مرتضی ایمانی راد تحلیل گر اقتصاد بین الملل در سومین سمینارپیش بینی اقتصاد ایران در سال 95 اظهارداشت: ارز کماکان در اقتصاد ایران کم خواهد بود و فشار روی ارز زیاد؛ کماکان شاهد کاهش تقاضا و رکود تقاضا خواهیم بود و تولید برخلاف انچه که مسئولان در داووس اعلام کردند و این روزها گاهی شنیده می شود که حتی نرخ رشد اقتصادی را تا 8 درصد هم برای سال اینده اعلام می کنند، به زحمت به 3.5 تا حداکثر 4 درصد می رسد که البته 2.5 درصد این میزان ناشی از نفت خواهد بود و بخش های غیر نفتی همچنان در رکود باقی خواهند ماند.
وی افزود: با این وجود در اقتصاد همیشه فرصت ها وجود داشته واین فرصت ها زیاد است.به خصوص فرصت های پرسود در شرایط رکودی که شرکت ها به دنبال سود بیشتر هستند.به همین دلیل می توان گفت درسال اینده هم می توان انتظار فرصت های جدید داشت و یا انها را خلق کرد.
ایمانی راد در عین حال با تاکید براینکه سال 95 نقطه عطفی در اقتصاد ایران نخواهد بود،عنوان کرد:به این دلیل که متغیرهایی که اقتصاد ایران را به نرخ رشد 7 یا 8 درصد می رساند ، هنوز وجود ندارد.ضمن اینکه براوردهای بین المللی نیز نشان می دهد که نرخ رشد اقتصادی سال اینده بین 4 تا 5 درصد خواهد بود.
تحلیل گر مسایل اقتصاد بین المللی خاطرنشان کرد: سال اینده در شرایط ایستایی اقتصادی هستیم اگرچه تولید نفت افزایش می یابد و انتظار براین است که 2.5 درصد از رشد اقتصادی کشور را بخش نفت تامین کند ، اما در سایر بخش ها تحولی رخ نخواهد داد.
او ادامه داد: نرخ ارز در سال 95 نوسان چندانی نخواهد داشت و البته نظر بانک مرکزی هم این است که کماکان این نرخ 3600 تومان باشد.
رییس موسسه مطالعاتی بامداد با بیان اینکه یکی از خطاهای دولت ها در سالهای گذشته پایین نگه داشتن نرخ ارز بوده،یاداورشد: در حالی که دولت در سال اینده درامد ارزی دارد ولی می تواند بازار ارز را مدیریت کند. اما یک احتمال هم وجود دارد که ارز در 6 ماه دوم سال به راحتی به بالای 4 هزار تومان هم برسد زیرا دلار به عنوان یک کالای کمیاب و قوی در 5 سال اینده در اقتصاد ایران نقش بازی خواهد کرد.
شرایط شوک
ایمانی را با اشاره به اینکه 65 درصد صادرات غیرنفتی ایران وابسته به نفت و مشتقات ان است، تصریح کرد: اگرچه این شرایط بهتری را پیش روی اقتصاد ایران قرار می دهد ،اما باید توجه داشت که شرایط جهانی هم بر اقتصاد ایران بی تاثیر نیست.اقتصاد جهان هر لحظه در شرایط شوک قرار دارد و عدم تعادل هایی دیده می شود که طی 70-80 سال اخیر بی سابقه بوده است.
او با بیان اینکه احتمال اینکه در سال اینده رکود جهانی 20 درصد افزایش یابد،عنوان کرد: در همین حال انتظار براین است که قیمت طلا صعودی باشد چون نوسال در بازار 2016 زیاد خواهد بود.زیرا طلا و دلار با هم حرکت می کنند.در بازار جهانی رابطه دلار و طلا معکوس است ،اما در ایران این رابطه مستقیم است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه وقتی نرخ ارز بالا می رود نگرانی ها افزایش می یابد، گفت: علت این است که حجم بزرگی از نقدینگی هم اکنون به صورت سپرده در بانکهاست و با نوسان نرخ ارز این نگرانی وجود دارد که سونامی نقدینگی به سوی بازار ارز روانه شده و از بانکها بیرون بیاید.
او افزود:به لحاظ تاریخی همیشه یک فاصله ای بین سپرده دیداری و غیر دیداری در کشورما وجود داشته که این فاصله درسالهای 93 و 94 سبب شد تا سرمایه گذاری در بانکها پرسود شود.
ایمانی راد خاطرنشان کرد:اگر به هر دلیلی چند بانک در معرض ورشکستگی قرار بگیرند این سونامی رخ خواهد داد و هیچ دولتی هم نمی تواند جلوی این سیل را بگیرد.زیرا حجم پول به شکل شبه پول انقدر خطرناک است که به اعتقاد من حتی از بدهی های امروز دولت هم می تواند خطرناک تر باشد.
او با تاکید براینکه بانکها دچار عدم کفایت سرمایه هستند،تصریح کرد: در بدبینانه ترین شرایط هم می توان انتظار داشت سیستم بانکی دچار مشکل شده افزایش نرخ ارز اتفاق بیفتد و حرکت بخش بورس با شتابی که دارد افزایش یابد همه این عوامل می تواند سبب سونامی شود.
این تحلیل گر اقتصادی با اشاره به اینکه در هیچ کجای دنیا به حساب جاری سود تعلق نمی گیرد، اما درایران با خوشحالی این اتفاق می افتد، گفت: این سیستم شکننده و بحرانزاست ولی خوشبختانه بانک مرکزی یکی از بهترین سیاست های سالهای اخیر خود را هم اکنون در پیش گرفته است.
پیش بینی برای مسکن
رییس موسسه مطالعاتی بامداد با بیان اینکه دو اتفاق ممکن است بخش مسکن را سال اینده از رکود خارج کند، عنوان کرد: البته 99 درصد اتفاق نمی افتد، اما این دو اتفاق اول افزایش قیمت نفت به 100 دلار در هر بشکه که باعث بیماری هلندی شده و دولت ارزهای حال از فروش نفت را به بازار تزریق می کند و جهش نقدینگی مثل سال 86 به سمت بازار مسکن می رود.در حالت دوم ممکن است سیگنال هایی که سپرده های دیداری به بخش مسکن می دهد به اندازه کافی حجمی ایجاد کند که سپرده گذاری در مسکن را پرسودتر از بانکها تبدیل کند که در این حالت می توان گفت مسکن در سال اینده به تحرک درمی اید.
او در عین حال گفت: البته در سال اینده تمام صنایعی که به بخش مسکن وابسته هستند، در بورس رشد چندانی نخواهند کرد مگر انکه متعیرهایی که از انها نام برده شد متحرک شوند.
ایمانی راد با بیان اینکه خطر بزرگ این است که نقدینگی از باهیجانی که بوجود امده خود را تبدیل به سرمایه ثابت کند ،یاداورشد: اگر اقتصاد ایران خود را با اقتصاد جهانی ادغام نکند شرایط به مراتب سخت تر خواهد شد.
او در عین حال هشدار داد که دولت باید مراقب واردات بی رویه ناشی از بازشدن درهای اقتصاد به سوی جهان باشد.