نرخ بهره صفر چه هزینههایی به اقتصاد آمریکا وارد میکند؟
«پیتر موریچی» اقتصاددان و استاد دانشگاه آمریکایی معتقد است، از آنجاکه تورم در ایالات متحده به حد کافی بالاست، فدرالرزرو باید دست از تعلل برداشته و نرخ بهره را افزایش دهد.
«پیتر موریچی»، اقتصاددان آمریکایی میگوید: تورم در ایالات متحده، بالاتر از رقمی است که سیاستگذاران ایالات متحده عنوان میکنند و اقتصاد کشور نیز در مرز اشتغال کامل قرار دارد؛ لذا فدرالرزرو باید نرخ بهره بانکی را افزایش دهد.
بهگزارش پایگاه اینترنتی نیوزمکس، سالمندان آمریکایی امسال شاهد افزایشی در حقوق بازنشستگی خود نخواهند بود زیرا قیمت مصرفکننده برای حقوق بگیران شهری از سهماهه سوم سال 2014 تا سال 2015، کاهش یافته است. بااینحال، این اتفاق بیشتر بهخاطر کاهش قیمت نفت از بشکهای 100 دلار، به بشکهای کمتر از 50 دلار رخ داده است که این مساله سبب پایین آمدن قیمت فروش بنزین، حاملهای انرژی و سایر مواد خام مرتبط شده است.
با حذف قیمت حاملهای انرژی و در سطحی وسیعتر، کل شاخص هزینه مصرفکننده شهری که عمدتا برای اندازهگیری نرخ تورم از آن استفاده میشود، نرخ تورم حدودا 1.9 درصد است.
از آنجا که تولید نفت و گاز طبیعی داخلی آمریکا کاهش یافته، قیمت انرژی احتمالا دوباره اوج خواهد گرفت. افزایش تنها 10 دلاری هر بشکه نفت، تمام اعداد و ارقام تورم هدف دولت یعنی تورم دو درصدی که فدرالرزرو برای ثبات قیمتها درنظر دارد، افزایش خواهد یافت.
حتی با وجود تلاطمات چین و صفآرایی جدید در بخش نفت، انتظار میرود تولید ناخالص داخلی آمریکا در آینده از مرز 2.5 درصد عبور کند. این نرخ به میزان قابل توجهی، بسیار بالاتر از 6 سال نخست پس از گذر از رکود بزرگ مالی جهان است؛ زیرا میزان هزینه مصرفکننده که چیزی نزدیک به 70 درصد اقتصاد آمریکا وابسته به آن است، با نرخ سالانه 3.5 درصد در حال ارتقا است.
همچنین، به لطف بهبود بازار مسکن و ارزش سهام، اظهارنامههای مالیاتی در وضعیت مطلوبی قراردارد که این مساله به افزایش درآمد مالیاتی دولت کمک میکند. درنتیجه، دولت هزینههای جاری خود را افزایش داده و رشد اقتصاد آمریکا شتاب میگیرد. اشتغال نیز وضعیت مطلوبی دارد بهطوری که فرصتهای شغلی در بالاترین سطح خود پس از گذر از دوره رکود بزرگ جهان قرار دارد.
موریچی، با بیان موارد فوق میگوید: پایین نگهداشتن نرخ بهره در نزدیک صفر، مانند کاری که فدرالرزرو از سال 2008 تاکنون انجام داده، نقش کمرنگی در حل مشکل بیکاری دارد. ضمن اینکه در اقتصادی که در مرز اشتغال کامل قرار دارد، سیاستهای انبساط پولی میتواند به شکلگیری یک مارپیچ دستمزدها شود و اتفاقات دهه 1970 میلادی را تکرار کند. موریچی افزود: نرخ بهره اندک، هزینههای دیگری را بر اقتصاد تحمیل میکند. این مساله همچنین سبب اعمال فشار ناگهانی بر ارزش زمین، بهخصوص در مناطقی نظیر نیویورک و کالیفرنیا که بازار ساخت و ساز در آنجا بسیار داغ است، میشود. این افزایش قیمت به سطحی میرسد که توسعه شهری را با مشکل مواجه خواهد کرد.
گرچه نرخ بهره پایین، همچنین بانکها را از اعطای اعتبارات بلندمدت دلسرد میکند اما این نرخ بهره اندک سرمایه ارزانی را در اختیار سهامداران والاستریت، سرمایهگذاران و فعالان در بخش سرمایهگذاری خصوصی قرار میدهد.
بههرحال، افزایش نرخ بهره در آمریکا، خالی از ضرر نیست، چراکه بالارفتن نرخ بهره، پرداخت بدهیهای خدماتی را برای مشاغل و دولتهای کشورهای درحال توسعه، بهخصوص کشورهایی که بدهیهای دلاری دارند، گرانتر و سختتر میکند.
بااینحال، بانکهای مرکزی خارجی به فدرالرزرو هشدار دادهاند که حساسیت بیش از حد درباره افزایش نرخ بهره، تنها منجر به افزایش بیثباتی در بازارهای جهان میشود؛ آنها به «جانت یلن»، رییس فدرالرزرو توصیه کردهاند که سریعتر تصمیم خود را عملی کند. پایین نگهداتشن نرخ بهره برای زمانی است که اقتصاد آمریکا با ظهور بحران مالی دچار مشکل شده بود اما هماکنون ادامه همین مسیر، اقتصاد آمریکا را دچار مشکل کرده و ممکن است سبب تورم ناخواسته شود.