رئیسجمهور در حالی وعده داده که نرخ تورم را تا پایان دوره ریاست جمهوری خود تک رقمی میکند، که وزیر اقتصاد میگوید تورم به هسته سخت خود رسیده و روند نزولی آن کند شده است. حال سوال اینجاست نرخ تورم تا پایان امسال چقدر خواهد شد و چه زمانی تورم تک رقمی میشود؟ اقتصاددانان در پاسخ به این سوال اگرچه نظرات متفاوتی دارند اما اکثرا معتقدند نرخ تورم تا پایان امسال در محدوده 15 درصدی فعلی باقی میماند و تغییر چندانی نخواهد داشت.
ادامه روند نزولی تورم به گفته آنان وابسته به عملکرد دولت در حوزه تامین مالی و خروج از رکود است که آیا از طریق منابع بانک مرکزی نقدینگی مورد نیاز را تامین میکند و به تورم مجدد دامن میزند و یا با ایجاد بازار بدهی و حرکت به سمت منابع دیگر، از افزایش مجدد تورم جلوگیری میکند. اقتصادنیوز در این رابطه با چند تن از اقتصاددانان سرشناس کشور گفتوگو کرده و نظر آنان را در خصوص پیش بینی نرخ تورم در کوتاه مدت جویا شده است.
موسی غنینژاد: اتفاق جدیدی در اقتصاد رخ نداده که نرخ تورم هم متاثر از آن کاهش یا افزایش یابد. به همین دلیل پیشبینی میشود نرخ تورم در حد فعلی و رقم 15 تا 14 درصد باقی بماند و تغییر چندانی نکند. مگر آنکه برای تامین مالی فشار روی دولت و بانک مرکزی افزایش پیدا کند و مجبور به افزایش و تزریق نقدینگی به جامعه شوند که این مساله تورمزاست اما باز هم تاثیر خود را نه امسال که در دورههای بعد بر جای خواهد گذاشت. احتمال تک رقمی شدن تورم تا پایان سال 95 وجود ندارد اما ممکن است تا پایان دولت روحانی نرخ تورم تک رقمی شود. آن هم به شرط آنکه دولت برای تامین مالی بازار بدهی ایجاد کند و فشارها را از دوش خود و بانک مرکزی بردارد بدون آنکه نقدینگی به بازار تزریق کند در این صورت میتواند نرخ تورم را هم کنترل کند. اما اگر بازار بدهی ایجاد نشود دولت توان رساندن تورم به زیر 10 را نخواهد داشت.
علی دینی ترکمانی: بحث رفع تحریمها و گشایشهای اقتصادی، دستاوردهای تورمی را خنثی میکند و سبب میشود نرخ تورم در محدوده فعلی باقی بماند. البته اصولا نرخ تورم در شش ماهه دوم سال همواره بیشتر است و همین سبب میشود تورم با اندکی افزایش معمول به حدود 15 درصد برسد. اما تغییر دیگری نخواهد داشت. اما با توجه به شرایط فعلی هم بعید است که در پایان سال بعد و یا حتی پایان دولت یازدهم نرخ تورم تک رقمی شود.
مهدی تقوی: روند تورم تا پایان سال جاری نزولی خواهد بود و نرخ تورم کاهش خواهد یافت. چون منابع بلوکه شده ایران آزاد میشود و احتمالا در سایه ورود دلارهای بلوکه شده به ایران، قیمت دلار کمی کاهش یابد در نتیجه این کاهش قیمت دلار، بر دیگر کالاها هم تاثیر میگذراد و تورم را کاهش میدهد. در ادامه همین روند پیشبینی میشود نرخ تورم سال جاری هم نزولی باشد. اما نمیتوان صراحتا پیشبینی کرد که آیا دولت میتواند در دو سال آینده نرخ تورم را تک رقمی کند یا خیر. این بستگی به عملکرد دولت در سطح کلی اقتصاد دارد.
زهرا کریمی: به نظر میرسد نرخ تورم در شش ماهه دوم سال هم در همین حدود باقی بماند. چون تغییری در کل اقتصاد ایجاد نشده است. ما همچنان در شرایط رکودی هستیم. تقاضا برای عرضه کالاها بیشتر نشده نشده و بنگاهها هم در حالت رکود و کمبود نقدینگی قرار دارند و دولت هم همچنان محتاطانه عمل میکند. در نتیجه در سال 94 شرایط تغییری نخواهد داشت. دولت مدام وعده میدهد که نرخ تورم را دو سال آینده تک رقمی خواهد کرد، جدای از امکان کاهش تورم و یا عدم امکان آن یک سوال اصلی مطرح است و آن اینکه برای اقتصادی که میانگین نرخ تورمش سالهاست 20 درصد بوده و اکنون هم در رکود عمیق قرار دارد، چرا دولت اصرار دارد تورم را تک رقمی کند؟
جعفر خیرخواهان: با توجه به کاهش قیمت نفت و محدودیتهایی که برای دولت وجود دارد، بعید است که نرخ تورم کاهش پیدا کند و به نظر میرسد نرخ تورم در سال جاری در همین محدوده فعلی باقی بماند. اما با توجه به سیاستهایی که تا کنون اعمال کرده، ممکن است بتواند کم کم به سمت منابع دیگر برود و برای تامین نقدینگی بنگاهها به منابع دیگری جز بانک مرکزی متوسل شود در نتیجه بتواند تورم را در مسیر نزولی نگه دارد.
مهدی عسلی: اخیرا نه نرخ ارز جهش خاصی را تجربه کرده و نه نقدینگی افزایش داشته است. در نتیجه با توجه به این موارد بعید است که نرخ تورم در نیمه دوم سال روند افزایشی پیدا کند. در نتیجه پیشبینی میشود نرخ تورم تا پایان سال جاری مانند ماههای پیش آهسته در یک روند نزولی به حرکت خود ادامه دهد.
غلامعلی فرجادی: با به ثمر رسیدن نتیجه مذاکرات و ورود منابع بلوکه شده به ایران این احتمال وجود دارد که تورم تغییر مسیر داده و روندی افزایشی پیدا کند. در نتجیه بعید است که امسال نرخ تورم کاهش یابد و حتی ممکن است با افزایش مواجه شود. تورم تک رقمی هم در صورت ادامه سیاستهای پولی و مالی ضد تورمی تا پایان دولت، محقق خواهد شد.
وحید شقاقی: نرخ تورم به دلیل شرایط روانی بعد از مذاکرات همچنان روند کاهشی خواهد داشت. حتی ممکن است در سال جاری نرخ تورم تک رقمی شود و به حدود 8 یا 9 درصد هم برسد. این روند احتمالا تا پایان سال جاری ادامه خواهد داشت اما بعد از مدتی و با آرام شدن جو روانی، تورم به نقطه قبل باز میگردد و نرخ تورم افزایش مییابد. چون تورم یک موضوع ساختاری در اقتصاد ایران است. ممکن است در برههای از زمان جریانات هیجانی مانند مذاکرات بر روند آن تاثیر بگذارد و یا حتی نرخ آن را تک رقمی کند اما با توجه به اینکه مشکلات ساختاری اقتصاد ایران همچنان در جای خود باقی است تورم هم مجددا به اقتصاد باز میگردد. پس این مساله که دولت وعده داده نرخ تورم را تک رقمی کند ممکن است در کوتاه مدت حاصل شود اما ادامهدار نخواهد بود و برای ادامه روند نزولی دولت باید دست به اصلاحات ساختاری بزند.