سایه تردید بر سر فلز زرد
اونس طلا در هفته کاری گذشته از قیمت 1160 دلار به قیمت 1133 دلار رسید تا در طول 5 روز کاری 3/ 2 درصد از ارزش خود را از دست داده باشد. این در حالی است که نه تنها برآیند پیشبینیهای کوتاهمدت برای هفته گذشته افزایشی بود، بلکه آشوب بازارهای مختلف جهانی در روزهای گذشته، امید به افزایش بهای طلا را افزایش داده بود.
افت 27 دلاری هفته گذشته که پس از رشد 47 دلاری دو هفته پیش رقم خورد، باعث شده معاملهگران خرد نسبت به روند هفته آینده مطمئن نباشند، گرچه برآیند نظر کارشناسان به شدت افزایشی است. آنچه بیش از هرچیزی باعث سردرگمی طلا شده، ابهام درباره زمان افزایش نرخهای بهره فدرالرزرو است.
اونس در روزهای کاری هفته گذشته، تجربههای بسیار متفاوتی داشت که از جهش شروع شد، با ثبات ادامه پیدا کرد و در نهایت در روز جمعه به افت و خیزهای دور از ذهن رسید. اونس در نخستین روز کاری هفته، دوشنبه، همزمان با رقم خوردن «دوشنبه سیاه» چین، با 6 دلار افت به قیمت 1154 دلار رسید. آنچه در روز دوشنبه روی طلا فشار وارد کرد، عمدتا سقوط بازارهای کالاهای خام بهویژه نفت خام بود. شاخص نفتی نایمکس روز دوشنبه به 37 دلار رسید. بهای نفت خام در کنار شاخص دلار از مهمترین عوامل خارجی بازار طلا است، با این حال سقوط بازارهای سهام چین و بعد از آن دیگر بازارهای جهان، تقاضای طلا بهعنوان سرمایه امن را بالا نگه داشت تا افت شدیدی در بازار اونس مشاهده نشود. در این روز شاخص دلار به شدت افت کرد و به کمترین میزان در 6 هفته پیش از آن رسید، اما افت نفت اثر افزایشی افت شاخص دلار را خنثی کرد. در نخستین روز کاری هفته، با اقبال بیشتر به ارزهای پناهگاه، ارزهای ثانویه نیز با تنش روبهرو شدند. با این همه تمام این تحولات، احتمال افزایش نرخهای بهره فدرالرزرو در آینده نزدیک را کمتر کرد تا فشار روی طلا کاهش یابد.
اما روند افت طلا در روز سهشنبه تسریع شد. اونس در این روز با 14 دلار کاهش به قیمت 1140 دلار رسید. دو عامل مهم فشار روی فلز زرد در دومین روز کاری هفته، افزایش ریسکپذیری در بازارهای سهام غیرچینی و انتشار دادههای خوب اقتصادی از آمریکا بود. روز سهشنبه میزان رشد فروش خانههای تازهساز آمریکا در ماه جولای 5 درصد و شاخص اعتماد مصرفکننده هم در ماه آگوست، بالاترین سطح در چند ماه گذشته اعلام شد.
این دادهها علاوهبر اثر مستقیم، با رشد شاخص دلار بهطور غیرمستقیم هم به طلا فشار وارد کردند. روز سهشنبه حتی قبل از اعلام کاهش نرخهای بهره چین هم بازارهای سهام اروپا و آمریکا رو به رشد گذاشتند، گرچه بسیاری از بازارها تا پایان روز دوباره با علامت منفی روبهرو شدند. بهرغم تلاش دولت چین برای کنترل اوضاع، رسانهها در این روز از «سهشنبه سیاه» چین سخن گفتند. در بازارهای ارز هم ارزهای اقتصادهای نوظهور همچنان با نوسان همراه بودند. اما اونس روز چهارشنبه با 15 دلار افت بیشتر به بهای 1125 دلار رسید. افت سومین روز کاری هفته عمدتا ناشی از «سودگیری» معاملهگران همراه با رشد شاخص دلار و شاخصهای بازارهای سهام بود. چهارشنبه همزمان با رشد ارزش دلار ایالاتمتحده، شاخص متوسط صنعتی داوجونز حدود 277 واحد رشد کرد؛ چراکه «ریسکپذیری» در بازار افزایش پیدا کرده بود.
در این روز بهای نقره به کمترین سطح خود در چند سال گذشته رسید؛ زیرا فلز خاکستری با تشدید تقاضا بهعنوان سرمایه امن روبهرو نبود. نقره کاربردهای صنعتی متفاوتی دارد؛ بنابراین بیشتر نوعی شاخص اقتصادی است. سقوط نقره در حالی است که مس نیز به کمترین قیمت در 6هفته گذشته رسیده است. روز چهارشنبه، رئیس فدرال رزرو نیویورک گفت که اجباری برای افزایش نرخهای بهره در نشست ماه سپتامبر کمیته بازار آزاد بانک مرکزی آمریکا وجود ندارد. ویلیام دادلی، به کاهش رشد اقتصادی چین، تضعیف قیمت کالاهای پایه و نوسانهای بازارهای سهام بهعنوان دلایل حرفهای خود اشاره کرد. تعویق افزایش نرخهای بهره به نفع طلا تمام میشود، اما تردیدهای موجود از رشد آن جلوگیری میکند.
اونس روز پنجشنبه عمدتا در محدوده 1120 دلار نوسان داشت، اما در نهایت روی قیمت روز قبل ایستاد، امری که نتیجه خنثی شدن عوامل افزایشی و کاهشی از سوی یکدیگر بود. دامنه نوسان روز پنجشنبه کمترین دامنه نوسان اونس از 17 سپتامبر 2014 بود. در واقع از روز چهارشنبه بهای نفت رو به افزایش گذاشت تا اثر تقویت دلار خنثی شود. ارزش دلار و طلا رابطه معکوس و ارزش نفت و طلا رابطه مستقیم دارند، اما پنجشنبه دو عامل آمریکایی هم اثر یکدیگر را خنثی کردند تا به ثبات طلا کمک کنند. در حالی که اوضاع اقتصاد جهان احتمال افزایش نرخهای بهره را کاهش داده و از طلا حمایت کرده است، انتشار دادههای خوب از اقتصاد آمریکا فلز زرد را تحتفشار قرار داده است. دولت آمریکا روز پنجشنبه اعلام کرد که رشد تولید ناخالص ملی در سه ماه دوم سال 2015 را از 3/ 2 درصد به 7/ 3 درصد تغییر داده است. این بازبینی، افزایش نرخهای بهره فدرال رزرو در سالجاری را محتمل نگه داشته است.
در نهایت در پایان ساعات کاری بازار نیویورک در روز جمعه اونس روی قیمت 1133 دلار ایستاد. اونس در این روز تحت تاثیر عوامل کاهشی مشابه با روزهای قبل تا قیمت 1123 دلار هم پایین رفت، اما در ساعات پایانی از کف روزانه خود بالا آمد. روز جمعه همزمان با رشد شاخص دلار، بهای نفت به رشد خود ادامه داد. آنچه در آخرین روز هفته به رشد اونس کمک کرد ادامه آشوب در بازارهای سهام جهان بود. علاوه بر این مانند برخی مقاطع روزهای قبلی، روز جمعه نیز برخی گمانهزنیها در مورد به تاخیر افتادن تصمیم فدرال رزرو آمریکا برای افزایش نرخ بهره موجب تقویت قیمت طلا شد. برخی مقامهای ارشد فدرال رزرو آمریکا تاکید کردهاند که احتمال تاخیر در افزایش نرخ بهره بانکی وجود دارد و احتمالا نرخ بهره آمریکا در نشست سپتامبر افزایش نخواهد یافت.
به باور برخی کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار طلا، تاخیر فدرال رزرو در افزایش نرخ بهره میتواند موجب افزایش موقت و نسبی قیمت طلا شود، ولی بهبود اوضاع اقتصادی آمریکا و تقویت ارزش دلار همچنان فشار زیادی بر قیمت طلا وارد میکند. به این ترتیب روند متضاد دو هفته کاری گذشته باعث شده نظر حاضران و ناظران بازار متفاوت باشد. در حالی که پیشبینیهای کوتاهمدت حاکی از امید کارشناسان حرفهای به رشد طلا در هفته کاری جدید است، برآیند معاملهگران خرد جهتگیری مشخصی ندارد.