تعیین نرخ ارز از میرداماد تا چهارراه استانبول هم برای خود روایتی دارد. گویا نبض این دو به هم گره خورده است؛ هنوز سیاست ارزی دولت از ساختمان بانک مرکزی واقع در شمال شهر ابلاغ نشده، بازار واکنش نشان می‌دهد و تغییر مسیر گرانی و ارزانی را به سرعت انتخاب می‌کند. البته تمایل استانبول نشینان، بیشتر به سمت بالا بردن نرخ است تا بلکه بتوانند از این بازار، نوعی بازار سوداگری بسازند و کار خود را پیش برند.
هشدار ارزی رئیس پارلمان بخش خصوصی
در این میان، هر تصمیمی که ولی‌اله سیف و تیمش بگیرند، دو روی سکه را برای ذی‌نفعان نرخ ارز رقم می‌زند؛ برخی خوشحال می‌شوند و برخی متضرر. برخی دست نگاه می‌دارند و برخی دیگر به سرعت روانه بازار خرید و فروش می‌شوند اما نکته حائز اهمیتی که در این میان وجود دارد، انتظاری است که فعالان اقتصادی برای تثبیت نرخ ارز می‌کشند. آنها می گویند که بر روی کوچکترین حرکت بانک مرکزی حساب می‌کنند و همچنان منتظر می‌مانند تا اثرات آن را در بازار ببینند.
همین چند هفته پیش بود که نوسانات نرخ ارز، تحولاتی را در بازار نسبتا آرام ارزی کشور ایجاد کرد و همین کافی بود تا فعالان اقتصادی دوباره لب به تحلیل بگشایند و به سیاست‌های ارزی دولت انتقاد کنند. در این میان، اگرچه علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی می گفت که این نوسان نگران کننده نیست اما نبض بازار ارز در دست فعالان اقتصادی است که هر ساعت و لحظه کاری‌شان با این نرخ گره خورده است و به نوعی کوچکترین نوسانی آن ها را به تحریک تولید و تجارت وا داشته یا از آن، باز می‌دارد.
محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و البته عضو شورای پول و اعتبار معتقد است که تغییرات اخیر قیمت ارز در بازار، ناشی از چند دلیل اصلی است و از جمله آن می‌توان به سیاست‌های بانک مرکزی، افزایش قیمت ارز در بودجه ٩٥، یکسان‌سازی نرخ ارز و افزایش تقاضا در بازار اشاره کرد. او اما می گوید که مهمترین دلیل این نوسانات، تثبیت غیرواقعی ارز در یک مقطع زمانی از سوی دولت بود که به یک جهش قیمتی تبدیل شد.
وی معتقد است که به دلیل ترس از رشد قیمت‌ها، بهای دلار ثابت نگه داشته می‌شود، غافل از این‌که ارز بالاخره به قیمت واقعی خود خواهد رسید و اثرات تثبیت اجباری بسیار بیشتر از افزایش تدریجی آن خواهد بود.
فعالان اقتصادی از قیمت ارز بعد از برجام می‌گویند
زاویه دید فعالان اقتصادی هم چندان با رئیس پارلمان بخش خصوصی تفاوتی ندارد. آنها می گویند که نرخ ارز باید به صورت واقعی و البته شناور مدیریت شده در بازار باشد و همانطور که برخی اعضای دولت در گذشته از فاصله گرفتن نرخ ارز با شناور مدیریت شده گلایه داشتند، اکنون هم باید به اجرای این سیاست پایبند باشند.
در نظرسنجی جدیدی که از سوی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران انجام شده است، ۵۲.۲ درصد از فعالان اقتصادی معتقدند که ارز بعد از برجام، نرخ ثابت و البته تک نرخی خواهد داشت، ۲۸.۴ درصد از آنها بر این باورند که نرخ ارز افزایش می‌یابد و در نهایت تنها ۱۹.۴ درصد از فعالان اقتصادی می گویند که نرخ ارز کاهش می یابد.
بنابراین جو عمومی بازار به سمت ارز تک نرخی است و شاید این بهترین فرصت برای دولت باشد که بتواند سیاست ارز تک نرخی را اجرایی کند. اگرچه بررسی ها نشان می دهد که در شهریورماه سال جاری، نسبت به ۵ ماه سپری شده قبل از آن در امسال، سیاست ارز تک نرخی از سوی دولت با شیب بسیار ملایم تری اجرایی شده است.
به هرحال باید منتظر ماند و دید که هشدار رئیس پارلمان بخش خصوصی چقدر برای دولتمردان حائز اهمیت است و سیاست ارزی دولت چه خواهد بود که بتواند التهاب و تنش بازار را به حداقل رسانده و در مقابل، فعالان اقتصادی را هم از این روند، راضی نگاه دارد.