چرا در ماه سپتامبر روند طلا صعودی شد؟

*علی اکرم میرزایی

با بررسی نوسانات طلا طی 15 سال گذشته مشخص می‌شود که قیمت اونس جهانی در اواخر سال 2008 بیشترین افت (حدود 17 درصد) و در اواخر سال 2011 میلادی بیشترین رشد (حدود 13 درصد) در این بازه زمانی را تجربه کرده است.

این فلز گران‌بها از اوایل سال 2015 میلادی مسیری نزولی در پیش گرفته و در هشت ماهه اول سال به طور متوسط ماهانه0.6درصد از ارزش آن کاسته شده و این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، ماهانه به طور متوسط 0.33 درصد رشد قیمت داشته است. طی این مدت نوسانات طلا دارای دامنه تغییرات بیشتری بوده، اما نسبت به روند تاریخی خود در 14 سال گذشته دامنه نوسانات کمتری داشته و باثبات‌تر بوده است.

قیمت طلا در 14 سال گذشته، 95 ماه روند صعودی و به تعداد 73 ماه روند نزولی داشته است. با طبقه‌بندی توزیع فراوانی این 168 ماه نتایج جالب‌توجهی به دست می‌آید. اونس جهانی در این مدت طی ماه‌های سپتامبر در حدود 78 درصد از موارد دارای نوسانات صعودی و همچنین ماه اکتبر در 71 درصد از موارد با نوسانات صعودی اونس طلا همراه بوده است. براساس این آمارها، این فلز در ماه سپتامبر در 50 درصد از موارد نوسانات صعودی کمتر از 0.5 رشد داشته است. بیشترین نوسانات نزولی در این بازه، در ماه آوریل با احتمال 64 درصد واقع شده و کاهش قیمت طلا در این ماه در 57 درصد از موارد کمتر از 5 درصد بوده است.

اگرچه سیر نوسانات قیمتی طلا مؤید این مطلب است که ماه سپتامبر میلادی با ضریب اطمینان نسبتاً بالایی دارای نوسانات صعودی است، اما اخبار و اطلاعات دریافتی از بیانیه‌های قبلی بانک فدرال رزرو آمریکا بیانگر این واقعیت است که هنوز احتمال افزایش نرخ بهره توسط این بانک منتفی نشده است. لازم به ذکر است که با توجه به افت تقاضای طلا در بازارهای جهانی، تأثیرگذارترین عامل بر قیمت اونس جهانی، نوسانات شاخص دلار است. با افزایش نرخ بهره آمریکا توسط فدرال رزرو که به صورت پلکانی انجام خواهد گرفت، شاخص دلار تقویت شده و به دنبال آن قیمت اونس جهانی بنابر رابطه معکوسی که با شاخص دلار دارد، افت خواهد کرد.

باید توجه داشت در بیانیه ماه اوت فدرال رزرو، همانند بیانیه‌های گذشته، وضعیت اقتصادی و بازار کار آمریکا در حال بهبود با سرعت ملایم توصیف شده، اما همچنان بر عدم اطمینان از دستیابی به نرخ تورم هدفگذاری شده 2 درصد تأکید شده است. در بیانیه اخیر، اصطلاح «تعادل نسبی» برای ریسک‌های تهدید‌کننده اقتصاد به‌کار برده شده که به عقیده صاحبنظران استفاده از این اصطلاح به معنای آن است که وزن ریسک‌های منفی نسبت به عوامل مثبت اقتصادی بیشتر است. اگرچه بنا بر اظهارات اعضای شورای سیاست بازار باز فدرال رزرو، افزایش نرخ بهره آمریکا الزاماً منوط به دستیابی کامل به تعادل اقتصادی نیست، اما آمار و ارقام منتشرشده می‌تواند تأیید‌کننده فضای مناسب برای شروع سیاست‌های انقباضی باشد.

در حال حاضر ارقام اعلام‌شده برای نرخ تورم و اشتغال به اهداف اعلامی این بانک نرسیده و چشم‌انداز افزایش نرخ بهره تا حدود زیادی با ابهام مواجه شده است. بر این اساس، ارقام آینده تورم و اشتغال می‌تواند در پیش‌بینی زمان افزایش نرخ بهره آمریکا راهگشا باشد. در صورتی‌که این شرایط محقق نشود و فدرال رزرو از تصمیم قبلی خود مبنی بر افزایش نرخ بهره در ماه سپتامبر صرف‌نظر کند، احتمال کاهش نوسانات نزولی قیمت اونس جهانی تقویت خواهد شد و درصد احتمال نوسانات صعودی در ماه سپتامبر افزایش خواهد یافت.