بی بی سی: پنج پیامد برداشته شدن تحریم های ایران

خبر را برای من بخوان

ایران می گوید این بحران بی مورد بوده و پافشاری می کند که هیچ گاه دنبال بمب اتمی نبوده است. ولی گروه 1+5 می گوید اکنون جهان امن تر شده است. جایگزین این توافق می توانست حمله ای جنگی به تاسیسات هسته ای ایران باشد که خود می توانست یک جنگ منطقه ای را دامن بزند و با این کار، قدرتهای بزرگ را درگیر کند.

منتقدان، از جمله نخست وزیر رژیم صهیونیستی، می گویند این توافق نامه ایران را آماده می کند تا در 15 سال آینده به قدرت هسته ای تبدیل شود. آنها می گویند برداشتن تحریم ها ایران را یک قدرت اقتصادی خواهد کرد و توانش را برای اداره کردن جنگ در منطقه افزایش خواهد داد.

برای ایران، ده سال تحریم های فلج کننده و انزوای جهانی به پایان رسیده است. این توافق به تهران کمک می کند تا دوباره عضو کنشگر جامعه جهانی شود. و این کار سرانجام موضع ایران را در منطقه تقویت می کند؛ ولی کشورهای عرب نگران گسترش نفوذ ایران هستند. کشورهای خلیج فارس که فرمانروایان سنی مذهب دارند برداشتن تحریم ها را تهدید و نشانه ای از این می دانند که غرب به خرج آنها به ایران نزدیک شده است. آنها از این می ترسند که ایران در مداخله های خود در درگیری های عراق و سوریه و یمن جسورتر شود. آمریکا و دیگر قدرتهای غربی دنبال این هستند که در نبرد با گروه تروریستی داعش و پایان دادن به درگیری های سوریه از ایران کمک بگیرند. بازار سهام کشورهای عرب نیز به تازگی سقوط کرد.

برداشتن تحریم ها درهای اقتصاد ایران را به روی سرمایه و بازرگانی جهانی باز کرده است؛ کشوری که یکی از بزرگترین بازارهای نوظهور و دست نخورده به شمار می رود.

اکنون ایران می تواند به بازار نفت بازگردد و پیش بینی می شود روزی 300 هزار بشکه بیشتر صادر کند. هرچند که این کار به کاهش بهای نفت در سرتاسر جهان کمک خواهد کرد.

ایران به بیش از 100 میلیارد دلار پول دسترسی خواهد یافت که در بانکهای خارجی مسدود شده بودند. شاید این پول در راه واردات کالا و خدمات برای نوسازی بسیاری از بخش های اقتصادی ایران به کار گرفته شود. مدتی است ایران برای خرید هواپیمای مسافربری ایرباس سرگرم گفتگو است.

کمابیش چهار سال گفتگوهای پنهان و آشکار میان ایران و آمریکا – که هیچ رابطه دیپلماتیک با هم ندارند – به نهایی شدن توافق هسته ای کمک کرد. ایران و آمریکا مهم ترین مایه تنش میان خود را از میان برداشته اند. ولی مشکل بزرگ همچنان سر جای خود مانده است. رهبر معظم ایران نیز به همان اندازه از کارهای آمریکا در منطقه و نیت آن در ایران، نگران است. او خاطرنشان کرده توافق هسته ای باعث آن نخواهد شد که راه برای ارتباط با آمریکا در دیگر حوزه ها باز شود.

رئیس جمهور ایران، روز برداشته شدن تحریم ها را «برگ زرینی» در تاریخ این کشور خواند. ولی هرچند تحریم ها برداشته شده، ایرانی ها به این زودی هیچ گونه سود آنی به چشم نخواهند دید مگر اینکه خانه تکانی گسترده ای در اقتصاد رخ دهد که حتی با بهترین تخمین ها، انجامش شاید یک یا دو سال دیگر به طول انجامد.