چین چگونه فدرال‌رزرو را به «تعویق» واداشت؟
آخرین علائم ظهور چین به عنوان یکی از قدرت‌های اقتصادی جهان هفته پیش نمایان شد: بازارهای مالی پریشان این کشور آن‌قدر قدرت داشتند که باعث شدند فدرال‌رزرو آمریکا افزایش نرخ بهره را به تعویق بیندازد.
سیاست‌گذاران فدرال‌رزرو روز پنج‌شنبه تصمیم‌گرفتند نرخ بهره بانکی را نزدیک به صفر رها کنند و توجیه‌شان نیز این بود که ممکن است اقتصاد آمریکا و تورم بر اثر «روندهای اخیر مالی و اقتصادی جهان» کند شده باشد. جانت یلن، رئیس فدرال‌رزرو در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت که آشفتگی مالی اخیر بازتاب‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران از خطرات کندی رشد اقتصادی چین است.
میکی لوی، اقتصاددان ارشد امور آمریکا و آسیا در شرکت «برنبرگ» نیویورک که بیش از 30 سال در تحلیل سیاست‌های فدرال‌رزرو تجربه دارد، به بلومبرگ می‌گوید: فکر می‌کنم اگر به خاطر چین و غوغایی که اطراف چین بر پا شده نبود، فدرال‌رزرو نرخ بهره را بالا می‌برد.
بعد از رکود بازار چین که منجر به محو شدن 5 تریلیون دلار از ارزش سهام در این کشور شد، اکنون تمام حواس‌ها به چین معطوف است. در روز 11 آگوست، بازار چین برای تغییر دادن نظام نرخ ارزی‌اش، تکانی ناگهانی به بازار وارد کرد و این اقدام باعث ایجاد بزرگ‌ترین جهش رو به پایین در نرخ برابری یوآن طی دو دهه گذشته و متعاقب آن آشفتگی بازارهای جهانی شد. از قرار معلوم، حتی با وجود اینکه پنج بانک مرکزی جهان نرخ بهره را کاهش دادند و محرک‌های مالی وارد بازار کردند، دومین اقتصاد بزرگ جهان امسال به سمت کندترین رشد اقتصادی خود در 25 سال اخیر پیش می‌رود.
تای هوی، استراتژیست ارشد بازارهای آسیایی در شرکت مدیریت دارایی «جی‌پی مورگان» در هنگ‌کنگ می‌گوید: در این جلسه [فدرال رزرو] چین مؤثر بود؛ درحالی‌که در گذشته تأثیر به مراتب کمتری داشت.
امروزه چین بیش از هر زمان دیگری بر دنیا تأثیرگذار است و همان‌طور که ابعاد آن به اقتصاد آمریکا نزدیک می‌شود، نفوذ آن بر بازارهای جهانی نیز افزایش می‌یابد. چین سال گذشته 13.3 درصد تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داد، درحالی‌که بر اساس داده‌های بانک جهانی، 10 سال پیش تنها 5 درصد GDP جهان از جانب چین تأمین می‌شد.
دیوید لوینگر، کارشناس اسبق اقتصاد چین در خزانه‌داری آمریکا که در حال حاضر در سمت مدیر صندوق سرمایه‌گذاری در شرکت «TCW Group» در لوس‌آنجلس مشغول به کار است، به «بلومبرگ» گفته که «چین هر روز تبدیل به عضو بزرگ و بزرگ‌تری از اقتصاد جهان می‌شود و تأثیر زیادی بر سیاست‌های پولی سایر اقتصادها و کشورها خواهد گذاشت.»
تمرکز روی چین
جانت یلن در کنفراس مطبوعاتی‌اش تأیید کرد که سیاست‌گذاران بر چین متمرکز شده‌اند. او گفت: «ما تحولات صورت گرفته در تمامی مناطق مهم جهان را بررسی کرده‌ایم؛ اما به طور خاص روی چین و بازارهای نوظهور متمرکزیم.»
به گفته یلن، مشخص نیست که اقتصاد این کشور با چه سرعتی آرام خواهد شد و دولت این کشور چطور می تواند کندی اقتصاد را مدیریت کند.
او ادامه داد: «سؤال این است که آیا احتمال یک افت ناگهانی و شدیدتر از آنچه تحلیل‌گران توقع دارند، وجود دارد یا خیر.» جانت یلن همچنین درباره «نحوه» مقابله سیاست‌گذاران با اوضاع نیز اظهار نگرانی کرد.
پس از آنکه از ماه ژوئن تا آگوست، قیمت سهام سقوط کرد، بانک مرکزی چین نرخ بهره را باز هم کاهش داد و ارزش برابری یوآن و نسبت نقدینگی بزرگ‌ترین بانک‌ها را نیز پایین آورد.
تورم آمریکا که به طور مستمر از هدف مورد نظر فدرال‌رزرو پایین‌تر است، به سیاست‌گذاران بانک مرکزی آمریکا دلیلی داده که تا زمان مناسب و رسیدن تورم به هدف مورد نظرشان صبر کنند. هرچند بازار کار آمریکا قوی‌تر شده و نرخ بیکاری نیز در ماه آگوست به 5.1 درصد یعنی به کمترین سطح ظرف 7 سال گذشته رسید.
اگرچه داده‌های اقتصادی آمریکا خوب به نظر می‌رسد اما مسیر پیش‌رو اهمیت دارد. برایان جیکوبسون، استراتژیست ارشد پورتفولیوی شرکت «Wells Fargo Advantage Funds» در ویسکانسین آمریکا که ارزشی برابر با 50 میلیارد دلار دارد، می‌گوید: اکنون به نظر می‌رسد چشم‌انداز آینده با ریسک‌هایی همراه باشد.
وی تصریح کرد: «فدرال‌رزرو مرهون چین نیست. شرایط جهانی برای رشد داخلی و تورم اهمیت دارند. فدرال‌رزرو متکی بر داده‌ها، باید به روبرو نگاه کند، نه پشت سر.»
