فرار جهانی از بازار طلا

اونس روز جمعه در آستانه مرز 1080 دلار قرار گرفت تا چشم‌انداز فنی بازار نامطلوب بماند. آنچه این روند افت را شکل داده، انتظار افزایش نرخ‌های بهره آمریکا در ماه دسامبر است تا سرمایه‌گذاران فعلا بیش از هر چیزی دست در فروش داشته باشند. البته برخی دیدگاه‌های «افزایشی» هنوز در بازار وجود دارد.

چشم‌انداز نامطلوب بازار طلا، سرمایه‌گذاران را دست کم در این مقطع، از بازارهای جهانی فراری داده است. افت روز جمعه، دوازدهمین روز پیاپی کاهش ارزش طلا را رقم زد تا این کالای گرانبها به کمترین سطح قیمتی خود در حدود 5/ 5 سال گذشته نزدیک شود. این روند که چهارمین هفته پیاپی افت طلا را رقم زده باعث شده که برخی از کارشناسان از احتمال حرکت طلا به سوی مرز 1000 دلار بگویند.

فلز زرد که دو روز نخست هفته کاری گذشته را به ثبات نسبی گذرانده بود، سه روز پایانی را به افت تا آستانه مرز 1080 دلار گذراند. هر اونس فلز زرد که روزهای دوشنبه و سه‌شنبه، روی قیمت‌های 1091 و 1089 دلار ایستاده بود، روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه به قیمت‌های 1086 و 1085 دلار رسید و روز جمعه نیز تا ساعت 7 شب به وقت تهران، قیمت 1082 دلار را برای خود ثبت کرد؛ گرچه هم‌اکنون که شما این گزارش را می‌خوانید ممکن است قیمت متفاوتی به‌عنوان قیمت نهایی هفته ثبت شده باشد.

دهمین روز افت

افت 3 دلاری روز چهارشنبه عمدتا ناشی از ادامه اثرگذاری تحلیل‌های فنی بود که اونس را از کمترین قیمت در 3 ماه گذشته هم پایین تر برد. در ابتدای سومین روز کاری، تثبیت فنی مشاهده می‌شد؛ اما ادامه فروش فنی باز هم بازار را تحت‌تاثیر قرار داد. بازارهای طلای آمریکا در این روز، ساعات آرام تری را سپری کردند؛ چراکه روز «کهنه سرباز»، بیش‌تر بخش‌های دولتی و بانک‌ها را تعطیل کرده بود. در این روز، رسیدن بهای نفت خام به کمترین سطح در 5/ 2 ماه گذشته هم به افت طلا کمک کرد. دیگر عامل خارجی مهم برای بازار طلا یعنی شاخص دلار هم روز چهارشنبه شاهد رشد بود که باعث تشدید فشار روی طلا شد. چین روز چهارشنبه هم داده‌های بد دیگری منتشر کرد. میزان رشد تولید صنعتی دومین اقتصاد بزرگ جهان در ماه اکتبر در مقیاس سالانه 6/ 5 درصد اعلام شد که کمترین سطح در 7 ماه گذشته بود. این رقم برای ماه سپتامبر 7/ 5 درصد اعلام شده بود.

روز بی‌قراری

اونس روز پنج‌شنبه ثباتی نسبی را تجربه کرد؛ اما در نهایت یازدهمین روز افت ارزش طلا را رقم زد. این روند ارزش اونس را به کمترین سطح در 5/ 5 سال گذشته نزدیک کرد. اونس در این روز قیمت 1075 دلار را نیز تجربه کرد. پایگاه اینترنتی کیتکو بازار پنج‌شنبه را «بی قرار» توصیف کرده است. کیتکو در گزارش جمع‌بندی این روز نوشت که روند بهای طلاسیل فنی کوتاه‌مدت تازه‌ای را ایجاد کرده که نشان می‌دهد فشار فروش بیشتری در راه است. «رفتن طلا به زیر مرز حمایتی 1072 دلار می‌تواند باعث شود که سطح روانی عمده 1000 دلار هم در هفته‌های آینده مورد چالش قرار بگیرد.» صبح پنج‌شنبه، سودگیران بازار طلا اندکی به اونس کمک کردند؛ اما نتیجه نهایی، ادامه افت طلا بود. در چهارمین روز کاری بازارهای جهانی، چندین مقام فدرال رزرو با رسانه‌ها یا در نشست‌هایی صحبت کردند. گفته‌های آنها به شدت مورد توجه بازار بود؛ اما صحبت‌های هیچ یک از آنها، نکته جدید مهمی در بر نداشت. خبر مهم در میان این گفته‌ها این بود که هیچ یک از مقامات بانک مرکزی آمریکا، افزایش نرخ‌های بهره فدرال رزرو در نشست ماه دسامبر را منتفی ندانستند.

دیگر خبر روز، سخنرانی ماریو دراگی، رئیس بانک مرکزی اروپا بود که در جمع قانون‌گذاران اتحادیه اروپا ایراد شد. او گفت که نهاد تحت ریاست او ممکن است در ماه دسامبر، سیاست‌های تحریکی خود را تشدید کند. این یعنی انبساطی‌تر شدن سیاست‌های بانک مرکزی اروپا ممکن است با انقباضی شدن سیاست‌های پولی بانک مرکزی آمریکا، همزمان شود. روز پنج‌شنبه اروپا هم داده‌های بد جدیدی منتشر کرد. برون‌داد صنعتی این بلوک، در سپتامبر 3/ 0 و در یک سال گذشته 7/ 1 درصد افت کرده است. مزایده اوراق قرضه آلمان در این روز شاهد بازدهی متوسط 37/ 0 درصدی منفی بود که نشانه‌ای از نگرانی‌ها درباره عدم قطعیت اقتصادی در اتحادیه اروپا بود. شورای جهانی طلا هم در این روز اخباری برای علاقه‌مندان به طلا داشت. این شورا پنج‌شنبه گزارش کرد که تقاضای طلا در سه ماه سوم سال 8 درصد در جهان رشد داشته است. در سومین فصل سال 2015، در حالی که تقاضای طلا در چین 70 درصد رشد داشته، تقاضای هند تنها 6 درصد بالا رفته است. چین و هند بزرگ‌ترین واردکنندگان طلا هستند. آخرین نکته‌ای که باید از بازار روز پنج‌شنبه گفت، روند عوامل خارجی بازار طلا است. در این روز بهای نفت خام باز هم کاهش پیدا کرد؛ اما شاخص دلار با افت خود اندکی به اونس کمک کرد.

چشم‌انداز فنی و بنیادی

اونس روز جمعه را با نوسان‌های محدود پیرامون مرز 1083 دلار آغاز کرد تا چشم‌انداز بازار همچنان نامطلوب باشد. صبح جمعه شاخص دلار با افزایش خود به ضرر طلا عمل کرد، گرچه بهای نفت خام با اندکی رشد مواجه شد. همزمان سقوط بازارهای سهام آسیا، نگرانی درباره بازار کالا را برجسته کرد. بازارهای سهام اروپایی نیز با هراس از ادامه افت در بازار کالاهای پایه، با سقوط روبه‌رو شدند. دیگر نگرانی بازارهای جهانی سهام، کاهش رشد اقتصاد جهان است.

اونس طلا بعدازظهر جمعه با رشد مواجه شد؛ اما چشم‌انداز افزایش نرخ بهره وجوه فدرال در نشست ماه دسامبر کمیته بازار آزاد فدرال رزرو و چهارمین هفته پیاپی افت طلا، تحلیل‌های بنیادی و فنی را به ضرر طلا نگه داشته است. گمانه‌زنی‌های مربوط به افزایش نرخ بهره آمریکا موجب شده تا کمتر سرمایه‌گذاری در شرایط کنونی بخواهد در بازار طلا سرمایه‌گذاری کند. جیمز استیل، تحلیلگر ارشد موسسه «اچ‌اس‌بی‌سی» می‌گوید:‌ «گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش نرخ‌های بهره فدرال رزرو و ادامه بهبود اوضاع بزرگ‌ترین اقتصاد جهان فشار زیادی بر قیمت طلا وارد می‌کند. از سوی دیگر، ادامه رشد نکردن تقاضا برای دیگر فلزهای گرانبها مانند پلاتین و پالادیوم نیز باعث شده تا سرمایه‌گذاران تمایلی به سرمایه‌گذاری در این بازار نداشته باشند.» خبر بدتر برای طلا این است که روز جمعه،‌ برخی از مقام‌های فدرال رزرو از احتمال افزایش نرخ بهره وجوه فدرال در نشست ماه دسامبر گفتند. افزایش نرخ‌های بهره بانک مرکزی آمریکا به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم طلا را تحت‌فشار بیشتری خواهد گذاشت. این اقدام از یکسو به آن دلیل که نشانه اطمینان مقام‌های آمریکایی به روند احیای بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است و از سوی دیگر با بالا بردن ارزش دلار، به ضرر طلا تمام خواهد شد. البته باید اشاره کرد که برخی از کارشناسان دلایلی برای عدم افت شدید طلا در صورت افزایش نرخ بهره وجوه فدرال در نشست ماه دسامبر یا ماه مارس 2016 دارند. آنها به رشد طلا و افت طلا در ماه‌های گذشته به‌دلیل پیش بینی‌ها درباره نرخ‌های بهره آمریکا، افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک، عدم قطعیت درباره اقتصاد جهان و به‌ویژه اقتصادهای عمده و افزایش تقاضای فیزیکی اشاره می‌کنند.