حامد سلطانی نژاد در همایش «اقتصاد ایران در دوران پساتحریم» گفت: شناسایی مشتریان و سرمایه گذاران خارجی کار مهمی است و در تمام کشورهای دنیا، سرمایه گذاران عموما از طریق نهادهایی به صورت مالکیت نیابتی همانند بورس‌ها به بازارهای سرمایه ورود می کنند.
وی افزود: یکی از موارد بسیار مهم برای سرمایه گذاران خارجی این است که کشور سرمایه پذیر چه فکری برای پوشش ریسک نرخ ارز کرده، این در حالی است که طی سال‌های اخیر بسیاری از فرصت‌های سرمایه گذاری در کشور به علت نوسانات نرخ ارز به تهدید تبدیل شده و تمایل سرمایه گذاران خارجی برای حضور در بازارهای ایران را از بین برده است.
وی سپس خاطرنشان کرد: یکی از ابزارهای کمک کننده در این خصوص، پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز از طریق راه اندازی بورس ارز است و به همین دلیل ما در بورس کالای ایران راه اندازی بورس ارز را در دستور کار قرار داده ایم.
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه بورس ارز نمونه یک بازار مالی است که پیشران توسعه در کشور خواهد بود، گفت: با راه اندازی بورس ارز در کشور ضمن شفافیت کشف قیمت ارز و تعیین صحیح مزیت‌های اقتصادی، امکان برنامه ریزی بلند مدت برای بنگاه های اقتصادی فراهم می شود.
سلطانی نژاد افزود: اگر به دنبال توسعه اقتصادی هستیم باید بستری را برای ارتباط مستقیم بین بازارهای مالی و بخش واقعی اقتصاد فراهم کنیم و این اتفاق نمی افتد مگر اینکه بازارهای مالی را توسعه دهیم. اگر روزی معاملات قراردادهای آتی پتروشیمی، قیر و ارز در بورس کالای ایران راه اندازی شود، در آن زمان برای فعالان اقتصادی به صورت روزانه هم فرآیند کشف قیمت این محصول در بورس و هم پوشش ریسک نوسانات قیمت فراهم می شود.
وی ادامه داد: نمونه هایی از بازارهای مالی موفق در قراردادهای آتی در دنیا وجود دارد. به طور مثال، بازار قراردادهای آتی محصولات پتروشیمی در بورس دالیان چین فقط روی یکی از محصولاتش، ۵۱۳ میلیارد دلار گردش مالی دارد.
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه با بیان اینکه وقتی شما بازار مالی را گسترش می دهید با استفاده از ابزارهای مالی در این بازار، اهرمی به وجود می آید که به گردش مالی بیشتر کمک می کند، گفت: یکی از این ابزارهای مالی، گواهی سپرده کالایی است. به عنوان مثال، یکی از مشکلاتی که ما در بحث صادرات داریم، حضور واسطه ها است؛ واسطه هایی که محصول را خریداری می‌کنند و این محصولات را به صورت بی کیفیت صادر می کنند.
به گفته سلانی نژاد، اگر ما بیاییم انبارهایی را در سراسر دنیا پذیرش کرده و این امکان را فراهم کنیم که در واقع محصولات بتوانند در دنیا به بازارهای مصرف سپرده شوند و به پشتوانه آنها گواهی سپرده کالایی منتشر شود، ما می توانیم این شرایط را فراهم کنیم که هم تولید کننده به صورت مستقیم محصول خود را به دست مصرف کننده در بازارهای جهانی برساند و هم این که واسطه ها را به جای این که در بازار واقعی فعالیت می کنند، به سمت بازارهای مالی هدایت کنیم.
وی سپس گفت: این همان اتفاقی است که در خصوص محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران رخ داده است و بورس کالا در خصوص محصولات کشاورزی بیش از ۳۰ انبار محصولات کشاورزی را پذیرش کرده و این محصولات کشاورزی در این انبارها مورد معامله قرار می گیرند و توسعه انبارهایی از این دست در داخل و خارج کشور در دستور کار قرار دارد.
سلطانی نژاد در ادامه با اشاره به اینکه یکی دیگر از کارکردهای بازار مالی، تامین مالی پروژه هاست، گفت: این تامین مالی می تواند از طریق تاسیس فاندهای مختلف صورت بگیرد و در حال حاضر ما در بورس کالای ایران طرحی را در دست تدوین داریم که یک فاند ارزی را تاسیس کنیم به طوری که یکی از شرکت‌های تامین سرمایه قرار است ارزی را که در دست مردم قرار دارد، جمع آوری کرده و بخشی از ارز خارجی هم به کمک ما خواهد آمد که ما عملیات فورفیتینگ( forfaiting) را برای خریداران در بازار مالی انجام بدهیم و فروش محصولات را ترکیب کنیم.
وی در ادامه گفت: یکی دیگر از کارکردهایی که از ساختارهای مالی همانند بورس‌ها مورد توقع است، اینکه بتواند بازارهای مالی را از طریق بازاریابی بین المللی به هم پیوند دهد. به عنوان مثال، LME WEEK یک هفته و واقعه ای است که توسط این بورس برگزار می شود برای این که فعالان واقعی یک صنعت و حوزه مالی را به هم معرفی کند.
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه وقتی که ساختار مالی یا financial market شکل می دهید می توانید مرجعیت قیمت نیز داشته باشید، افزود: ایران چرا نباید مرجع قیمت قیر در دنیا باشد در حالی که سومین تولید کننده قیر و ششمین صادر کننده این محصول در دنیا است.
وی سپس گفت: برای پیوند بورس‌های کالایی در دنیا با یکدیگر دو روش شناخته شده است و ما نیز برای این پیوند به ساختاری مانند بازار مالی نیاز داریم و به نظر می رسد که روش‌های متداولی که در دنیا وجود دارد از جمله روش‌های back-office و front-office که ما باید از هر دوی این روش ها استفاده کنیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران در پایان اظهارداشت: اولین روش اتصال از طریق زیر ساخت های تسویه و پایاپای back-office است و روش دوم front-office یا اتصال بورس‌ها از طریق عضویت در نهادهای بین المللی مالی و بورس‌ها به صورت متقابل است که هم اکنون شرایط استفاده از روش دوم در بورس کالای ایران فراهم است و این بورس از طریق اتصال به نهادهای بین المللی مالی برای پیوند به بورس های کالایی جهان آماده شده است.