ایران و عربستان سعودی تنش‌هایی را به وجود آوردند. این وضعیت درست زمانی است که ایران درمورد برنامه فعالیت هسته‌ای به توافق رسیده و آماده است که پس از سال‌ها تحریم، به بازارهای جهانی بپیوندد. هرگونه اقدام نظامی هم اکنون هزینه‌بر خواهد بود، اما اقتصاد ایران در برابر چهار خطر قرار دارد.
1- احتمال تاخیر در لغو تحریم‌ها
کلید رنسانس اقتصادی در ایران برداشته شدن تحریم‌های غربی است. ایران، همواره از ابتدای انقلاب اسلامی ایران با تحریم‌های آمریکا در تبادلات تجاری خود با مشکلاتی مواجه بوده است. با وجود این تحریم‌ها، امکان فروش نفت و سایر کالاهای ایرانی در بازارهای جهانی به راحتی صورت نمی‌گرفت. یک تحلیلگر مسائل خاورمیانه در دانشگاه هاروارد معتقد است: «تهران برای رسیدن به توان کامل اقتصادی خود به لغو تحریم‌ها نیاز دارد و ایالات متحده آمریکا نیز برای حل و فصل مسائل و بحران‌های منطقه‌ای به ایران نیاز دارد.» می‌توان گفت برجام نقطه عطفی در این زمینه بود و با تعهدات دو طرف محقق شد. در این توافق، ایران شفافیت بیشتر، محدودسازی فعالیت‌های هسته‌ای خود و نیز اجازه بازرسی‌های بیشتر از تاسیسات هسته‌ای خود را تعهد داده است و در مقابل طرف‌های گروه 1+5 (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین) متعهد شده‌اند تا تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در پرونده هسته‌ای را لغو کنند. به گفته جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، «تنها چند روز» تا گام نهایی در روند چند ساله باقی مانده است و فکر می‌کنم این روز زودتر از هر زمان دیگری فرا می‌رسد. قبل از برداشته شدن تحریم‌های اعمال شده ضد ایران، بازرسان بین‌المللی باید تایید کنند ایران هزاران سانتریفیوژ را برچیده و ذخایر اورانیوم خود را کاهش داده است. گمان می‌شد این تاریخ از اوایل ژانویه باشد.
2- کاهش بیشتر قیمت نفت
ایران از نزدیک نوسانات بهای نفت را رصد می‌کند. این مساله بر کسی پنهان نیست که ایران هرچه سریع‌تر درصدد این است که با برداشته شدن تحریم‌ها عرضه نفت خود به بازار جهانی را از سر بگیرد، اما این در حالی است که بهای نفت برای اقتصاد ایران دیگر آن گاو شیرده همیشگی نیست. قیمت کنونی نفت پایین‌ترین قیمت در 7 سال گذشته است و ایران و عربستان سعودی یک‌چهارم از ذخایر کشف شده نفت جهان را در اختیار دارند. این دو کشور دو بازیگر اصلی اوپک هستند. اگر تهران و ریاض بتوانند با هم همکاری کرده و عرضه نفت را کاهش دهند به احتمال زیاد قیمت آن افزایش می‌یابد، اما در حال حاضر، دو کشور تبدیل به رقیب شده‌اند که حاضر است هر کاری بکند تا به ایران آسیب بزند. «جورجیو کافیئرو» مدیر یک شرکت تجزیه و تحلیل بازار نفت در کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس (در امارات) که درخصوص ریسک ژئو پلیتیک مشاوره می‌دهد، در این باره معتقد است:« احتمال همکاری ایران و عربستان برای افزایش بهای نفت در شرایط فعلی بسیار پایین است به همین دلیل احتمال کاهش بهای نفت در آینده بیشتر است.» این برای رانندگان خودرو خبر خوشحال‌کننده‌ای است، اما از سوی دیگر خبر بدی برای بودجه‌های دولتی ایران و عربستان است. عربستان سعودی با توجه به کسری بودجه خود در حال کاهش یارانه‌های دولتی و افزایش بهای بنزین است و ایران نیز با توجه به تخمین صندوق بین‌المللی پول برای تراز کردن بودجه سالانه خود نیاز به نفت 70 دلاری دارد.
3- ناراحتی شرکای تجاری ایران
عربستان سعودی تنها کشوری نبود که پس از حمله به اماکن دیپلماتیک خود با ایران قطع رابطه کرد، چند دولت عربی دیگر از جمله بحرین و سودان نیز روابط سیاسی خود را با ایران قطع کردند. امارات متحده عربی نیز که یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری ایران است، سطح روابط دیپلماتیک خود با ایران را پس از تنش‌های اخیر به سطح کاردار تنزل داد همچنین دولت کویت نیز سفیر خود از ایران را فراخواند. در بیانیه‌ای که دولت امارات متحده عربی پس از کاهش سطح روابط دیپلماتیک با ایران صادر کرده است، این ادعا مطرح شده که دولت ابوظبی به دلیل دخالت‌های مستمر ایران در امور داخلی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس که به گفته آنها این میزان مداخله بی‌سابقه بوده است، دست به انجام این کار زده است. ایران در حالی که در آغاز سال 2016 امیدوار به لغو تحریم‌ها و گشودن درهای خود به روی جهان است، به همکاری اقتصادی با شرکای منطقه‌ای خود از جمله امارات نیاز دارد؛ بسیاری از کشورها و شرکت‌های خارجی برای آمدن به بازار ایران و سرمایه‌گذاری در این کشور به احتمال زیاد از کشور امارات و شهر دبی به‌عنوان مرکزی برای گسترش تجارت با ایران بهره خواهند برد و تیرگی روابط دو کشور در این خصوص منجر به پیچیده‌تر شدن اوضاع خواهد شد.
4- آمریکا همه تحریم‌ها را بر نمی‌دارد
در نهایت مساله ایالات متحده آمریکا و تحریم‌های این کشور علیه ایران است. بسیاری از تحریم‌های آمریکا علیه ایران حتی پس از اجرایی شدن برجام پابرجا خواهند ماند و بعید است دولت واشنگتن تحریم‌های غیر هسته‌ای ایران را بردارد. با وضع این تحریم‌ها، ایران در تجارت با آمریکا همچنان با موانع جدی روبه‌رو خواهد بود. بسیاری از شرکت‌های آمریکایی به دلیل وجود این تحریم‌ها از تجارت با ایران و باز کردن دفاتر و شعبه‌های خود در ایران محروم مانده‌اند.در بسیاری از موارد حتی پس از اجرایی شدن برجام، با وجود تحریم‌ها در سایرحوزه‌ها بسیاری از شرکت‌های آمریکایی برای ارسال و ارائه کالا به بازار ایران نیازمند صدور مجوزهای خاص از وزارت خزانه‌داری این کشور خواهند بود. دولت اوباما بعید است تا زمانی که دولت ایران روابط پرتنشی با عربستان که یکی از متحدان اصلی آمریکا در منطقه است، دارد اقدام به توسعه و گشایش تجارت با ایران کند. از سوی دیگر ایران همچنان یکی از کانون‌ها و موضوعات اصلی بحث‌های انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال 2016 باقی خواهد ماند و بسیاری از نامزدهای جمهوری‌خواه و دموکرات بر این باورند که موضعی سخت در قبال این کشور نیاز است. وکیل گروه حقوقی «اکریویس» که به شرکت‌های آمریکایی درباره تجارت با ایران مشاوره حقوقی می‌دهد در این باره گفت: «بزرگ‌ترین آزمون برجام این سوال نیست که چه زمانی لغو خواهد شد، بلکه سوال اساسی این است که موضع رئیس‌جمهوری آینده آمریکا در زمینه توافق هسته‌ای با ایران چیست؛ چرا که این مساله می‌تواند تغییرات زیادی را در ادامه روند اجرایی شدن برجام به وجود آورد.»
سی ان ان مانی