بازارها چشم به تصمیم فدرال رزرو دوختهاند
آیا انتظار بازارهای جهانی برای مشخص شدن زمان افزایش نرخ بهره فدرال رزرو امشب پایان مییابد؟
با توقف سیاستهای «تسهیل کمی» بانک مرکزی آمریکا در اکتبر 2014 همه منتظر نخستین افزایش نرخ بهره فدرال رزرو در حدود یک دهه گذشته شدند. این اتفاق در نشست ماه ژوئن کمیته بازار آزاد این نهاد نیفتاد تا نشست سپتامبر که از روز گذشته آغاز شده اهمیتی دوچندان بیابد. احیای اقتصاد آمریکا ادامه دارد و این مهمترین دلیل رشد احتمالی نرخ بهره است؛ اما ضعف این احیا و شرایط اقتصاد جهان ممکن است باعث تعویق دوباره این امر شود.
بیانیه فدرال رزرو به سردرگمیها پایان میدهد؟
امروز روز اوج انتظار بازارهای جهانی است. نشست مهم کمیته بازار آزاد فدرال رزرو که از روز گذشته آغاز شده، امروز پنجشنبه با انتشار بیانیهای به کار خود پایان خواهد داد. همه منتظرند ببینند که آیا مقامهای بانک مرکزی ایالاتمتحده در مورد نخستین افزایش نرخهای بهره فدرال رزرو در حدود یک دهه گذشته قانع شدهاند یا نه. شرایط اقتصاد آمریکا اجازه این کار را به اعضای صاحب نظر فدرال رزرو میدهد، اما شرایط اقتصاد جهان ممکن است باعث احتیاط بیشتر این نهاد بانکی شود. افزایش نرخهای بهره فدرالرزرو ارزش دلار را بالا خواهد برد و این امر بسیاری از بازارهای کالایی را تحتتاثیر قرار خواهد داد، اما حتی اگر نشست ماه سپتامبر که امروز پایان مییابد، شاهد افزایش نرخها نباشد، احتمال رخ دادن این اتفاق در نشستهای دیگر سالجاری میلادی وجود دارد.
بازار طلا از جمله بازارهایی است که در انتظار بیانیه فدرال رزرو، در آرامشی عجیب به سر میبرد. هر اونس فلز زرد که روزهای دوشنبه و سهشنبه بدون تغییر روی قیمت 1108 دلار مانده بود،صبح روز گذشته را نیز در آرامش تقریبا کامل به سر برد، گرچه رسیدن دادههای بد از شاخص بهای مصرفکننده آمریکا اونس را به محدوده 1120 دلار کشاند.
هر اونس طلا روز گذشته تا ساعت 8 شب به وقت تهران به قیمت 1122 دلار رسید، گرچه هماکنون که شما این گزارش را میخوانید ممکن است قیمت متفاوتی بهعنوان قیمت نهایی سومین روز کاری هفته ثبت شده باشد. روز چهارشنبه شاخص دلار نیز فاصله زیادی از مرز 95 واحد نگرفت و شاخصهای جهانی سهام هم نوسانهای محدود افزایشی را تجربه کردند.
اونس روز سهشنبه تحت فشار تحلیلهای فنی و رشد شاخصهای بازار سهام آمریکا رو به افت گذاشت، اما در نهایت به همان قیمت نهایی هفته گذشته رسید، اما روز سهشنبه نیز مانند روز دوشنبه، حجم معاملات کم بود؛ چراکه بازار در انتظار بیانیه روز پنجشنبه بود. بازارهای سهام آسیا هم در انتظاری مشابه روز آرام تری داشتند، البته شاخص سهام شانگهای روز سهشنبه از ترس ناشی از دادههای جدید و بد اقتصاد چین با افت 5/ 3 درصدی روبهرو شد. از آنسو شاخص سهام نیکی ژاپن که هفته گذشته روزهای خوبی نداشت، تنها 3/ 0 درصد افت کرد.
روز سهشنبه «بانک ژاپن» اعلام کرد که سیاست پولی خود را فعلا تغییر نمیدهد، اما در دومین روز کاری هفته، اقتصاد اروپا هم دادههای بدی داشت. شاخص احساس اقتصادی ZEW آلمان در ماه سپتامبر برای ششمین ماه پیاپی افت کرد. این داده به نفع کسانی است که به دنبال تشدید سیاستهای تسهیلی بانک مرکزی اروپا هستند. البته اروپا در این روز داده خوب را نیز منتشر کرد. سهشنبه اعلام شد که مازاد تجاری منطقه یورو در ماه جولای به بالاترین سطح در 10 سال گذشته رسیده است. اقتصاد آمریکا روز سهشنبه نیز مانند روز دوشنبه داده مهمی منتشر نکرد.
اونس روز چهارشنبه را با نوسانهای افزایشی شروع کرد و بعد با اعلام نخستین افت شاخص بهای مصرفکننده آمریکا در هفت ماه گذشته رو به افزایش بیشتر گذاشت. تورم بزرگترین اقتصاد جهان در ماه آگوست 1/ 0 درصد افت کرده است. این داده خود نمونهای از دادههای اقتصادی آمریکا است که نشان میدهد احیای اقتصاد آمریکا همچنان ضعیف است.
احیای ضعیف به همراه چالشهای اقتصاد جهان میتواند افزایش نرخهای بهره فدرال رزرو را به تعویق بیندازد. جرمی کوک، اقتصاددان ارشد و رئیس بخش استراتژی ارزی شرکت خدمات بانکداری «ورد فرست» در مصاحبهای با شبکه تلویزیونی «بلومبرگ» درباره نقاط مثبت و منفی افزایش نرخ بهره و اینکه چرا فدرال رزرو میخواهد نرخ بهره را اکنون و نه در سال آینده افزایش دهد، گفت: «همانطور که فدرال رزرو همیشه گفته و بر اساس تعهداتش، آنها متکی به دادهها هستند و با توجه به گزارشهای اقتصادی چند ماهه اخیر در آمریکا، بهنظر میرسد اقتصاد کشور آمادگی لازم را داشته باشد.» البته تحلیلگران اقتصادی نظرات متفاوت و متناقضی درخصوص نتایج نشست فدرال رزرو دارند.
برخی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که فدرال رزرو آمریکا به علت نگرانی نسبت به نوسانات بازار سهام و اوضاع اقتصادی چین، افزایش نرخ بهره را به تاخیر خواهد انداخت. بازارهای کالایی و مالی جهان چند ماه است که در انتظار مشخص شدن زمان افزایش نرخهای بهره فدرال رزرو هستند.با توجه به پایان سیاست تسهیل کمی فدرال رزرو در اکتبر 2014، نرخهای بهره بالاخره دیر یا زود با افزایش روبهرو خواهد شد.
