طلا از گذشتههای دور به عنوان یک کالای با ارزش شناخته میشود و در حال حاضر در برخی از اقتصادها پشتوانه پول و ارزش پول ملی کشورها به حساب میآید، طلایی که در ایران دارای دو جنبه زینتی و سرمایهگذاری دارد و اکثر افراد با تاکید بر این دو جنبه با توجه به میزان درآمد و پس انداز خود طلا را خریداری میکنند.
دارندگان طلا از طریق فروش طلا و هزینه کرد بیشتر، طلاهای بیشتر و گرانتری تهیه میکنند، همچنین از طریق فروش طلاهای خود نیازهای مالی خود را رفع میکنند، در اقتصاد مردم عادی فروش طلا برای رفع نیازهای مالی اندک آنچنان عقلانی نیست از این رو تمایل دارند تا داشته طلای خود را حفظ کند و از طریق دریافت وام از بانک یا صندوقهای قرضالحسنه نیاز خود را رفع کنند.
در شرایط فعلی که اکثر افراد با مشکلات متعدد مالی مواجه هستند حجم تقاضا برای دریافت وام و تسهیلات خرد به شدت افزایش یافته و این در حالی است که بانکها منابع کافی برای ارائه تسهیلات ندارند و به گفته مدیران نظام بانکی 40 درصد منابع ارائه تسهیلات به دلایل مختلف همچون افزایش حجم مطالبات بانکی قفل شده است.
در چنین شرایطی بانکها نگاه درآمدزایی خود را همچنان حفظ کردهاند و آنچنان تمایلی به ارائه تسهیلات عقود مبادلهای ندارند.
در کنار راههای دریافت تسهیلات یا وام قرضالحسنه برخی از شعب نظام بانکداری با نام بانک کارگشایی با دریافت وثیقه طلا وام خرد در اختیار افراد قرار میدهند، وامی که با توجه به ارزش هر گرم طلا تعیین میشود.
بانک کارگشایی در تهران دارای سه شعبه اصلی است که یکی از آنها در خیابان امیرکبیر قرار دارد، این شعبه یک ساختمان بسیار قدیمی است که درگذشته ساخته شده است.
این بانک به مانند دیگر بانکها دارای چند باجه است اما در این بانک حسابی باز نمیشود و باجههای آن برای تعیین ارزش مصنوعات طلا، صدور سند، ارائه و دریافت وام، تجدید یک ساله وام و ارائه نوبت تعبیه شدهاند.
هرگونه فعالیت در این بانک همانند دیگر بانکها نیاز به کارت ملی دارد، در این شعبه بانک ارائه نوبت با اسکن کامل کارت ملی صورت میگیرد و در قبض نوبت شماره ملی قید میشود.
در و دیوار این شعبه بانک کارگشایی با اعلامیههایی که بر میزان ارائه وام و ارزش هر گرم طلا تاکید دارد، پر شده و قبل از اعلام نوبت تمام افراد به طوری نسبی میتوانند میزان وام دریافتی را محاسبه کنند.
متن اعلامیهها بر آن است که برای هر گرم طلای 17 و 18 عیار 100 هزار ریال وام با مدت بازپرداخت یکسال ارائه میشود، که در پایان سال و در زمان تسویه 11 درصد کارمزد و حقالحفاظه به مبلغ وام افزوده میشود.
همچنین در اعلامیهها آمده است در صورت عدم پرداخت وام در پایان یکسال ماهانه 1 درصد به عنوان جریمه در نظر گرفته میشود.
در اعلامیهها به سقف تسهیلات نیز با هر کارت ملی اشاره شده و آمده است هر فرد میتواند تا سقف 2 میلیون تومان وام دریافت کند و برای هر یک میلیون تومان وام یک سند صادر میشود.
در حالی شماره افراد خوانده میشود که تعداد افراد متقاضی حاضر در این شعبه بانک کارگشایی از متقاضیان حاضر در بانکهای تجاری بسیار بیشتر است.
باجه شماره 4 که دارای دو قسمت است در مرحله اول تمام مصنوعات طلا ارزشیابی و قیمتگذاری میشوند، قیمتگذاری در این بانک برای هر گرم طلا 17 و 18 عیار 30 هزار تومان است که برای مصنوعات برلین میزان وام کمی بیشتر خواهد بود، فرد کارشناس تعداد و نوع مصنوعات را با صدای بلند اعلام میکند و نفر دوم در باجه شماره 4 تمام موارد را به طور کامل قید میکند.
نکته قابل توجه در هر لحظه قید مصنوعات طلا، بیان لفظ شکسته برای سرویسهای طلا است، که کارشناس این شعبه در پاسخ به این سوال که چرا لفظ شکسته در سند قید شده است، خواهد گفت: به دلیل آن که اگر در زمان حفاظت سرویس شکست بانک نسبت به آن تعهدی نداشته باشد.
با امضا سند توسط صاحب طلا، فرد باید صبر پیشه کرده تا باجه شماره 3 نام آن را صدا زند، در این باجه فرد متقاضی 2 برگ سند را امضا کرده و وام خود را دریافت میکند.
حال بعد از یکسال که برای تمدید یا پرداخت وام به این بانک مراجعه کنید، در باجه شماره یک با کارت ملی شماره نوبت صارد میشود که در آه حتما دلیل مراجعه شما قید شده است.
اگر شما برای تمدید مراجعه کنید باجه شماره 2 نام شما را خواهد خواند و کارمزد تمدید سال دوم را برای شما محاسبه کرده و شما را برای پرداخت آن به باجه سه ارجاع میدهد.
اما اگر شما برای دریافت طلای خود و پرداخت کامل وام مراجعه کنید سیستم در ابتدا شما را به باجه دو فراخوانده تا میزان پرداخت نهایی محاسبه شود، بعد از اعلام دقیق هزینه پرداختی چند دقیقهای باید در انتظار باشید تا طلای شما از صندوق خارج شود، در این زمان فرد نام شما را اعلام کرده و هزینه را پرداخت میکنید با پرداخت هزینه طلا به شما داده میشود و پروسه یکساله دریافت و پرداخت وام از طریق ضمانت طلا پایان میپزیرد.