دلايل رشد 150 دلاري قيمت طلا؛ هجوم دلالان و افزايش ريسك بازار
خبرگزاري فارس: مدير قرارداد‌هاي مشتق كالايي بورس كالا بحران اقتصادي در كشور‌هاي اروپايي و آمريكايي را از دلايل اصلي رشد قيمت طلا در اين روز‌ها دانست و گفت: اين عوامل باعث شده دلالان به خريد طلا هجوم بياورند و اين مساله ريسك بازار را نيز به همراه دارد.
رشد 150 دلاری انس جهانی طی دو روز و افزایش قیمت سکه از حدود 430 هزار تومان در بانک ملی به 474 هزار تومان برای دومین بار در سال جاری صف‌های طولانی را در پشت درب‌های بانک‌ها بوجود آورد. معاملات آتی سکه طلا نیز از این مسئله و افزایش قیمت ها مستثنی نیست.
بر این اساس احمد رضایی مشاور مدیر عامل و مدیر قرارداد‌های مشتق کالایی بورس کالا در خصوص وضعیت بازار جهانی طلا و عوامل مؤثر در رشد آن و اینکه تا چه زمانی استقبال بازار از طلا ادامه خواهد داشت مسائلی را بیان کرد که جزئیات آن به شرح زیر است:
*انس 3 هزار و 500 دلاری در صورت تداوم وضعیت فعلی اقتصاد جهانی
فارس: معاملات آتی سکه طلا در حال حاضر در چه وضعیتی است و این مسئله که مدتی پیش این بازار دچار رکود شده بود آیا صحت داشت؟
رضایی: وضعیت معاملات آتی در بورس کالا بسیار مناسب بوده و باید بگویم از ابتدای شروع معاملات آتی سکه تا کنون به بیش از 550 هزار قرارداد و ارزش ریالی آن حدود 23.5 تریلیون ریال یا به عبارتی 2.5 میلیارد دلار رسیده است.
با توجه به این آمار می‌توان گفت این بازار جای خود را در بین فعالین بازار باز کرده و مشتریان بازار سرمایه از گوشه و کنار کشور به خاطر وضعیت مناسب و شفافیت این معاملات در کنار امنیتی که در بورس کالای ایران وجود دارد به این بازار مراجعه می‌کنند.
فارس: مهمترین دلیل استقبال از این بازار چیست؟
رضایی: با توجه به اینکه این بازار سود آور بوده، و پیش‌بینی‌ها از قیمت طلا ادامه داشتن رشد قیمت آن است، فعالین زیادی وارد این بازار شده‌اند و طبق بحران ها و آتشفشان‌های ویرانگر موجود در بازار‌های مالی جهانی که از سه سال قبل شروع شده و دولت‌ها موفق به خاموش کردن شعله‌های آن نشدند دوباره آتشفشان‌های مالی و سقوط مالی غرب طغیان کرده و سرمایه گذاران غربی چاره‌ای جز پناه بردن به بهشت طلا برای خود نمی‌‌بینند و اگر همین روال ادامه یابد بعید نیست قیمت هر انس طلا تا پایان 2012 از مرز 3هزار و 500 دلار فراتر رود.
البته باید در این بازار بسیار دقت کرد زیرا بازار طلا بازاری است که باید رشد منطقی در آن وجود داشته باشد و نباید به آن با دیدی نگاه کرد که همیشه در حال رشد جهشی است زیرا کالاهایی مثل سکه که جایگاه خاصی دارند از صد سال پیش تا کنون یک منحنی صعودی و روند منطقی در قیمت را داشته‌اند ولی در چند سال گذشته تاکنون این منحنی به شدت در حال صعود بوده که این هم مایه خوشحالی است هم ناراحتی. بنابراین پیشنهاد ما به سرمایه‌گذاران این است که بسیار هوشمندانه وارد این معاملات شده و حداکثر 10 الی 15 درصد از سرمایه خود را در شرایط نوسانی فعلی وارد معاملات آتی کنند.
در شرایط فعلی به دلیل اینکه طلا کالایی است که بازار های رقیب آن از جمله بورس‌های سهام و مسکن در حال رشد نبوده و گاهی نیز متوقف شده‌اند، بنابراین استقبال فعالین از طلا افزایش یافته و از طرفی کاهش روند گردش پول در این بازار‌ها باعث رشد سریع قیمت طلا شده است.
اتفاقی که این روز‌ها در دنیا بر روی طلا رخ داده است به دلیل حضور افرادی است که تنها به دنبال خرید و فروش و کسب سود هستند و دلالان نیز در بورس‌های جهانی در افزایش این قیمت‌ها مؤثر هستند.
فارس: فکر می‌کنید دلیل اصلی رشد قیمت جهانی طلا چیست؟
رضایی: رشد بی رویه و اثر غیر منطقی طلا برای بازار سرمایه در دراز مدت خوب نیست و طی چند روز گذشته 150 دلار قیمت طلای جهانی رشد یافته و علت این نوسانات در طلا، کسری بودجه شدید آمریکا، کاهش نرخ بهره و وضعیت اقتصاد کشورهای اروپای و بحران حوزه یورو و همچنین اتفاق مهمی که در امریکا در حال رخ دادن است مبنی بر اینکه زلزله ویرانگر بحران اقتصادی مجدد شروع شده، از عوامل اساسی در رشد قیمت طلا است.
اقتصاددانان غرب چون هیچ راه‌حلی برای حل بحران غرب در سال 2008 نداشتند بنابراین بحران مذکور طی دو سال گذشته در کما رفته بود و مجدداً به هوش آمده است، بنابراین ایجاد کسری بودجه آمریکا که در حال حاضر رخ داده باعث شد سرمایه‌گذاران وحشت کرده و برای حفظ ارزش پول خود به سوی با ارزش‌ترین کالا یعنی طلا که قدرت بالای نقدشوندگی دارد هجوم آوردند، بنابراین سرمایه‌های خود را وارد این بازار کرده‌اند و خود به خود وقتی تقاضا زیاد می‌شود قیمت نیز رشد می‌کند.
فارس: قیمت های جهانی و رشد آن چه اثری بر روی قیمت های سکه در معاملات آتی گذاشته است؟
رضایی: معامله گران آتی یک چشم آنها به نوسانات انس جهانی است و نوسانات شدید قیمت طلا را مشاهده می‌کنند و چشم دیگر آنها به بازار داخلی است. البته بورس در این افزایش قیمت ها اثر ندارد و این معامله گران هستند که با تقاضا و عرضه های خود باعث افزایش یا کاهش قیمت ها می‌شوند.
بورس ابتدا یک قیمت پایه را براساس فرمول محاسبه کرده که از قیمت بازار نقدی و رسمی نیز اثر می پذیرد و بعد روزانه با حد نوسان 3 درصد معامله گران وارد می‌شوند و براساس میل خریداران و فروشنده قیمت‌ها بالا یا پایین می‌رود.
فارس: آیا روند قیمت طلای جهانی همچنان افزایشی خواهد بود؟
رضایی: پاسخ را در سؤال اول دادم و اضافه می‌کنم به دلیل اینکه بازار طلا در جهان یک بازار پر ریسک است و معاملات آتی از آن اثر می‌پذیرد پیش بینی در خصوص آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. اقتصاد جهانی به هم وابسته بوده و تا زمانی که سرمایه‌ها به سمت کالاهای با امنیت دیگری به جز طلا نرود طلا همچنان رشد می‌کند و می‌توان گفت اگر این رشد به همین شکل ادامه یابد وضعیت خوشایندی نخواهد بود.
زیرا ایده‌ال این است که افزایش قیمت در کالاهای بورسی و معاملات آتی از رشد متوازن برخوردار باشند و مهمترین بحثی که در معاملات آتی باید به آن توجه کرد این است که هر سه بخش سرمایه‌گذاران، تولیدکنندگان و هم مصرف کنندگان بتوانند از این معاملات استفاده کنند و وقتی این اتفاق رخ دهد شرایط بازار ایده‌آل خواهد بود و می‌توان گفت وضعیت این معاملات بهینه است.
بخش تولید کننده و مصرف کننده از افزایش و کاهش قیمت‌ها نگران هستند و سرمایه‌گذاران بازیگران اصلی این بازار بوده و به استقبال این کاهش و افزایش‌ها می‌روند، بنابراین، زمانی این وضعیت بازار خوشایند است که هر سه بخش در بازار آتی حضور فعال داشته باشند.
فارس: آیا در حال حاضر در بازار آتی ایران تنها سرمایه‌گذاران حضور دارند؟
رضایی: نمی‌‌توان این را گفت ولی وقتی هر سه بخش تولید کننده، مصرف کننده و سرمایه‌گذار در کنار هم در این بازار فعالیت کنند شرایط بازار ایده‌آل است.
فارس: نظر شما در خصوص پیش بینی رشد قیمت طلا تا 2 هزار دلار چیست؟
رضایی: تا زمانی که این فنر قیمتی طلا قابل کشش است و طلا دارای جذابیت است روند قیمت آن افزایشی است. البته هر چیزی در اقتصاد یک ارزشی دارد، طلا نیز یک کالا است و اگر از یک رشد بی‌رویه برخوردار شود و بادیگر مؤلفه‌های اقتصادی هماهنگ نباشد روند افزایش قیمت آن متوقف می‌شود.
همچنین، اگر بخش های دیگر اقتصاد داخلی و خارجی فعال نشود هجوم سرمایه‌گذاران به طرف طلا ادامه داشته و این مسئله باعث افزایش مجدد قیمت می‌شود.
* تلاش بورس کالا برای تکمیل مدارک ورود سکه یک گرمی و نقره
فارس: پذیرش سکه یک گرمی در جلسه هیئت پذیرش مطرح شد ولی به دلیل نیاز به کار کارشناسی بیشتر پذیرش آن به تأخیر افتاد، چه مشکلی وجود داشت که این اتفاق رخ داد؟
رضایی: یک مقدار اطلاعات کامل‌تری سازمان بورس نیاز داشت که در حال تکمیل آن هستیم و پس از آن جلسه‌ای برگزار می‌شود تا بتوانیم پس از تکمیل اطلاعات مربوطه سکه یک گرمی را وارد بازار کنیم. اطلاعاتی که سازمان به آن نیاز داشت بیشتر آماری و علمی است.
فارس: مشکل ورود شمش نقره به بورس کالا چه بود؟
رضایی: در خصوص نقره نیز در حال تکمیل اطلاعات بوده و لازم است تولید کنندگان و واردکنندگان نقش جدی‌تری داشته باشند. همچنین، در حال تعامل با صنف تولید کنندگان هستیم تا اطلاعات لازم را از آنها دریافت و اطلاعاتی که در اختیار داریم را به آنها ارائه کرده وبا یکذیگر تعامل کنیم تا معاملات نقره در بورس کالا فعال شود.
فارس: آیا ابتدا قرار است شمش نقره در معاملات آتی وارد شود و سپس سایر وزن های آن؟
رضایی: اگر نقره پپذیرش شود، هم شمش آن و هم 10 انسی یا وزن‌های بالاتر را می توانیم وارد بورس کالا کنیم. البته در این خصوص در حال رایزنی هستیم تا هم معاملات نقدی و فیوچر را در کنار یکدیگر داشته باشیم.
بیشتر به دنبال حل مسائل تولید، تعریف استاندارد نقره، آمار و حجم تولید سالانه در داخل کشور هستیم که پس از تکمیل به هیئت پذیرش ارسال می‌کنیم.
فارس: با چه شرکت هایی در حال تعامل برای عرضه نقره هستید؟
رضایی: با تولید کنندگان موته اصفهان، زر مهر و شرکت‌های خصوصی که تولید قابل توجهی دارند پیش از این جلساتی داشتیم که این جلسات ادامه دارد تا پس از روشن کردن اهداف مورد نظر، رضایت آنها را برای ورود به بورس کالا کسب کنیم.