حمید زمان‌زاده با بیان اینکه هم‌اکنون شکاف بین نرخ رسمی و بازار به 15 درصد رسیده است، اظهارداشت: برای یکسانسازی نرخ ارز باید مراودات مالی بانک‌های داخلی و خارجی به حالت طبیعی بازگردد و بانک مرکزی اطمینان پیدا کند که ارز مورد نیاز خود را از هر کشوری دریافت و به هر ارزی که نیاز دارد تبدیل کند.
وی با تاکید بر اینکه تسهیل مبادلات مالی یکی از شروط مهم یکسانسازی نرخ ارز است، افزود: این شرط، شرط لازم و کافی برای تک‌نرخی شدن ارز است.
*رویکرد بانک مرکزی کاهش شکاف نرخ رسمی ارز و بازار با افزایش نرخ رسمی است
مدیر پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی در خصوص رویکرد بانک مرکزی برای یکسانسازی نرخ ارز، گفت: اینکه نظر بانک مرکزی این باشد که نرخ رسمی را به سمت نرخ بازار حرکت بدهد، بستگی به شرایط بازار دارد و مطمئناً بانک مرکزی نمی‌خواهد نرخ ارز بازار را تحت فشار قرار دهد تا به سمت نرخ رسمی کاهش یابد.
وی ادامه داد: بنابراین سناریوی تک‌نرخی کردن ارز این است که بخش عمده شکاف نرخ رسمی و بازار، با افزایش نرخ رسمی از بین برود.
زمان‌زاده با اشاره به آغاز تعدیل تدریجی نرخ ارز از سه سال پیش، تصریح کرد: با توجه به شرایط تحریم، تعدیل تدریجی نرخ ارز سیاست درستی بود و بهترین استراتژی ارزی این بود که نرخ رسمی به صورت تدریجی به سمت نرخ بازار تعدیل شود.
* منابع ارزی برای یکسانسازی نرخ ارز مناسب است
وی در پاسخ به این سؤال که در ماه‌های اخیر، ورودی‌های ارز به اقتصاد ایران، تغییر محسوسی داشته که با اتکا به آن، بانک مرکزی بتواند سیاست‌های یکسانسازی نرخ ارز به اجرا دربیاورد، گفت: به دو دلیل از لحاظ منابع هیچ مشکلی وجود ندارد.
مدیر پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی ادامه داد: دلیل اول اینکه ذخایر ارزی ما در کشورهای مختلفی به اندازه کافی وجود دارد و همچنین بخشی از درآمدهای نفتی وصول نشده در سال‌های اخیر انباشت شده است، بنابراین در 2 سال اخیر حجم منابع ارزی به میزان قابل توجهی افزایش یافته و ما از نظر ذخایر ارزی مشکلی نداریم.
وی تصریح کرد: از نظر ورودی‌های ارزی، بعد از برجام صادرات نفت 500 تا 600 هزار بشکه افزایش یافته و به نظر می‌رسد به زودی به سقف قبل از تحریم‌ها خواهیم رسید، تنها بحث قیمت نفت وجود دارد که آن هم بحث جدیدی نیست و نوسان همیشه در بازار وجود داشته است،البته در چند ماه اخیر قیمت نفت تا حدودی افزایش داشته است.
زمان‌زاده با اشاره به افزایش صادرات غیرنفتی، گفت: این شرایط کمک می‌کند که شکاف تراز بین صادرات غیرنفتی و واردات، پر شود و در واقع ارز حاصل از صادرات پاسخگوی ارز مورد نیاز برای واردات باشد،در چنین شرایطی درآمدهای نفتی می‌تواند پشتوانه بانک مرکزی برای ایجاد ثبات ارزی باشد.
* حساب سرمایه امسال مثبت می‌شود
وی در پاسخ به این سؤال که کاهش واردات کالا و پیشی گرفتن صادرات غیرنفتی، آیا به دلیل رکود حاکم بر بازار نیست و در صورت ایجاد رونق، واردات افزایش نخواهد یافت، گفت: مسلماً وقتی مشکل مبادلات مالی ایران حل شود، واردات افزایش خواهد یافت، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که حساب سرمایه ایران از سال 85 تا 93 و حتی اواخر سال 94 همیشه منفی بوده و ما خروج سرمایه داشته‌ایم و یکی از مهمترین اتفاقاتی که در سال جاری رخ خواهد داد، مثبت شدن تراز حساب سرمایه است.
عضو هیات علمی پژوهشکده پولی اظهارداشت: اگر مشکلات مالی حل شود، قطعاً واردات افزایش خواهد یافت، اما از طرف دیگر صادرات غیرنفتی رشد کرده و حساب سرمایه هم مثبت خواهد شد،بنابراین در چنین شرایطی قطعاً بازار ارز از ثبات مناسبی برخوردار خواهد شد.
وی با اشاره به وضعیت تجاری و مالی در آمریکا گفت: در اقتصاد آمریکا همیشه تراز تجاری منفی است، اما آنچه که به اقتصاد آمریکا کمک کرده این است که همیشه تراز سرمایه مثبت است و به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران خارجی دارایی‌ها مالی آمریکا را می‌خرند و همین مساله موجب افزایش ورود سرمایه به اقتصاد این کشور می‌شود.
زمان‌زاده افزود: اجرای برجام و ثبات ایجاد شده موجب مثبت شدن تراز تجاری می‌شود و حتی اگر تراز تجاری منفی شود، با مثبت شدن تراز حساب سرمایه، این دو مؤلفه یکدیگر را خنثی می‌کنند.
وی تاکید کرد: در چنین شرایطی اگر افزایش بهای نفت هم به این مساله کمک کند، قطعاً مشکلی برای مدیریت تراز پرداخت‌ها نخواهیم داشت، ضمن اینکه ذخایر ارزی کشور مناسب است و در کوتاه‌مدت می‌تواند ثبات بازار ارز را ایجاد کند.
به گفته وی با محقق شدن این وضعیت افزایش واردات اثر منفی بر برنامه یکسانسازی نرخ ارز نداشته و منجر به شکاف بیشتر بین نرخ رسمی ارز و نرخ بازار نمی‌شود.
* ریسک سرمایه‌گذاری در ایران به شدت کاهش یافت
مدیر پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی در پاسخ به این پرسش که آیا تحقق شرایط عنوان شده منوط به عوامل بیرونی نیست؟ گفت: بخشی از این عوامل به مراودات مالی ما با کشورهای خارجی برمی‌گردد که در حال حل شدن است، اما بخشی دیگر مربوط به ریسک سرمایه‌گذاری در ایران است که بعد از اجرای برجام، ریسک سرمایه‌گذاری در ایران به شدت کاهش یافته و این علامت مثبتی برای ورود سرمایه است.
* خروج سرمایه از اقتصاد ایران متوقف شد
وی اضافه کرد: این را هم درنظر بگیریم که طی سال‌های گذشته همواره ما با خروج سرمایه مواجه هستیم و در این تحریم‌ها، سرمایه از اقتصاد ایران فرار می‌کرد، اما در حال حاضر حداقل خروج سرمایه از اقتصاد ایران کاهش یافته و اگر مراودات مالی و روابط بانکی حل شود، می‌توانیم مطمئن باشیم تبادل سرمایه مثبت خواهد شد.
*مثبت شدن حساب سرمایه منوط به بهبود روابط بانکی است
زمان زاده تاکید کرد: مثبت شدن حساب سرمایه قطعاً منوط به بهبود روابط بانکی است، اما هر چقدر مشکلات بانکی بیشتر رفع شود، طرف حساب سرمایه مثبت‌تر خواهد شد.
* اگر مشکل خاصی پیش نیاید، ثبات بازار ارز در سال‌های آتی تضمین شده است
اگر به شرایط اقتصاد فعلی نگاه کنیم، در صورتی که مشکل خاصی پیش نیاید، ثبات بازار ارز در سال‌های آتی تضمین شده و تک‌نرخی کردن ارز کاملاً در دسترس است. تنها شرط تحقق این هدف، تسهیل روابط بانکی است تا بانک مرکزی مطمئن شود می‌تواند از منابع ارزی خود به راحتی استفاده کرده و از ارزهای مختلف بتوانند استفاده کنند، به غیر از این مسئله، هیچ مانع دیگری برای یکسانسازی نرخ ارز وجود ندارد.
انتهای پیام