، خطای قیمت گذاری یا همان قیمت گذاری نا صحیح بازار در 10 دقیقه ابتدایی معاملات 20 درصد بیشتر از خطای قیمت گذاری در 10 دقیقه انتهایی معاملات است.(1)
این گفته به این معناست : که اگر معامله گر اول صبح هستید و این روند را پیش گرفتید که به طور مثال در 1 ساعت ابتدایی معامله کنید و معامله بعد را باز در صبح روز بعد انجام دهید ، باید آگاه باشید که بدلیل عواملی که در ادامه ذکر خواهد شد ، در معرض ریسک بیشتری خواهید بود نسبت به کسی که این روند را در ساعات انتهایی بازار دنبال می کند.
در مباحث ریسک مقیاس 20درصد عددی بزرگ محسوب میشود چرا که در این جا جنبه منفی هم به خود میگیرد. این مفهوم در بسیاری از بورسهای دنیا مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و با راهکار های گوناگونی سعی میشود به بهینه سازی این مسائل کمک شود.
در آخرین تحقیقات به این نکته اشاره می شود که دلیل این خطای قیمت گذاری در صبح، زمان میان پایان بازار روز قبل تا ابتدای معاملات روز جاری است. در این میان هزاران خبر و عوامل تاثیر گذار نمایان میشود و همه اینها تاثیر خود را در بازه صبح و در دقایق ابتدای معاملات نشان می دهد و این کثرت حجم معاملات در صبح، ازاین جهت عامل نا مطلوبی است که تحت تاثیر این همه اخبار گوناگون بازار به جهات مختلفی کشیده می شود و این خود مفهومی از ریسک است.
پس چه طور در پایان معاملات این خطا به تدریج کاهش می یابد؟ از منظر مالی می توان این گونه برداشت کرد که در طی ساعات معاملاتی با روشن تر شدن اخبار و تحلیل اثر گذاری آنها بر قیمت سهام، به تدریج بازار قیمت های خود را به واقعیت اقتصادی موجود در اخبار نزدیک میکند و ازین جهت شاهد کاهش خطای قیمت گذاری در این بازه های زمانی هستیم.
شاید پرسیده شود راه فرار از این خطای قیمت گذاری چیست؟ (برای کسی که بخواهد بازار را از دست ندهد و در صبح وارد معاملات شود ) . در پاسخ باید گفت بر اساس تحقیقات این موسسه، سهام هایی که به طور کلی دارای میانگین حجم معاملاتی بیشتری هستند قدرت سرپیچی بیشتری ازین قاعده را دارند. بر این اساس همان حجم بالا در اینجا راه نجاتی برای این معضل شده است. اما باید دقت کرد که منظور ما «میانگین حجم معاملاتی» است.
پس متوجه شدیم این منظور از «بهترین ساعت انجام معاملات در بورس تهران» ، فاصله گرفتن ما از هیجاناتی است که موجبات خطای قیمت گذاری را فراهم میاورد و ما را از منطق عقلایی سرمایه گذاری دور می کند.(2)
پی نوشت:
(1) خطای قیمت گذاری در مفاهیم مالی بویژه در این حوزه خاص به نوسان بازده اشاره دارد.
(2)منظور از عقلایی در اینجا به طور خاص ریسک گریزی بوده است که عرف رفتاری بازار است.